Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

TRƯỜNG T.H.C.S
NGUYỄN TRÃI
NGỮ VĂN 9
PHẠM NHƯ PHƯỢNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
*Đọc và chọn phương án trả lời đúng nhất
Câu1: Bài thơ Đồng chí ra đời vào thời kì nào ?
A. Trước cách mạng tháng Tám
B. Trong kháng chiến chống Pháp
C. Trong kháng chiến chống Mĩ
D. Sau đại thắng mùa xuân 1975
B. Trong kháng chiến chống Pháp.
ĐÁP ÁN
Câu2: Bài thơ đồng chí viết về đề tài gì?
A. Tình đồng đội
B. Tình quân dân
C. Tình anh em
D. Tình bạn bè
A. Tình đồng đội
ĐÁP ÁN
KIỂM TRA BÀI CŨ
*Đọc và chọn phương án trả lời đúng nhất
Bài 10 - Tiết 47
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH.
Phạm Tiến Duật
Đoạn băng tư liệu
I/ Đọc – hiểu văn bản

1/ Tác giả- tác phẩm:
- Tác giả:
Sinh năm 1941, quê ở Phú Thọ Nhà thơ trẻ, trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ Chiến đấu ở binh đoàn vận tải Trường Sơn
Phong cách sôi nổi, hồn nhiên, sâu sắc
Đạt giải nhất về cuộc thi thơ của tuần báo văn nghệ, 1970





- Tác phẩm:
* Bài thơ được viết năm 1969,in trong tập thơ “Vầng trăng quầng lửa”
2/ Đọc – tìm hiểu từ khó
a/ Đọc:
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất , nhìn trời , nhìn thẳng


Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái

Không có kính , ừ thì có bụi
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay , lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng , gió lùa khô mau thôi.

Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm
Không có kính , ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời


























Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim
b/ Từ khó:
- Bếp Hoàng Cầm:
II/ Phân tích văn bản:
1/ Nhan đề bài thơ:
Em hiểu thế nào về nhan đề bài thơ ?
Ca ngợi những chiến sĩ lái xe kiên cường ,dũng cảm, sôi nổi trẻ trung trong những năm chiến tranh chống Mĩ . Đó là chất thơ của hiện thực chiến tranh
2/ Hình ảnh những chiếc xe không kính
-Hình ảnh những chiếc xe được tác giả thể hiện qua những câu thơ nào trong bài? Và được tác giả miêu tả như thế nào?(Có thể so sánh với những chiếc xe, con tàu…được các tác giả khác đưa vào thơ văn)
Xe không kính vì bom giật, bom rung : Cách tả thực rất gần với văn xuôi, giọng thản nhiên, ngang tàng, khơi dậy không khí dữ dội của chiến tranh
Không kính, không đèn, không mui, thùng xe xước: Một loạt từ phủ định diễn tả độc đáo chân thực những chiếc xe trên đường ra trận
=> Những chiếc xe không kính hiện lên thực tới mức trần trụi, khơi gợi sự khốc liệt của chiến tranh trong những năm chống Mĩ cam go khốc liệt
3/ Hình ảnh những chiến sĩ lái xe


Những chiếc xe không kính đã làm nổi bật hình ảnh những người lái xe trên tuyến đường Trường Sơn . Em hãy phân tích hình ảnh người lái xe trong bài thơ ?
Trên những chiếc xe không kính ấy chiến sĩ lái xe xuất hiện như thế nào?Và cái nhìn của họ ra sao?
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Nhìn thấy gió vào…
Nhìn thấy …
Bằng từ ngữ miêu tả, điệp từ cho ta thấy các chiến sĩ lái xe hiện ra với tư thế ung dung, hiên ngang, oai hùng của những con người can đảm, đầy tự tin
Những từ ngữ, chi tiết nào thể hiện thái độ bất chấp khó khăn, gian khổ của những người lính?
Bụi phun…
Chưa cần…
Nhìn nhau cười…
Mau khô thôi…
Tinh thần lạc quan, yêu đời
Bắt tay qua…
Bếp Hoàng Cầm…
Chung bát đũa…
Tinh thần đồng chí, đồng đội và sự sáng tạo tự tin của người lính
Xe vẫn chạy vì…
Chỉ cần …
Yêu nước , yêu cách mạng, ý chí quyết tâm chiến đấu .
=> Bằng những từ ngữ miêu tả điệp từ đã khắc họa nổi bật hình ảnh những người lính lái xe ở Trường Sơn trong thời kì chống Mĩ , với tư thế hiên ngang tinh thần lạc quan , dũng cảm bất chấp khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam.
III/ Tổng kết :
Từ sự phân tích trên,em có nhận xét gì về ngôn ngữ , giọng điệu của bài thơ? Những yếu tố đó đã góp phần như thế nào? Trong việc khắc họa hình ảnh những người lính lái xe ở Trường Sơn
1/ Nghệ thuật: Ngôn ngữ, giọng điệu giàu tính khẩu ngữ, tự nhiên, khỏe khoắn
2/ Nội dung: Bài thơ khắc họa nổi bật hình ảnh những chiến sĩ lái xe với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan “Tất cả vì miền Nam thân yêu”
IV/ Luyện tập:
1/ Cảm nghĩ của em về thế hệ thanh niên thời chống Mĩ qua hình ảnh người lính trong bài thơ? So sánh hình ảnh người lính ở bài thơ này với bài Đồng chí
- Đó là những con người có tinh thần dũng cảm, lạc quan yêu đời, sôi nổi, vui tươi , sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ
So sánh:
Họ đều là con người có lí tưởng, ý thức về trách nhiệm của mình đối với vận mệnh đất nước
Họ thể hiện tình đồng chí , đồng đội gắn bó keo sơn