Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

1
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HƯỚNG HOÁ
TRƯỜNG THCS HƯỚNG TÂN
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN: NGỮ VĂN 9
GV: NGUYỄN TRÌNH
NĂM HỌC 2008 - 2009
2
Trường Sơn Đông nắng, Tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình.
3
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Phạm Tiến Duật
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả: (1.1941 – 12. 2007)
* Là chiến sĩ Trường Sơn – “Nhà thơ lớn nhất thời chống Mỹ”.
* Thơ ông có “giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, tinh nghịch” mà sâu sắc.
2. Tác phẩm:
* Ra đời năm 1969.
Trong giai đoạn chiến tranh ác liệt trên tuyến đường Trường Sơn.
4
II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhan đề bài thơ:
2. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
-…xe không có kính
không có đèn
không có mui
Bom giật bom rung…
… bom rơi.
- giọng điệu thản nhiên
 Phản ánh hiện thực khốc liệt của chiến tranh.
- hình ảnh thơ tăng tiến
Độc đáo, mới lạ.
5
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
Ung dung…
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
- nhịp thơ 2/2
- …ừ thì có bụi /
…ừ thì ướt áo /
lặp cấu trúc câu
…cười ha ha
- tinh thần
Bắt tay qua cửa kính vỡ…
Chung…nghĩa là gia đình…
- tình đồng đội
 Vẻ đẹp của những người lính lái xe Trường Sơn là: dũng cảm, trẻ trung, sôi nổi, thân ái với đồng đội.
- tư thế
chưa cần rửa
chưa cần thay
- thái độ
hiên ngang
bất chấp khó khăn
lạc quan
thắm thiết
6
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
7
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy

8

Lại đi, lại đi trời xanh thêm

9
Câu hỏi:
Khổ thơ cuối, câu kết: Chỉ cần trong xe có một trái tim. Hình ảnh một trái tim có ý nghĩa gì?
Hình ảnh: một trái tim.
=> Biểu tượng đa nghĩa:
Giàu nhiệt huyết.
Say mê lý tưởng cách mạng.
Sống hiên ngang, coi thường gian khổ, vui tươi và thân thiện…
Nghệ thuật:
+ Hình ảnh hoán dụ.
+ Đối lập: Không >< có

Ca ngợi lý tưởng sống cao đẹp của người lính - có tầm vóc thời đại: Ý chí giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
10
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.

11
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Thể thơ: Tự do.
- Lời thơ: Khẩu ngữ, tự nhiên.
Giọng điệu: Ngang tàng, dí dỏm, hóm hỉnh mà chân thật, bộc trực, ồn ào rất lính.
Chất hiện thực hoà quỵên với chất thơ (tái tạo lại trang sử hào hùng của một thế hệ thanh niên Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ).
2. Nội dung:
Tượng đài nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn
12
IV. Luyện tập
* Ở lớp:
Câu hỏi: Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào?
a. Cùng viết về đề tài người lính.
b. Cùng viết theo thể thơ tự do.
c. Cả a và b đều đúng.
c
* Ở nhà:
Câu hỏi: Cảm nghĩ của em về hình ảnh người lính trong hai bài thơ Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính?
13
V. Hướng dẫn học bài mới
Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận).
Nhóm 1: Phân tích cảnh hoàng hôn trên biển và đoàn thuyền đánh cá khởi hành.
Nhóm 2: Cảnh đánh cá và cảnh biển đêm.
Nhóm 3: Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về trong bình minh.
14
`
Xin chân thành cảm ơn!