Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô về dự giờ với lớp 9C
TiÕt 47
Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh
(Ph¹m tiÕn duËt )












Phạm Tiến Duật
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
I.Tác giả - tác phẩm:
1.Tác giả:
-Phạm Tiến Duật (1941-2007).
-Quê Thanh Ba, Phú Thọ.
-Là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ.
-Thơ ông giọng điệu sôi nổi ,trẻ trung














Tiết 47:
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Các tập thơ chính:
- Vầng trăng quầng lửa.
- ở hai đầu núi.
- Thơ một chặng đường.
- Tuyển tập Phạm Tiến Duật
- Tiếng bom và tiếng chuông chùa.

Tư liệu :
- "Chúng tôi tựa vào những câu thơ của Phạm Tiến Duật để đi vào mặt trận" .Và như thế ,ông đã hoàn thành trọn vẹn sứ mệnh của một người lính, của một nhà thơ trong chiến tranh.
- Nếu Tố Hữu là cánh chim đầu đàn của thi ca cách mạng thì Phạm Tiến Duật là con chim đại bàng tung bay trên Trường Sơn rực lửa.













Tiết 47
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật

I. Tác giả -tác phẩm

1. Tác giả

2. Tác phẩm :
a.Đọc
b.Chú thích:

- Sáng tác năm 1969, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt.
In trong tập "Vầng trăng quầnglửa".
C.Thể loại, Ptbđ
Thể loại : Thơ 8 chữ
PTBĐ: Biểu cảm + Tự sự + Miêu tả

II.Phân tích:
1.Nhan đề bài thơ và hình ảnh những chiếc xe không kính:
*Nhan đề :Dài, lạ, ấn tượng
+ "Tiểu đội xe không kính"-> hiện thực sinh động của kháng chiến
+ "Bài thơ"-> Nhấn mạnh khai thác chất thơ trong hiện thực .
->Độc đáo
* Hình ảnh những chiếc xe không kính
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi.

Câu thơ gần văn xuôi, giọng điệu thản nhiên ,
lí sự với những động từ mạnh.
Giải thích,
thanh minh lí do
khiến xe không kính
Nêu hoàn cảnh
hoạt động
của những chiếc xe
Không có kính rồi xe không có đèn
Không có mui xe thùng xe có xước.

--> Liệt kê diễn tả hình ảnh những chiếc xe bị méo mó biến dạng đầy thương tích.
* Sự khốc liệt của chiến tranh .
Tư liệu:
Mỹ trút xuống Việt nam 15.350 tấn bom đạn gấp 3,9 lần chiến tranh thế giới thứ 2. Lượng bom mìn chưa nổ đang vùi trong lòng đất còn nhiều ( khoảng 5- 10%). ở Việt Nam 64 tỉnh, thành phố đều bị ảnh hưởng do hậu quả của bom mìn. Những 6 tỉnh bị ô nhiễm nặng: Nghệ An, Hà Tình, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng. Nhiều nạn nhân chất độc màu da cam. Bom mìn còn sót lại ảnh hưởng đến tâm lí, sức khoẻ, kinh tế của đất nước, của người dân.













Tiết 47
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật

2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
*Tư thế:
+ Ung dung
+ Nhìn thẳng
+ Nhìn thấy - Con đường
- Sao trời, cánh chim

Nghệ thuật:
-Đảo ngữ
-Điệp ngữ từ "nhìn", "thấy
-Liệt kê và ngắt nhịp đều đặn.
-> Tư thế bình tĩnh, tự tin, hiên ngang.
*Tinh thần thái độ:
Không có kính:
+ Ừ thì có bụi
+ Ừ thì ướt áo
Chưa cần rửa, chưa cần thay
Phì phèo điếu thuốc, cười ha ha
NT: Lặp cấu trúc, giọng điệu hãm hØnh gần với văn xuôi.
---->Tinh thần lạc quan, dũng cảm, bÊt chÊp mäi khã kh¨n nguy hiÓm.













Tiết 47
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
* Tình đồng chí:
Họp thành tiểu đội
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
Chung bát đĩa, là gia đình.

? Hình ảnh thơ chân thực gợi tả tình đồng đội gắn bó, thân thiết của người lính.
Chất lính ngang tàng tinh nghịch và trẻ trung.







Ý chí chiến đấu:
Kh«ng cã kÝnh råi xe kh«ng cã ®Ìn
Kh«ng cã mui xe thïng xe cã x­íc.
Xe vÉn ch¹y v× miÒn Nam phÝa tr­íc
ChØ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim
-NT: + §èi lËp gi÷a vËt chÊt vµ tinh thÇn
( c¸i kh«ng cã vµ c¸i cã)
+ Ho¸n dô: H×nh ¶nh “tr¸i tim”– ng­êi lÝnh víi tr¸i tim nång nµn yªu n­íc
NhÊn m¹nh søc m¹nh tinh thÇn, ý chÝ chiÕn ®Êu gi¶i phãng miÒn Nam cña ng­êi lÝnh l¸i xe trªn tuyÕn ®­êng Tr­êng S¬n ¸c liÖt.

Con đường trường Sơn vẫn nối liền hậu phương lớn- tiền tuyến lớn
III.Tổng kết:
1.Nghệ thuật:
-Ngôn ngữ giản dị, khẩu khí gần với văn xuôi.
- Giọng điệu: trẻ trung, tinh nghịch pha chút ngang tàng.
2.Nội dung:
Qua hình ảnh những chiếc xe không kính bài thơ ca ngợi vẻ đẹp người lính lái xe ở Trường Sơn: hiên ngang, lạc quan, dũng cảm, có ý chí quyết tâm chiến đấu vì miềm Nam ruột thịt - Hình ảnh tiêu biểu của thế hệ trẻ anh hùng trong kháng chiến chống Mĩ.












IV.LuyÖn tËp
Hãy lựa chọn những đáp án đúng nhận xét về nghệ thuật của bài thơ?
A. Bài thơ sử dụng chất liệu hiện thực sinh động của cuộc sống chiến đấu.
B. Bút pháp lãng mạn ch?p cánh cho hiện thực bay bổng.
C. Giọng thơ trữ tình nhẹ nhàng sâu lắng.
D. Giọng thơ ngang tàng, phóng khoáng, pha chút tinh nghịch đậm tính khẩu ngữ, tự nhiên, khoẻ khoắn.
A
D












Bài tập 3:
Hãy so sánh hai bài thơ "Đồng chí" của
Chính Hữu và "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật? Điểm giống nhau? Điểm khác nhau?
Gợi ý
Giống nhau : hình ảnh người lính qua hai bài thơ đề thể hiện những phẩm chất tốt đẹp của anh bọ đội cụ Hồ đó là yêu nước ,căm thù giặc ,dũng cảm coi thường gian khó và tình đồng đội thắm thiết
Khác nhau: những người lính trong bài thơ về tiểu đội xe không kính chất trẻ nhiều hơn , hóm hỉnh hơn, phải chăng đó cũng là sự phát triển theo tầm vóc thời đại .















Hướng dẫn về nhà
Học thuộc lòng bài thơ
Làm bài tập phần Luyện tập
Chuẩn bị bài "Đoàn thuyền đánh cá".
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ THAM DỰ
Chân thành cảm ơn các thầy cô !