Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO

- Thơ ông vừa giàu chất hiện thực vừa tràn đầy cảm hứng lãng mạn. Hình ảnh đẹp nhất trong thơ ông là hình ảnh người lính trẻ.

I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
- Phạm Tiến Duật (1941-2007).
- Quê Thanh Ba, Phú Thọ.
- Là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ.
Các tập thơ chính:
- Vầng trăng quầng lửa.
- Ở hai đầu núi.
- Thơ một chặng đường.
- Nhóm lửa.
- Tiếng bom và tiếng chuông chùa.
-Tuyển tập Phạm Tiến Duật.
…
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
Tiết 47
2. Bài thơ :
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
Sáng tác năm 1969, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt.

- Nằm trong số những bài thơ được giải Nhất cuộc thi thơ của Báo Văn Nghệ năm 1969.

- In trong tập “Vầng trăng- quầng lửa”.












3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
- Tiểu đội.
- Bếp Hoàng Cầm.
Hướng dẫn đọc.
b. Tìm hiểu từ khó.
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:












3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
4. Thể thơ
II. Đọc – Hiểu văn bản.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính : Một cái tên rất dài, rất la.
-> Nhà thơ muốn khai thác chất thơ từ hiện thực tàn khốc của chiến tranh.
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi.




Câu thơ gần văn xuôi, giọng điệu ngang tàng,
lí sự với những động từ mạnh.

Giải thích, thanh minh lí do
khiến xe không kính
Nêu hoàn cảnh hoạt động
của những chiếc xe.
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
Không có kính rồi xe không có đèn
Không có mui xe thùng xe có xước.
Đặc tả hình ảnh những chiếc xe
bị biến dạng, kì dị.
Tô đậm sự tàn khốc, dữ dội
của chiến tranh.
Phép liệt kê kết hợp với điệp từ “không”:
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.












3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
*Tư thế:
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời , nhìn thẳng.
*Nghệ thuật: Nhịp thơ nhanh, đều.
Điệp từ “nhìn”.
Từ láy “ung dung”.
-> Tư thế bình tĩnh, thản nhiên,tự tin.
.
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
* Thái độ, tinh thần :
* Không có kính:
+ Ừ thì có bụi
+Ừ thì ướt áo
Chưa cần rửa, chưa cần thay
Phì phèo điếu thuốc, cười ha ha
* Nghệ thuật:
Điệp ngữ “Ừ thì”, ”chưa cần”.
Giọng điệu tự tin, ngang tàng.
Hình ảnh thơ chân thực.
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
Tinh thần lạc quan, yêu đời, tinh nghịch, bất chấp gian khổ, hiểm nguy.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe












Tiết 47
*Tình đồng chí:
Họp thành tiểu đội
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
Chung bát đĩa, là gia đình…

-> Hình ảnh thơ chân thực, gợi tả tình đồng đội gắn bó keo sơn.
Lại đi , lại đi trời xanh thêm…
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
* Ý chí chiến đấu:
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
Em hiểu như thế nào về hình ảnh “một trái tim” trong câu thơ trên ?
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
* Là hình ảnh ẩn dụ chỉ tình yêu của các anh dành cho miền Nam, cho Tổ quốc.
“Một trái tim”:
*Là hình ảnh hoán dụ chỉ người lính lái xe
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
Không có kính rồi xe không có đèn
Không có mui xe thùng xe có xước
Hình ảnh đối lập giữa vật chất và tinh thần nhằm:
Nhấn mạnh sức mạnh tinh thần ,ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam của người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn ác liệt.
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ còn trong xe có một trái tim
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
Con đường trường Sơn vẫn nối liền hậu phương lớn - tiền tuyến lớn.
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
III. Tổng kết:

2.Nội dung:
Qua hình ảnh những chiếc xe không kính bài thơ ca ngợi vẻ đẹp người lính lái xe ở Trường Sơn: hiên ngang, lạc quan, dũng cảm, có ý chí quyết tâm chiến đấu vì miềm Nam ruột thịt – Hình ảnh tiêu biểu của lớp trẻ anh hùng trong kháng chiến chống Mĩ.
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe
III.TỔNG KẾT:
1.Nghệ thuật:
- Ngôn ngữ giản dị, khẩu khí gần với văn xuôi.
- Giọng điệu: trẻ trung, tinh nghịch pha chút ngang tàng.












Bài tập:
So sánh hai câu thơ :
Miệng cười buốt giá
( Đồng chí – Chính Hữu )
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha
( Bài thơ về tiểu đội xe không kính – Phạm Tiến Duật )

III. Tổng kết:
2.Hình ảnh những chiếc xe không kính:
3. Đọc - Tìm hiểu từ khó:
I.Đọc, chú thích:
1.Tác giả:
2.Bài thơ:
4. Thể thơ
Nhan đề bài thơ:
II. Đọc – Hiểu văn bản.
3. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe