Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Tiết 47
Văn bản
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Giỏo viờn th?c hi?n : Nguy?n Th? Thanh Nguy?t
I/ GIỚI THIỆU
1. Tác giả Phạm Tiến Duật
( 14/01/1941 - 04/12/ 2007)
- Quê : Thanh Ba , Phú Thọ
Gương mặt tiêu biểu thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mỹ
- Đề tài sáng tác :
Hình tượng người lính và cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn
Thơ có giọng điệu sôi nổi , trẻ trung,
hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc
2. Văn bản : Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Sáng tác 1969 nằm trong chùm thơ được giải Nhất cuộc
thi thơ của báo Văn nghệ (1969)
In trong tập
“ Vầng trăng quầng lửa ”
* Nhan đề bài thơ
Nhan đề làm nổi rõ hình ảnh toàn bài
những chiếc xe không kính. Hai chữ tưởng như thừa Bài thơ cho thấy cách nhìn cách khai thác hiện thực của tác giả : không phải chỉ viết về những chiếc xe không kính mà là chất thơ của hiện thực ấy, chất thơ của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm , trẻ trung , vượt lên thiếu thốn , gian khổ, hiểm nguy của chiến tranh
Khơng cĩ kính khơng ph?i vì xe khơng cĩ kính
Bom gi?t bom rung kính v? di r?i
Ung dung bu?ng l�i ta ng?i
Nhìn d?t nhìn tr?i nhìn th?ng.
Nhìn th?y giĩ v�o xoa m?t d?ng
Nhìn th?y con du?ng ch?y th?ng v�o tim
Th?y sao tr?i v� d?t ng?t c�nh chim
Nhu sa nhu �a v�o bu?ng l�i.
Khơng cĩ kính, ? thì cĩ b?i,
B?i phun tĩc tr?ng nhu ngu?i gi�
Chua c?n r?a , phì ph�o ch�m di?u thu?c
Nhìn nhau m?t l?m cu?i ha ha .
Khơng cĩ kính, ? thì u?t �o
Mua tuơn mua x?i nhu ngồi tr?i
Chua c?n thay l�i tram c�y s? n?a
Mua ng?ng giĩ l�a khơ mau thơi .
Nh?ng chi?c xe t? trong bom roi
D� v? d�y h?p th�nh ti?u d?i
G?p b� b?n su?t d?c du?ng di t?i
B?t tay qua c?a kính v? r?i .
B?p Hồng C?m ta d?ng gi?a tr?i
Chung b�t dua nghia l� gia dình d?y
V�ng m?c chơng ch�nh du?ng xe ch?y
L?i di, l?i di tr?i xanh th�m.
Khơng cĩ kính, r?i xe khơng cĩ d�n,
Khơng cĩ mui xe, th�ng xe cĩ xu?c,
Xe v?n ch?y vì mi?n Nam phía tru?c
Ch? c?n trong xe cĩ m?t tr�i tim.
1969
( Ph?m Ti?n Du?t , V?ng trang qu?ng l?a)
II/ PHÂN TÍCH
1/ Khổ 1
- Lí giải :
+ Không có kính, không phải vì xe không có kính
+ Bom giật, bom rung kính vỡ
điệp ngữ
Chiến trường khốc liệt
- Tư thế :

+ Ung dung
tự tin, hiên ngang
điệp ngữ

+ nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Tiếp xúc trực tiếp thế giới bên ngoài
2/ Khổ 2
Nhìn thấy :
+ Gió xoa mắt đắng
+ Con đường chạy thẳng vào tim
+ Sao trời, cánh chim sa vào buồng lái
nhân hóa
tốc độ nhanh
Hòa nhập thiên nhiên
3/ Khổ 3+4
- Ừ thì
- Ừ thì
có bụi
ướt áo
- chưa cần rửa
- chưa cần thay
khẩu ngữ
cấu trúc lặp lại
Giọng ngang tàng, bất chấp gian khổ
4/ Khổ 5
- Từ trong bom rơi
từ cái chết, ác liệt
- Gặp bè bạn
bắt tay qua cửa kính vỡ
Tình đồng đội cao đẹp
5/ Khổ 6
- Bếp dựng giữa trời
- Chung bát đũa là gia đình
- Võng mắc chông chênh
Sinh hoạt gian khổ
- Lại đi, lại đi trời xanh thêm
Lạc quan
điệp ngữ
6/ Khổ 7
Không kính, không đèn, không mui, thùng trầy xước
điệp ngữ
Xe biến dạng , trần trụi
- Xe vẫn chạy vì miền Nam
Sức mạnh tinh thần
- Xe không có nhiều thứ
- Có trái tim
Yêu nước, yêu đời, chiến đấu vì miền Nam
hoán dụ
III/ TỔNG KẾT
Bài thơ của Phạm Tiến Duật đã khắc họa một hình ảnh độc
đáo : những chiếc xe không kính . Qua đó làm nổi bật hình ảnh
những người lính lái xe Trường Sơn trong thời chống Mĩ , với
tư thế hiên ngang , tinh thần lạc quan , dũng cảm , bất chấp
khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam.
Tác giả đã đưa vào bài thơ chất liệu hiện thực sinh động của
cuộc sống ở chiến trường , ngôn ngữ và giọng điệu giàu tính
khẩu ngữ , tự nhiên, khỏe khoắn
LUYỆN TẬP
Câu 1 : Bài thơ về tiểu đội xe không kính sáng tác vào
thời điểm nào ?
Trong Cách mạng tháng Tám
Sau đại thắng mùa xuân năm 1975
Sai
Sai.
Trong kháng chiến chống Pháp
Không đúng.
Trong kháng chiến chống Mĩ
Đúng rồi !
Câu 2 : Tác giả sáng tạo ra hình ảnh độc đáo –
những chiếc xe không kính nhằm mục đích gì ?
Nhấn mạnh tội ác của giặc Mĩ
Làm nổi bật vất vả , gian lao của người lính lái xe
Làm nổi bật những khó khăn thiếu thốn về điều
kiện vật chất của người lính trong kháng chiến
Làm nổi bật hình ảnh của những người lính lái xe
hiên ngang, dũng cảm mà sôi nổi trẻ trung
Sai rồi
Không đúng
Sai
Đúng rồi
A.
B.
C.
D.
HƯỚNG DẪN DẶN DÒ
- Học thuộc bài thơ
“Bài thơ về tiểu đội xe không kính ”
Chuẩn bị bài “ Tổng kết về từ vựng”
TIẾT HỌC KẾT THÚC