Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ hội giảng lớp 9b
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Cử
Trường THCS Yên Đồng
Văn học: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật



























Tiết 48
Phạm Tiến Duật( 1941-2007)
Quê: ở Phú Thọ
Thơ của ông thường viết về thế hệ trẻ trong kháng chiến chống Mỹ với giọng điệu trẻ trung, sôi nổi, tinh nghịc và sâu sắc
Văn học: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Tiết 47
- Ra đời năm 1969, nằm trong tập "Vầng trăng quầng lửa"
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.

Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.

Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một tráI tim.
1969
( Phạm Tiến Duật, Vầng trăng quầng lửa,
NXB Văn học, Hà Nội, 1970)

Tôi phải thêm “ Bài thơ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
(Tác giả nói về tác phẩm.)
Văn học: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Tiết47
Văn học: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Tiết47
-Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
-Xe không có kính, không có đèn, không có mui xe, thùng xe có xước.
Các biện pháp nghệ thuật, hình ảnh những chiếc
"xe không kính" đã phản ánh hiện thực của cuộc
Chiến tranh như thế nào?
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất nhìn trời nhìn thẳng

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái
Phép đảo ngữ: Từ " ung dung" được đảo Lên đầu câu
Điệp từ "nhìn", " nhìn thấy"
Ung dung, chủ động, đương hoàng, tập trung trong
Công việc lái xe
Phép nhân hoá:Từ " sa", " ùa": Người lính như được hoà hợp với
thiên nhiên, cảm giác thích thú, sảng khoái.
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
"Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm."
Cái bắt tay của người lính thể hiện:
+Tâm hồn cởi mở, thân thiện
+ Động viên nhau vượt qua gian khổ
+ Tiếp thêm sức mạnh tình đồng đội đồng chí
- Cuộc sống thiếu thốn gian khổ.
Anh nuôi Hoàng Cầm

"Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim."

+ "Không kính, không đèn, không mui"
+ "Có một trái tim"
Đối lập giữa cái "không" và cái "có":
Em hiểu như thế nào về hình ảnh "một trái tim" trong câu kết? Khổ thơ cuối giúp em hiểu thêm điều gì về phẩm chất cao đẹp của người chiến sĩ lái xe?

Câu hỏi thảo luận
"Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim."
Em hiểu như thế nào về hình ảnh "một trái tim" trong câu kết? Khổ thơ cuối giúp em hiểu thêm điều gì về phẩm chất cao đẹp của người chiến sĩ lái xe?

Câu hỏi thảo luận
"Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim."
- " Một trái tim": hình ảnh Hoán dụ:
+ ý chí quyết tâm chiến đấu
+ có lí tưởng cao đẹp, có lòng yêu nước nồng nàn, mang tầm vóc thời đại.
- Giọng điệu, ngôn ngữ thơ: thể hiện phong cách thơ Phạm Tiến Duật: TrÎ trung, tinh nghÞch
2. Nội dung:
1. Nghệ thuật :
Bài thơ miêu tả nổi bật nét độc đáo của hình tượng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh những chiến sĩ lái xe Trường Sơn hiên ngang,dũng cảm và tràn đầy niềm lạc quan.
A.Cùng là những người lính áo nâu.
B. Cùng phải chịu hoàn cảnh gian khổ khó khăn, hiểm nguycủa chiến trường.
C. Cùng có ý chí, nghị lực,niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó.
D. Cùng là những người lính trẻ trung sôi nổi, yêu đời.

So sánh hai bài thơ
Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Điểm chung Nét riêng
Đồng chí
Xuất thân từ
nông dân
nghèo
Trang bị
còn thô sơ
Tình cảm
thầm lặng

Bài thơ.kính
-Xuất thân
từ nhiều
tầng lớp
-Trang bị
hiệnđại hơn
Tình cảm
sôi nổi,
trẻ trung hơn

Xuất thân:..
Trang bị:.
Tình cảm:.
A.Cùng là những người lính áo nâu.
B. Cùng phải chịu hoàn cảnh gian khổ khó khăn, hiểm nguycủa chiến trường.
C. Cùng có ý chí, nghị lực,niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó.
D. Cùng là những người lính trẻ trung sôi nổi, yêu đời.

So sánh hai bài thơ
Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Điểm chung Nét riêng
Đồng chí
Xuất thân từ
nông dân
nghèo
Trang bị
còn thô sơ
Tình cảm
thầm lặng

Bài thơ.kính
-Xuất thân
từ nhiều
tầng lớp
-Trang bị
hiện đại hơn
Tình cảm
sôi nổi,
trẻ trung hơn
B
C