Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

1
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
GIÁO VIÊN: Nguyễn Thị Thủy
Ngữ văn 9 - Tiết 45
2
Nếu chọn một nhà văn Việt Nam để dựng tượng trên đường mòn Hồ Chí Minh thì
tôi chọn nhà thơ Phạm Tiến Duật.
Ông được ca tụng là "con chim lửa của Trường Sơn huyền thoại", "cây săng lẻ của rừng già”, "nhà thơ lớn nhất thời chống Mỹ”. Thơ ông thời chống Mỹ từng được đánh giá là "có sức mạnh của một sư đoàn"
Chúng tôi tựa vào những câu thơ của Phạm Tiến Duật để đi vào mặt trận”. Và như thế, ông đã hoàn thành trọn vẹn sứ mệnh của một người lính và của một nhà thơ trong chiến tranh.
Anh Duật là người đầu tiên đã đưa được cả Trường Sơn vào thơ, đưa được cả Trường Sơn đầy lửa khói bom đạn về thành phố, về Hà Nội, về Thủ đô
Phạm Tiến Duật được coi là viên ngọc Trường Sơn
Nếu Tố Hữu là cánh chim đầu đàn của thi ca cách mạng thì Phạm Tiến Duật chính là cánh chim đại bàng tung bay trên Trường Sơn rực lửa
Có một thời ông là thần tượng của tất cả những người lính phơi phới khí thế ra chiến trường. Trong hành trang của họ không mấy ai lại không có vài bài thơ của ông.
Một số tác phẩm tiêu biểu của phạm tiến duật
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn, mưa xối như ngòai trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Ðã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.

Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Bài thơ
Tôi phải thêm “Bài thơ về...” để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ chứ không phải một khúc văn xuôi. “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ. Những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung
(Tác giả nói về bài thơ của mình)
Chiếc xe đưa Thúy Kiều ra đi với Mã Giám Sinh:
Đùng đùng gió giục mây vần
Một xe trong cõi hồng trần như bay
Con thuyền trong bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh:
Chiếc thuyền nhẹ như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
Hình ảnh chiếc thuyền trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Hình ảnh chiếc xe trong bài thơ “Trương Sơn đông, Trường Sơn tây” của chính nhà thơ Phạm Tiến Duật:
Anh lên xe, trời đổ cơn mưa
Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ
Tư liệu:
Mỹ trút xuống Việt nam 15.350 tấn bom đạn gấp 3,9 lần chiến tranh thế giới thứ 2. Lượng bom mìn chưa nổ đang vùi trong lòng đất còn nhiều ( khoảng 5- 10%). Ở Việt Nam 64 tỉnh, thành phố đều bị ảnh hưởng do hậu quả của bom mìn. Nhưng 6 tỉnh bị ô nhiễm nặng: Nghệ An, Hà Tình, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng. Nhiều nạn nhân chất độc màu da cam. Bom mìn còn sót lại ảnh hưởng đến tâm lí, sức khoẻ, kinh tế của đất nước, của người dân.
* Hu?ng d?n h?c b�i:
Đọc thuộc lòng bài thơ
Nắm vững nh÷ng kiÕn thøc ®· t×m hiÓu:
Th«ng tin vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm
Nhan đề bài thơ
Hình ảnh những chiếc xe
T×m hiÓu tiÕp: Hình ảnh người chiến sĩ lái xe
T­ thÕ
Tinh thÇn tr­íc nh÷ng khã kh¨n, gian khæ
T×nh ®ång ®éi
BiÓu hiÖn cña t×nh yªu n­íc