Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Năm học: 2011-2012
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ lớp 9A
Môn Ngữ văn
Kiểm tra bài cũ
Câu 1 : Đọc thuộc lòng bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu.
a) Là tên gọi của một mối quan hệ có ý nghĩa thời đại, có ý nghĩa thiêng liêng.
b) Là sự kết tinh của mọi cảm xúc, tình cảm (tình bạn tình người).
c) Là cao trào của bài thơ, vừa kết lại một đoạn thơ, vừa như bản lề để mở ra mạch thơ mới.
d) Tất cả đáp án A, B, C đều đúng.
Câu 2: Theo em từ “Đồng Chí” được tách riêng thành một dòng thơ ở giữa mạch bài thơ có ý nghĩa gì?
Trường Sơn Đông nắng - Tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình
Xe vận tải đường Trừờng Sơn những năm chống Mĩ cứu nước
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai
Bài thơ
(Phạm Tiến Duật)
Tiết 47 :
Về tiểu đội xe không kính
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
1. Đọc :
2. Tìm hiểu chú thích :
a. Tác giả:
- Sinh ngày 14/1/1941 mất ngày 4/12/2007
-Quê huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ
- Tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mỹ.
- Thơ ông thường viết về người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
- Phong cách thơ: sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
1. Đọc :
2. Tìm hiểu chú thích :
a. Tác giả:
b. Tác phẩm
Giải nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ 1969 -1970.
In trong tập “Vầng trăng quầng lửa” 1970.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
1. Đọc :
2. Tìm hiểu chú thích :
3. Thể loại và đề tài:
a. Thể loại:
- Thể thơ tự do.
b. Đề tài:
- Đề tài về người lính và chiến tranh.
4. Tìm hiểu nhan đề bài thơ:
- Nhan đề lạ, độc đáo. Nhà thơ muốn nói về chất thơ của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm, trẻ trung, ... người lính đã vượt lên khó khăn, gian khổ và hiểm nguy của chiến tranh
Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
( T¸c gi¶)
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
Xe không kính không phải vì xe
không có kính.
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi.
......
Không có kính rồi xe không có đèn.
Không có mui xe, thùng xe có xước.
......
Xe:
không đèn
không mui
thùng xe có xước
Bằng giọng điệu thản nhiên, nhịp thơ tăng tiến, tác giả miêu tả hình ảnh những chiếc xe hư hỏng đến mức trần trụi nhằm phản ảnh hiện thực khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ
Vì:
bom giật
bom rung
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
12
6
3
11
10
8
7
5
4
2
1
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
....
a) Tư thế :
Bằng nghệ thuật điệp từ cho chúng ta thấy được tư thế ung dung, lạc quan của người chiến sĩ lái xe.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
a) Tư thế :
b) Thái độ:
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn, mưa xối như ngòai trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
- Bất chấp,coi th­êng khó khăn, gian khổ, nguy hiểm.
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
a) Tư thế :
b) Thái độ, tinh thần:
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
a) Tư thế :
b) Thái độ:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
c) Tình đồng đội:
- Tình đồng chí, đồng đội nồng ấm, cởi mở, chân thành.
Những chiÕc xe từ trong bom rơi
......
Bắt tay qua cửa kính vì råi
.....
Chung…nghĩa là gia đình…
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
b) Thái độ:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
c) Tình đồng đội:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
a) Tư thế :
d) Cảm giác của người lính:
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim.
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.
- Cảm giác về tốc độ nhanh, đột ngột.
Hình ảnh người lính lái xe hiện lên với vẻ đẹp: dũng cảm, lạc quan, tình đồng đội thắm thiết
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Hình ảnh: “một trái tim”
=> Biểu tượng đa nghĩa, nghệ thuật hoán dụ :
Giàu nhiệt huyết.
Say mê lý tưởng cách mạng.
Sống hiên ngang, coi thường gian khổ, vui tươi và thân thiện…
Hình ảnh “ Trời xanh”:phép tu từ ẩn dụ” biểu tượng cho lòng lạc quan,niềm tin tưởng vào sự thắng lợi của cánh mạng

Ca ngợi lý tưởng sống cao đẹp của người lính - có tầm vóc thời đại: Ý chí giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Tiết 47 :
(Phạm Tiến Duật)
Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào?
A/ Cùng viết về đề tài người lính.
B/ Cùng viết theo thể thơ tự do.
C/ Cả A và B đều đúng.
2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì?
A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc
B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh
C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1/ Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ trên là gì?
A/ Ngôn ngữ chân thực,giàu tÝnh khẩu ngữ, nhiều hình ảnh thơ đẹp
B/ Giọng điệu trẻ trung, sôi nổi
C/ Bao gồm cả A và B
2/Hình ảnh Những chiếc xe không kính nói lên điều gì?
A/ Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe
B/ Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ
C/ Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Tìm điểm giống và khác nhau về hình ảnh người lính ở hai bài thơ:
"Đồng chí" và "Bài thơ về tiểu đội xe không kính"?

Bài vừa học:
- Thuộc lòng bài thơ
- Viết đoạn văn từ 10-12 câu nêu cảm nhận của em về hình ảnh người chiến sĩ lái xe Trường Sơn
Bài sắp học:
- Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận).
a): Phân tích cảnh hoàng hôn trên biển và đoàn thuyền đánh cá khởi hành.
b): Cảnh đánh cá và cảnh biển đêm.
c): Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về trong bình minh.
HU?NG D?N Về NHà
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ THAM DỰ