Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

CHÀO CÁC EM HỌC SINH LỚP 9A1
TRƯỜNG THCS BÌNH THẠNH
GIÁO VIÊN TRẦN THỊ NGỌC HÂN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc lòng bài thơ “đồng chí” của Chính Hữu.
- Nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Tình đồng chí dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
Bài thơ thể hiện hình tượng người lính cách mạng và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô động, giàu sức biểu
cảm.
Trường Sơn Đông nắng - Tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình
Xe vận tải ở đường Trường Sơn thời kì kháng chiến chống Mĩ
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai
BÀI THƠ
VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
Ti?t 47
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
1. Tác giả :
Phạm Tiến Duật (1941 - 2007)
2. Van b?n :
- Sinh ngày 14/1/1941 mất ngày 4/12/2007
-Quê huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ
- Tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mỹ.
- Thơ ông thường viết về người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
- Phong cách thơ: sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
1. Tác giả :
2. Van b?n :
- Sinh ngày 14/1/1941 mất ngày 4/12/2007
-Quê huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ
- Tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ thời chống Mỹ.
- Thơ ông thường viết về người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
- Phong cách thơ: sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc.
a. Hoàn cảnh sáng tác
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
1. Tác giả :
2. Van b?n :
a. Hoàn cảnh sáng tác
- Bµi th¬ ra ®êi n¨m 1969, khi t¸c gi¶ ®ang hoạt động trªn tuyÕn ®­êng Tr­êng S¬n.
- Được in trong tập thơ
Vầng trăng - quầng lửa.
b. Thể loại – Phương thức biểu đạt
Th? tho t? do
Bi?u c?m k?t h?p mi�u t? t? s?
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
1. Tác giả :
2. Van b?n :
a. Hoàn cảnh sáng tác
b. Thể loại – Phương thức biểu đạt
Th? tho t? do
Bi?u c?m k?t h?p mi�u t? t? s?
c. Ý nghĩa nhan đề
Nhan đề bài thơ: lạ, độc đáo -> thể hiện cách nhìn, cách khai thác chất thơ từ hiện thực khốc liệt
d. Đề tài
Vi?t v? ngu?i lính
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
1. Tác giả :
2. Van b?n :
a. Hoàn cảnh sáng tác
b. Thể loại – Phương thức biểu đạt
c. Ý nghĩa nhan đề
Nhan đề bài thơ: lạ, độc đáo -> thể hiện cách nhìn, cách khai thác chất thơ từ hiện thực khốc liệt
d. Đề tài
Vi?t v? ngu?i lính
II. D?c - hi?u van b?n
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
S4
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Ðã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
xe
không
kính
mui
Bom giật, bom rung …
 Tả thực, điệp ngữ, liệt kê, giọng thản nhiên, lời thơ mang tính khẩu ngữ, hình ảnh độc đáo:
đèn
Đoàn xe trần trụi, biến dạng, gợi sự tàn phá khốc liệt của hiện thực chiến tranh.
Em hình dung như thế nào về những
chiếc xe? Từ đó giúp em hiểu gì về
hiện thực của cuộc chiến tranh
mà đế quốc Mĩ gây ra ở Việt Nam?
Nhận xét biện pháp nghệ
thuật? Giọng thơ?
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
 Tả thực, điệp ngữ, liệt kê, giọng thản nhiên, lời thơ mang tính khẩu ngữ, hình ảnh độc đáo:
Đoàn xe trần trụi, biến dạng, gợi sự tàn phá khốc liệt của hiện thực chiến tranh.
- . ung dung, hi�n ngang .
- Nhìn ? d?t, tr?i, th?ng
gió … xoa mắt …
con đường …
sao trời, cánh chim
* Tư thế :
b. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

Nhận xét về tư thế của những chiến sĩ lái xe?
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
Đoàn xe trần trụi, biến dạng, gợi sự tàn phá khốc liệt của hiện thực chiến tranh.
- . ung dung, hi�n ngang .
- Nhìn ? d?t, tr?i, th?ng
gió … xoa mắt …
con đường …
sao trời, cánh chim
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

Nhận xét biện pháp nghệ thuật?
 Điệp ngữ, liệt kê, đảo ngữ,
nhân hóa, tả thực … :
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
- . ung dung, hi�n ngang .
- Nhìn ? d?t, tr?i, th?ng
gió … xoa mắt …
con đường …
sao trời, cánh chim
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

 Điệp ngữ, liệt kê, đảo ngữ,
nhân hóa, tả thực … :
* Tinh thần, thái độ :
- … ừ thì có bụi ...
… cười ha ha.
- … ừ thì ướt áo..
… gió lùa khô mau thôi.
Phân tích biện pháp nghệ thuật?
Qua đó, em có nhận xét gì về thái độ của những người lính lái xe?
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
- . ung dung, hi�n ngang .
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

 Điệp ngữ, liệt kê, đảo ngữ,
nhân hóa, tả thực … :
* Tinh thần, thái độ :
- … ừ thì có bụi ...
… cười ha ha.
- … ừ thì ướt áo..
… gió lùa khô mau thôi.
 Điệp cấu trúc, giọng thơ ngang tàng, nghịch ngợm, hình ảnh độc đáo :
Tinh thần lạc quan, hiên ngang, dũng cảm, bất chấp khó khăn, coi thường gian khổ, hiểm nguy.
* Tình đồng đội :
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
- . ung dung, hi�n ngang .
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

* Tinh thần, thái độ :
 Điệp cấu trúc, giọng thơ ngang tàng, nghịch ngợm, hình ảnh độc đáo:
Tinh thần lạc quan, hiên ngang, dũng cảm, bất chấp khó khăn, coi thường gian khổ, hiểm nguy.
* Tình đồng đội :
- … Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi
- … Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
 Tình đồng chí , đồng đội gắn bó keo sơn, không ngại khó khăn gian khổ, cùng chung lí tưởng.
* Ý chí chiến đấu
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
- . ung dung, hi�n ngang .
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

* Tinh thần, thái độ :
 Điệp cấu trúc, giọng thơ ngang tàng, nghịch ngợm, hình ảnh độc đáo:
* Tình đồng đội :
 Tình đồng chí , đồng đội gắn bó keo sơn, không ngại khó khăn gian khổ, cùng chung lí tưởng.
* Ý chí chiến đấu
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
 Là một biểu tượng đa nghĩa, sử dụng phép hoán dụ :
Khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.





Tư thế
ung
dung,
hiên
ngang
Tinh
thần
dũng
cảm,
lạc quan
Tình
cảm
đồng đội
yêu
thương
sôi nổi
ý chí
quyết
tâm
vì
miền Nam
Bài thơ về tiểu đội xe
không kính
Hình ảnh những
chiếc xe không kính
Hình ảnh người
chiến sĩ lái xe
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

* Tinh thần, thái độ :
* Tình đồng đội :
 Tình đồng chí , đồng đội gắn bó keo sơn, không ngại khó khăn gian khổ, cùng chung lí tưởng.
* Ý chí chiến đấu
 “ …một trái tim” là một biểu tượng đa nghĩa, sử dụng phép hoán dụ :
Khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
3. Ý nghĩa văn bản
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
I. Tìm hi?u chung :
II. D?c - hi?u van b?n
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính :
* Tư thế :
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe.

* Tinh thần, thái độ :
* Tình đồng đội :
* Ý chí chiến đấu
 “ …một trái tim” là một biểu tượng đa nghĩa, sử dụng phép hoán dụ :
Khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
3. Ý nghĩa văn bản
Bài thơ ca ngợi người chiến sĩ lái xe Trường Sơn dũng cảm, hiên ngang, tràn đầy niềm tin chiến thắng trong thời kì chống giặc Mĩ xâm lược.
A.Cùng là những người lính áo nâu.
B. Cùng phải chịu hoàn cảnh gian khổ khó khăn, hiểm nguycủa chiến trường.
C. Cùng có ý chí, nghị lực,niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó.
D. Cùng là những người lính trẻ trung sôi nổi, yêu đời.

So sánh hai bài thơ
Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Điểm chung Nét riêng
Đồng chí
Xuất thân từ
nông dân
nghèo
Trang bị
còn thô sơ
Tình cảm
thầm lặng

Bài thơ.kính
-Xuất thân
từ nhiều
tầng lớp
-Trang bị
hiệnđại hơn
Tình cảm
sôi nổi,
trẻ trung hơn
B
C
1. Những điểm chung: Đây là người lính của nhân dân nên họ cùng mang những vẻ đẹp chung:
- Yêu nước, yêu quê hương yêu đồng chí:
- Vượt qua mọi khó khăn gian khổ để quyết tâm tiêu diệt giặc hoàn thành nhiệm vụ:
- Lạc quan tin tưởng: Cả hai bài thơ đều thể hiện tinh thần lạc quan của người lính. Từ “miệng cười buốt giá” của anh bộ đội kháng chiến chống Pháp đến “nhìn nhau mặt lấm cười ha ha” của anh lính lái xe thời chống Mỹ đều thể hiện tinh thần lạc quan, khí phách anh hùng.
2. Những điểm riêng khác nhau:
- Bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu thể hiện người lính nông dân thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc mà sâu sắc. Tình đồng chí thieâng liêng hòa quyện với tình yêu nước khi lý tưởng chiến đấu đã rực sáng trong tâm hồn.
“Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ
Đồng chí!”
- Bài thơ “Tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật thể hiện người lính lái xe trong cuộc kháng chiến chống Mỹ với vẻ đẹp trẻ trung, ngang tàng. Đây là thế hệ những người lính có học vấn, có bản lĩnh chiến đấu, có tâm hồn nhạy cảm, có tính cách riêng mang chất “lính”đáng yêu. Họ tất cả vì miền Nam ruột thịt với trái tim yêu nước cháy bỏng. “Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim”.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Tiết 48
(Phạm Tiến Duật)
1. Học thuộc lòng bài thơ.
2. Chuẩn bị bài : Kiểm tra văn học trung đại.
+ Ôn kĩ kiến thức đã hệ thống hóa.
+ Tóm tắt nội dung, phân tích nghệ thuật, nhân vật …
+ Chuẩn bị chu đáo, đầy đủ …
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CÙNG CÔ HOÀN THÀNH TIẾT HỌC NÀY