Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai.
( Tè H÷u)
Nhan đề bài thơ.
Bài thơ không phải chỉ viết về những chiếc xe không kính, viết về hiện thực khốc liệt của chiến tranh mà chủ yếu khai thác chất thơ vút lên từ hiện thực ấy, chất thơ của tuổi trẻ Việt Nam vượt lên những khắc nghiệt của chiến tranh.
- “Xe không kính”
- “Bài thơ”
Chất thơ toát lên từ hiện thực khốc liệt ấy.
Khác lạ, độc đáo
Là hình ảnh xuyên suốt toàn bài
Sự gắn bó, am hiểu hiện thực đời sống chiến tranh
Bài thơ
về tiểu đội xe không kính
...Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”,để báo
trước cho mọi người biết rằng là tôi
viết thơ, chứ không phải một khúc văn
xuôi. “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”
là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ,
những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết
hợp lại trong một cảm hứng chung...
(Tác giả nói về tác phẩm.)
Bài thơ
về tiểu đội xe không kính
Bài thơ
Hình ảnh
những chiếc xe
không kính
Hình ảnh những
người lính lái xe
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Câu thơ gần văn xuôi, giọng ngang tàng, lý sự với những động từ mạnh
Nêu được hoàn cảnh hoạt động của những chiếc xe..
Giải thích, thanh minh lý do khiến xe không kính.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
 Hình ảnh những chiếc xe méo mó, biến dạng,đầy thương tích.
Thảo luận
* Nhóm 1:Tìm những câu thơ miêu tả tư thế của người lính lái xe và BPNT được sử dụng trong những câu thơ đó?

* Nhóm 2: Tìm những câu thơ miêu tả tinh thần, thái độ của người lính lái xe.BPNT được sử dụng?

* Nhóm 3: Tìm Tìm những câu thơ miêu tả của tình đồng chí đồng đội.BPNT được sử dụng?

* Nhóm 4: Tìm những câu thơ miêu tả ý chí chiến đấu của người lính lái xe.BPNT được sử dụng?
* Tư thế
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Ung dung, hiên ngang
…Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
…Bụi phun tóc trắng như người già
…Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
…Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
…Bụi phun tóc trắng như người già
 Khó khăn chồng chất bởi điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Không có...ừ thì có bụi
Không có ...ừ thì ướt áo
- Chưa cần rửa..
- Chưa cần thay..
- Phì phèo châm điếu thuốc/ cười ha ha
- Lái trăm cây số nữa/ khô mau thôi
Tinh thần dũng cảm ,lạc quan, bất chấp mọi gian khổ .
Vầng trăng
quầng lửa
Bếp Hoàng Cầm
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Tình đồng chí đồng đội keo sơn, gắn bó.
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi
… Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
….Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Không vật chất
Có tinh thần
Đối lập
Nhiều
Một
12
6
9
3
11
10
8
7
5
4
2
1
Thảo luận
Em hiểu như thế nào về hình ảnh:
trong xe có một trái tim?
Hình ảnh hoán dụ
 Tượng trưng cho ý chí quyết chiến quyết thắng
với mục đích cao đẹp:
tất cả vì miền Nam thân yêu.
Trái tim
cầm lái
Sức mạnh không phải ở phương tiện kỹ thuật hiện đại.
Sức mạnh ở tinh thần, ý chÝ con người.
Tuư thế
ung dung
hiên ngang


Tình đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó

Tinh thần
lạc quan,
dũng cảm

ý chí, quyết tâm chiến đấu giải phóng miền Nam
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Hình ảnh
những chiến sĩ lái xe
Hình ảnh
những chiếc xe không kính

N?I DUNG
NGHỆ THUẬT
Ngụn ng?: gi?n d?, kh?u khớ g?n v?i van xuụi
Hình ảnh: độc đáo, gây ấn tượng

Giọng điệu: trẻ trung, ngang tàng


Tìm điểm giống và khác nhau về hình ảnh ngưuời lính ở hai bài thơ:
"Đồng chí" và "Bài thơ về tiểu đội xe không kính"?

* B�i cu:
- H?c thu?c b�i tho.
- N?m v?ng n?i dung v� ngh? thu?t c?a b�i tho.
* B�i m?i:
- Tỡm hi?u v? tỏc gi?, tỏc ph?m.
- 3 nhúm: M?i nhúm v? m?t b?c tranh theo n?i dung b�i tho " �nh Trang"
- Vi?t m?t b�i van ng?n phỏt bi?u c?m nghi c?a em v? hỡnh ?nh ngu?i lớnh trong b�i tho "�nh Trang".

HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Kiểm tra bài cũ
? Hình ảnh này minh hoạ cho đoạn thơ nào trong bài thơ Đồng chí của Chính Hữu? Nêu ngắn gọn cảm nhận của em về những câu thơ này?
“ Đầu súng trăng treo” là hình ảnh kết tinh cho cả bài thơ. Hai hình ảnh súng và trăng là biểu tượng sóng đôi của dân tộc Việt Nam dũng cảm hào hoa muôn thuở, là thực tại-là mơ mộng, là chất chiến đấu - chất trữ tình, chất chiến sĩ và thi sĩ. Đó là biểu hiện rõ nét cho tư thế chủ động trong chiến đấu, cho tâm hồn yêu đời của người lính cụ Hồ những năm kháng chiến chống Pháp
Tác giả : Phạm Tiến Duật (1941 – 2007)
Là chiến sĩ Trường Sơn, tiêu biểu cho các nhà thơ trẻ thời chống Mỹ.
Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, tinh nghịch mà sâu sắc.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
Tác phẩm
Vầng trăng
quầng lửa
- Bài thơ được viết năm 1969 khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt
- Đạt giải nhất cuộc thi thơ trên báo Văn nghệ năm 1969.
Được in trong tập thơ
Vầng trăng - quầng lửa.
- Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
...
- Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,


1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào?
A/ Cùng viết về đề tài người lính.
B/ Cùng viết theo thể thơ tự do.
C/ Cả A và B đều đúng.
2/ Ý nào nói đúng nhất những phẩm chất của người chiến sĩ lái xe Trường Sơn trong bài thơ?
A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc
B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh
C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm
Luyện tập