Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai.
(Phạm Tiến Duật)
Tiết 43 + 44
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH













Tác giả : Phạm Tiến Duật
Tác phẩm chính
Anh hùng nuôi quân Hoàng Cầm
Bếp Hoàng Cầm
Bếp Hoàng Cầm:
Đây là loại bếp dã chiến, mang tên đồng chí Hoàng Cầm , một chiến sĩ nuôi quân ( anh nuôi) ở sư đoàn 308 sáng tạo ra từ chiến dịch Hòa Bình 1951, sau đó được sử dụng rộng rãi trong kháng chiến chống Mĩ. Anh đào những đường rãnh thoát khói dưới lòng đất, nối liền
với bếp lò, bên trên rãnh đặt những cành cây và phủ một lớp đất mỏng được tưới nước để giữ độ ẩm.Khói từ bếp bốc lên qua đường rãnh chỉ còn lại một dải hơi nước, tan nhanh khi rời khỏi mặt đất. Từ đó anh nuôi có thể nấu ăn ban ngày, ngay cả khi máy bay trinh sát của địch trên đầu.
Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
8
Xe không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi.
......
Không có kính, rồi xe không có đèn.
Không có mui xe, thùng xe có xước,
- Nhóm 1: Tìm những từ ngữ miêu tả tư thế của người lính lái xe Trường Sơn.

- Nhóm 2: Tìm những hình ảnh miêu tả thái độ, tinh thần của người lính lái xe Trường Sơn.

Nhóm 3: Tìm những chi tiết thể hiện tình cảm đồng chí, đồng đội.

- Nhóm 4: Tìm chi tiết miêu tả ý chí của người lính.
.
THẢO LUẬN NHÓM
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
....
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa

-


-

-



-


-

-


- Cùng phải chịu hoàn cảnh gian khổ, khó khăn, hiểm nguy của chiến trường.
- Cùng có ý chí nghị lực, niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó.
Hãy tìm và chỉ ra điểm chung và nét riêng giữa hai bài thơ “Đồng chí” và “Bài thơ về…. không kính”?
Điểm chung
Nét riêng
* Đồng chí:
Xuất thân từ nông dân nghèo
Trang bị còn thô sơ,
Tình cảm thầm lặng
* Bài thơ… không kính
Xuất thân từ nhiều tầng lớp
Trang bị hiện đại hơn,
Tình cảm sôi nổi, trẻ trung hơn.
Câu 1: Tại sao trong tiêu đề bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” tác giả lại thêm chữ Bài thơ nữa?
A. Vì tác giả sợ người đọc không hiểu thể loại (thơ) của tác phẩm.
B. Vì bài thơ không có tiêu đề, dựa vào nội dung mà thành tên.
C. Vì tác giả muốn gây ấn tượng cho người đọc.
D. Vì tác giả muốn nhấn mạnh chất thi vị của cuộc sống người lính, bài thơ “thơ” đến hơn một lần.
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 2: Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn trong bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” có phẩm chất gì?
A. Lạc quan, dũng cảm, tinh thần đồng đội sâu sắc.
B. Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh.
C. Vui nhộn, tinh nghịch, dũng cảm.
D. Xem trọng tính mạng của đồng đội và nhân dân.
Câu 3: Hình ảnh Những chiếc xe không kính trong bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” nói lên điều gì?
A. Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe.
B. Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ.
C. Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ.
D. Sự hiên ngang xem thường tính mạng của người chiến sĩ lái xe.
Câu 4: Trong bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, người lính không nhìn thấy hình ảnh nào dưới đây?
A. Gió tạt vào xoa mắt đắng.
B. Ánh mặt trời sáng lòa, chói mắt.
C. Cánh chim đột ngột như xa xuống.
D. Con đường phía trước trải dài tít tắp.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC VÀ CHUẨN BỊ BÀI
1/. Hướng dẫn học bài:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Thấy được sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng - Những người đồng chí được thể hiện qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.
- So sánh để thấy được vẻ đẹp độc đáo của hình tượng người chiến sĩ trong hai bài thơ Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
2/. Chuẩn bị bài: Tiết 48 Tổng kết từ vựng
- Ghi lại các khái niệm (các cách phát triển từ vựng, từ mượn, từ Hán Việt, thuật ngữ và biệt ngữ xã hội, các hình thức trau dồi vốn từ).
- Làm các bài tập trong sgk/ 135,136