Bài 10. Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Trường THCS Bình Giang
Hòn Đất
Kiên Giang
Hội thi
Giáo viên dạy giỏi
Năm học 2018-2019
Kiểm tra bài cũ

- Đọc thuộc bài thơ Đồng chí của Chính Hữu?
- Nêu nội dung bài thơ?
Nội dung bài thơ:
Tình đồng chí dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
Trường Sơn Đông nắng - Tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình
Xe vận tải ở đường Trường Sơn thời kì kháng chiến chống Mĩ
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai
BÀI THƠ
VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
Tiết 48












Tác giả: Phạm Tiến Duật
Tốt nghiệp Trường Đại học sư phạm
Hà Nội năm 1964 sau đó lên đường
nhập ngũ, vào binh đoàn vận tải 500.
- Ông sống và chiến đấu chủ yếu trên tuyến lửa Trường Sơn.
Chiến tranh kết thúc ông về làm việc
tại Ban văn nghệ – Hội Nhà văn Việt
Nam. Ông sống ở Hà Nội, là phó trưởng
ban đối ngoại của Hội nhà văn Việt Nam
- Ông tham gia dẫn một số chương trình
truyền hình cho người cao tuổi của
Đài truyền hình Việt Nam.
- Phạm Tiến Duật sinh ngày 14 /1/1941
tại Thanh Ba – Phú Thọ.
- Ông qua đời vào ngày 4/12/2007 tại bệnh viện Quân y 108 .
Bài thơ được sáng tác năm 1969, in trong tập " Vầng trăng quầng lửa"
(Phạm Tiến Duật)
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi.
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
Tôi phải thêm “Bài thơ về ...” để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ chứ không phải một khúc văn xuôi. “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ. Những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
(Tác giả nói về bài thơ của mình)
Anh hùng nuôi quân Hoàng Cầm
Nghệ thuật: điệp ngữ, liệt kê; giọng thản nhiên, lời thơ mang tính khẩu ngữ, hình ảnh độc đáo.
Đoàn xe trần trụi, biến dạng, gợi sự tàn phá khốc liệt của hiện thực chiến tranh.
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi.
… … …
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Tư liệu:
Mỹ trút xuống Việt nam 15.350 tấn bom đạn gấp 3,9 lần chiến tranh thế giới thứ 2. Lượng bom mìn chưa nổ đang vùi trong lòng đất còn nhiều (khoảng 5- 10%). Ở Việt Nam cả nước đều bị ảnh hưởng hậu quả của bom mìn. Nhưng 6 tỉnh bị ô nhiễm nặng: Nghệ An, Hà Tình, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng. Nhiều nạn nhân chất độc màu da cam. Bom mìn còn sót lại ảnh hưởng đến tâm lí, sức khoẻ, kinh tế của đất nước, của người dân.
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.
THẢO LUẬN NHÓM: 5 phút
Hình ảnh người chiến sĩ lái xe
thể hiện qua những hình ảnh thơ nào?
NHÓM 1
Tư thế

Ung dung …
vào
buồng lái
NHÓM 2
Tinh thần

Không có kính
ừ thì …
khô mau
thôi.
NHÓM 3
Tình
đồng đội

Những chiếc
xe từ ...
đường xe chạy
NHÓM 4
Ý chí

Lại đi …
một
trái tim

- . ung dung .
- Nhìn ? d?t, tr?i, th?ng
gió … xoa mắt …
con đường …
sao trời, cánh chim
a. Tư thế :
- Điệp ngữ, liệt kê, đảo ngữ.
- Phong thái ung dung, hiên ngang đường hoàng, chủ động .
- … ừ thì có bụi ...
- … cười ha ha.
- … ừ thì ướt áo..
-… gió lùa khô mau thôi.
b. Tinh thần:
- Tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn, coi thường gian khổ, hiểm nguy.
- Điệp cấu trúc, giọng thơ ngang tàng, nghịch ngợm, hình ảnh độc đáo.
c. Tình đồng đội:
+ G?p bố b?n su?t d?c du?ng di t?i
B?t tay qua c?a kớnh v? r?i .
+ B?p Ho�ng C?m ta d?ng gi?a tr?i
Chung bỏt dua nghia l� gia dỡnh d?y
+ Vừng m?c chụng chờnh du?ng xe ch?y...
Tình đồng chí gắn bó keo sơn, yêu thương, chia sẻ, cùng chung lí tưởng.
d. Ý chí chiến đấu
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
- Khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
- “ …một trái tim” là một biểu tượng đa nghĩa, sử dụng phép hoán dụ.
Hình ảnh những
chiến sĩ lái xe
Tư thế
ung
dung
hiên
ngang
Tinh thần:
yêu
thiên nhiên
bất chấp
hiểm nguy
dũng cảm
lạc quan
Tình cảm
đồng đội
gắn bó,
yêu
thương
sôi nổi
Ý chí
quyết
tâm
vì miền
Nam












Bài thơ khắc hoạ những hình ảnh nào?
Những hình ảnh đó có gì nổi bật?
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Hình ảnh những chiếc xe
không kính
Người chiến sĩ lái xe
Hình ảnh
thơ độc
đáo, không
kính vẫn
băng ra
chiến
trường
Ung dung,
chủ động,
hiên ngang
Yêu thiên
nhiên,
tâm hồn
rộng mở,
dũng
cảm,
lạc quan.
Sôi nổi,
trẻ trung,
Tếu táo,
tinh
nghịch
Tình
đồng đội
gắn bó,
ấm áp
tình
người
Ýchí
quyết
tâm
giải
phóng
Miền
Nam

1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe không kính giống nhau ở điểm nào?
A/ Cùng viết về đề tài người lính.
B/ Cùng viết theo thể thơ tự do.
C/ Cả A và B đều đúng.
2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì?
A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc
B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh
C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1/ Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ trên là gì?
A/ Ngôn ngữ chân thực, tÝnh khẩu ngữ, nhiều hình ảnh thơ đẹp
B/ Giọng điệu trẻ trung, sôi nổi
C/ Bao gồm cả A và B
2/Hình ảnh Những chiếc xe không kính nói lên điều gì?
A/ Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe
B/ Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ
C/ Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

So sánh hai bài thơ:
Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính

- Cùng phải chịu những khó khăn gian khổ ở chiến trường.
- Cùng có ý chí, nghị lực, niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó, keo sơn.
Di?m chung
Điểm riêng
Đồng chí:
Những người nông dân mặc áo lính, thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp với vẻ đẹp, giản dị, tình cảm chân thành, chất phác, mà sâu sắc.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính:
Những chiến sĩ lái xe trong thời kì chống Mĩ, trẻ trung hồn nhiên, hóm hỉnh, tươi tắn, ngang tàng, dũng cảm
1. Học thuộc lòng bài thơ. Nắm nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa bài thơ.
2. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá.
+ Tìm hiểu về tác giả, đọc bài thơ, giải thích từ khó, trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài, …
+ Sưu tầm các tài liệu liên quan đến bài thơ...
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CÙNG CÔ HOÀN THÀNH TIẾT HỌC NÀY