Bài 1. Tôi đi học

KIỂM TRA BÀI CŨ:
?Phân tích sự tương phản giữa hai nhân vật Đôn Ki-Hô-Tê và Xan-Chô Pan-xa. Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật tương phản ấy ?
Đôn Ki-Hô-Tê
Lý tưởng tốt đẹp nhưng hành động điên rồ, không hợp thời dẫn đến nực cười vừa đáng trách vừa đáng thương.
Xan-ChôPan-xa
Tỉnh táo, chân thực nhưng quá chú trọng đến quyền lợi hưởng thụ cá nhân mà trở nên tầm thường.
Nghệ thuật tương phản làm nổi bật hai bức chân dung bất hủ:
NGỮ VĂN 8
VĂN BẢN
chiếc lá cuối cùng
O Hen-ri
Tiết: 29, 30




I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả : O`Hen ri (1862-1910) là nhà văn Mỹ, n?i ti?ng v? truyện ngắn.
Tiết 29,30: ChiÕc l¸ cuèi cïng
(O’Hen ri)
- Trong 15 năm sáng tác ông để lại cho nước Mỹ cho nhân dân hơn 600 truyện ngắn.
- Một số truyện: Căn gác xép, Cái cửa xanh, Quà tặng của nhà hiền triết.

2. Tác phẩm:
- Đó là một truyện ngắn hay, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Henry.
- Văn bản sgk: Trích phần cuối truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”.
3. Chú thích
Thường xuân:

Tác phẩm nghệ thuật đặc sắc
(còn gọi là trường xuân): một loại cây leo, bám vào tường gạch, lá rụng dần về mùa đông
(Trích)
( O. Hen-Ri )
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Kiệt tác:

3. Bố cục: 3 phần .
Phần 1: Khi hai người lên gác ...tảng đá ": Cụ Bơ-men và Xiu lên gác thăm Giôn- xi . Hai người lo sợ nhìn những chiếc lá cuối cùng .
Phần 2: " Sáng hôm sau ...thế thôi " : Hai ngày đã trôi qua , chiếc lá cuối cùng không rụng . Giôn- xi qua cơn nguy kịch .
Phần 3: Còn lại : Xiu kể cho Giôn -Xi đang được bình phục nghe về cái chết bất ngờ của cụ Bơ -Men .
II. Phân tích
1. Kiệt tác của cụ Bơ-Men.
- Tác giả giới thiệu về hoàn cảnh , con người cụ Bơ -men như thế nào ?
- Những chi tiết nào trong văn bản nói lên tấm lòng thương yêu và hành động cao cả của cụ Bơ-men đối với Giôn-xi ?
? Cảm nhận của em về cụ Bơ -men
Cụ Bơ- men : Nghè Hoạ sĩ . Tuổi ngoài 60 , râu xồm , kiếm sống bằng nghề ngồi làm mẫu vẽ cho các hoạ sĩ trẻ - cụ mơ ước vẻ một kiệt tác , nhưng bốn chục năm nay vẫn chưa thực hiện được .
+ ông chế nhạo ý nghĩ vớ vẩn; nổi giận khi nghe Xiu kể về nỗi tuyệt vọng của Giôn.
- Bơ-men cùng Xiu lên thăm Giôn-xi , ngó ra cửa sổ nhìn cây thường xuân thái độ sợ sệt. Cụ nghĩ cách cứu Giôn-xi: Vẽ chiếc lá.
=> Cụ là người có lòng nhân ái, cao thượng quên mình vì người khác



-
-Tại sao người kể chuyện bỏ qua không nói đến việc cụ vẽ chiếc lá trong đêm mưa tuyết ra sao, mà đợi đến những dòng cuối cùng của truyện mới cho bạn đọc biết qua lời kể của Xiu .
- Vì sao có thể nói chiếc lá cụ vẽ là một kiệt tác ?

- Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác bỡi vì :
+ Giống như thật ( Xiu , Giôn-xi đều là hoạ sĩ cũng không nhận ra)
+ Được vẽ trong đêm mưa tuyết đầy khó khăn , đem lại sự sống cho Giôn -xi .
+ Chiếc lá không chỉ được vẽ bằng bút lông, bột màu mà bằng cả tấm lòng, cả tình thương bao la và lòng hy sinh cao thượng .
+ đây là sản phẩm nghệ thuật chân chính , nghệ thuật phục vụ con người , tạo niềm tin cho những nghệ sĩ nghèo tiếp tục vượt lên số phận .

2. Nhân vật Xiu
- Tình yêu thương của Xiu đối với Giôn -Xi được thể hiện qua chi tiết nào ?
- Chi tiết nào cho thấy Xiu không hề được cụ Bơ-men cho biết ý định vẽ chiếc lá cuối cùng ?
- Nếu Xiu biết được thì chuyện có kém hấp dân đi không ? Vì sao ?
- Câu văn "Ô kìa! Sau trân mưa ..."diễn tả tâm trạng gì của Xiu ? Xiu biết rõ sự thật vào lúc nào?
-Lo sợ khi thấy cây thường xuân rụng gần hết lá
- Lo sợ nếu Giôn -xi chết đi mình sẽ ra sao ?
- Chăm sóc Giôn -xi tận tình .
- Xiu không được biết cụ Bơ-men vẽ chiếc lá .
- Xiu kéo mành lên một cách chán nản.
- Cúi khuôn mặt xuống người bệnh và nói lời não ruột .
- ngạc nhiên khi thấy chiếc lá vẫn còn
=> Xiu vừa là đồng nghiệp, vừa là người bạn, người chị luôn chan chứa tình yêu thương.
-
-
-
Tranh minh hoạ Giôn-xi chờ đợi cái chết
Nguyên nhân nào dẫn đến sự hồi sinh của cô?
- Tại sao nhà văn kết thúc truyện bằng lời kể của Xiu mà không để cho Giôn-xi phản ứng gì thêm ?
3. Nhân vật Giôn xi
- Em thử hình dung tâm trạng của Xiu, Giôn-xi và các bạn khi 2 lần Giôn -xi ra lệnh kéo mành lên .
- Căng thẳng nhưng lạnh lùng chờ đón cái chết khi không còn chiếc lá nào bám trên tường .
- Tình trạng bệnh càng nặng thêm.
- Nguyên nhân dẫn đến sự hồi sinh :
+ Sự "gan góc" của chiếc lá chống chọi kiên cường với thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống, trái ngược với nghị lực yếu đuối buông xuôi số phận của Giôn -xi-> thấy xấu hổ, nghiêm khắc nhìn lại mình, quyết tâm sống.
4. Nghệ thuật

- Chỉ ra 2 sự kiện bất ngờ đối lập nhau tạo nên hiện tượng đảo ngược tình huống hai lần?
- Đảo ngược tình huống hai lần
+ Giôn - xi ngày càng tiến gần đến cái chết khiến độc giả thương cảm lo lắng .Gần kết thúc truyện, Giôn - xi trở lại yêu đời , thoát khỏi cơn nguy hiểm - đảo ngược tình huống .
+ Cụ Bơ-men khoẻ mạnh lại chết .
Hai lần đảo ngược này đều liên quan đến bệnh sựng phổi và chiếc lá cuối cùng, gây hứng thú cho người đọc .
III. Tổng kết.
1, Nội dung: - Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ .Sức mạnh của tình yêu cuộc sống sẽ chiến thắng bệnh tật .Truyện nêu lên một quan niệm nghệ thuật của O Hen -ri .
2, Nghệ thuật : - Đảo ngược tình huống hai lần
IV. Luyện tập .
1, Viết một kết truyện khác.
2, Bài học rút ra sau khi học xong văn bản này
* Nội dung bài học
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
1. Kiệt tác của cụ Bơ- men.
2. Nhân vật Xiu
3. Nhân vật Giôn -xi
4. Nhệ thuật
III. Tổng kết