Bài 1. Tôi đi học

Tuần- Bài 1
Văn Tiết 1-2: TÔI ĐI HỌC
*THANH TỊNH
I. Đọc-tìm hiểu chú thích
1.Tác giả: Thanh Tịnh(1911-1988) tên khai sinh là Trần Văn Ninh, quê ở ngoại ô Thành phố Huế.

2.Thể loại: Truyện ngắn.

3.Xuất xứ: Trích tập truyện “Quê mẹ” xuất bản năm 1941.

4.Chú thích: 2,6,7.
II. Đọc – tìm hiểu văn bản
1.Khơi nguồn kỷ niệm:
-Thời gian: Vào cuối thu.
-Không gian: Lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc.
-Thời điểm: Ngày khai trường.
-Cảnh sinh hoạt: Mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường.
=>Từ hiện tại nhớ về dĩ vãng.

-Những kỷ niệm về buổi tựu trường
Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” trên con đường cùng mẹ đi đến trường.
Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” khi đứng trước cổng trường ngày khai giảng và rời tay mẹ đi vào lớp.
Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” lúc ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên
=> Dòng cảm xúc được miêu tả theo trình tự thời gian.
2.Hình ảnh, chi tiết chứng tỏ tâm trạng hồi hộp, cảm giác ngỡ ngàng của nhân vật “tôi”

Con đường vốn quen tự nhiên thất lạ, cảm thấy có sự thay đổi lớn
Cảm giác trang trọng đứng đắn trong bộ quần áo đi học.
Nâng niu mấy quyển vở, lúng túng cầm tập bút thước
Lo sợ vẩn vơ
Hồi hộp chờ nghe tên
Trong lớp học cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi
=>Tác giả miêu tả sự chuyển biến tâm trạng phù hợp tâm lý trẻ thơ:lúng túng, e sợ, ngỡ ngàng, tự tin và hạnh phúc. Dòng cảm xúc có sức rung động đi vào lòng người.

3.Thái độ, cử chỉ của người lớn
Ông đốc hiền từ, trang nghiêm: hình ảnh người thầy, người lãnh đạo từ tốn bao dung nhân hậu
Thầy giáo trẻ tươi cười: hình ảnh người thầy giàu lòng thương yêu, thân ái
Các phụ huynh vỗ về yêu thương
=> Trách nhiệm, sự quan tâm của nhà trường, gia đình đối với thế hệ trẻ tương lai
4.Những hình ảnh so sánh hay
Những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng
Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhành như một làn mây lướt ngang trên đỉnh núi
Họ như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn khoảng trời rộng muốn bay nhưng còn ngập ngừng e sợ
Hết co một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả ban tưởng tượng
=> Hình ảnh so sánh gợi cảm, phù hợp tâm trạng từng thời điểm, miêu tả tâm trạng cụ thể hơn và làm cho bài văn nhẹ nhàng trong sáng hơn.
5.Sức lôi cuốn của tác phẩm
Thảo luận
Văn bản truyện ngắn trên có sự kết hợp các loại văn bản sau không?
a.Biểu cảm
b.Miêu tả
c.Kể chuyện
Sự kết hợp đã diễn ra như thế nào và có tác dụng gì?
5.Sức lôi cuốn của tác phẩm
_ Kết hợp hài hòa: kể, tả, biểu cảm.
5.Sức lôi cuốn của tác phẩm
Thảo luận
1.
2. Đề tài lần đầu tiên đi học có ý nghĩa như thế nào?
3. Lời văn có tác dụng như thế nào với người đọc?

5.Sức lôi cuốn của tác phẩm
_Kết hợp hài hòa: kể, tả, biểu cảm.
_ Đề tài chứa nhiều cảm xúc.
_ Lời văn đầy chất thơ ngọt ngào, mơn man, buồn buồn và lây lan rung động.


6. Tổng kết
_ Nội dung: Trong cuộc đời mỗi con người, kỷ niệm trong sáng của tuổi học trò, nhất là buổi tựu trường đầu tiên, thường được ghi nhớ mãi
_ Nghệ thuật: Thanh Tịnh đã diễn tả dòng cảm nghĩ này bằng nghệ thuật tự sự xen miêu tả và biểu cảm, với những rung động tinh tế
III. Luyện tập
Về sự quan tâm của mọi người đối với thế hệ trẻ, em hãy kể tên một vài tác phẩm đã học ở lớp 7. Nêu sơ lược nội dung của một trong những tác phẩm đó.


III. Luyện tập
1.
- Cổng trường mở ra _ Lý Lan
Cuộc chia tay của những con búp bê _ Khánh Hoài

III. Luyện tập
2. Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi đến trường khai giảng lần đầu tiên.
( về nhà làm)
Dòng nào dưới đây thể hiện đúng chủ đề văn bản “Tôi đi học”?
Dòng nào dưới đây thể hiện đúng chủ đề văn bản “Tôi đi học”?
- Phấn khởi và háo hức trong ngày đầu tiên bước vào lớp 1, thầy cô, bạn bè, trường lớp, điều gì cũng mới, cũng lạ, khoảnh khắc đó mãi ghi dấu ấn trong tâm trí các em nhỏ: "Từ đây, mình bắt đầu lớn khôn..."