Bài 1. Nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng

1
Chương 1: QUANG HỌC
Bài 1: NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG –
NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG
ĐẶT VẤN ĐỀ
-Thanh đố Hải: Đặt một cái đèn pin nằm ngang trước mắt sao cho không nhìn thấy bóng đèn.Bấm công tắc bật đèn pin, mắt ta có nhìn thấy ánh sáng trực tiếp từ đèn phát ra không ? Vì sao ? Hình 1.1
-Hải: Tất nhiên là nhìn thấy vì đèn pin đã bật sáng
-Thanh cãi lại: Đèn không chiếu thẳng vào mắt làm sao mà nhìn thấy được! Bạn nào đúng ?
I. Nhận biết ánh sáng
Quan sát và thí nghiệm
1. Ban đêm đứng trong phòng có cửa gỗ đóng kín, không bật đèn, mở mắt.
Mắt không nhận biết được ánh sáng.
2. Ban đêm đứng trong phòng đóng kín cửa, bật đèn, mở mắt.
Mắt nhận biết được ánh sáng.
3. Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt.
Mắt nhận biết được ánh sáng.
4. Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt, lấy tay che kín mắt.
Mắt không nhận biết được ánh sáng.
Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được ánh sáng, có điều kiện gì
giống nhau?
Trả lời :
Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được ánh sáng, có điều kiện giống nhau là có ánh sáng truyền vào mắt
C1
Từ đó rút ra kết luận rằng :


Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ……….. truyền vào mắt ta
ánh sáng
II. Nhìn thấy một vật
Thí nghiệm
C2: Hãy nhìn hình 1.2a. mảnh giấy trắng dán trên thành màu đen bên trong hộp kín. Trường hợp nào dưới đây ta nhìn thấy mảnh giấy trắng:
a) Đèn sáng (hình 1.2a) b) Đèn tắt (hình 1.2b)
C2: Ta nhìn thấy mảnh giấy trắng khi đèn sáng vì ánh sáng từ đèn hắt qua tờ giấy truyền tới mắt ta.
Kết luận
Ta nhìn thấy mọi vật khi có từ vật đó truyền vào mắt ta.
ánh sáng
III. Nguồn sáng và vật sáng:
C3: Trong các thí nghiệm ở hình 1.2a và 1.3 ta nhìn thấy mảnh giấy trắng và
dây tóc bóng đèn đang phát sáng vì từ hai vật đó đều có ánh sáng truyền đến
mắt ta. Vật nào tự nó phát sáng, vật nào hắt lại ánh sáng do vật khác chiếu tới?
Dây tóc bóng đèn tự phát ra ánh sáng.
Tờ giấy trắng hắt lại ánh sáng do bóng đèn chiếu tới.
Kết luận:
Dây tóc bóng đèn tự nó ánh sáng gọi là nguồn sáng.
Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giấy trắng ánh sáng
từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng.
hắt lại
phát ra
III/ Vận dụng
C4: Thanh đúng vì tuy đèn có bật sáng nhưng vì mắt ta không trực tiếp nhìn thấy bóng đèn nên không có ánh sáng từ đèn truyền trực tiếp vào mắt nên không nhìn thấy.
C5: Khói gồm các hạt nhỏ li ti được chiếu sáng trở thành các vật sáng, ánh sáng từ các vật này truyền đến mắt. Các hạt nhỏ li ti gần như xếp liền nhau tạo thành vệt sáng mà mắt ta đã nhìn thấy.

10
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC.
BÀI VỪA HỌC
Học thuộc bài cũ, kết hợp với SGK
Hoàn thành các bài tập 1.1 đến 1.5 sách BTVL7 trang 3
2. BÀI SẮP HỌC: “Tiết 2: Sự truyền ánh sáng”