Bài 1. Các phương châm hội thoại

Kiểm tra bài cũ

Câu 2 :Vai xã hội được xác định bằng các quan hệ xã hội nào ?
A.Quan hệ trên - dưới hay ngang hàng
B. Quan hệ thân sơ
C. Quan hệ ngang hàng
D. Cả A, B đúng
Câu 1 : Em hiểu thế nào là lượt lời trong hội thoại ?
Tiết 3 :
Các phương châm hội thoại
I. Phương châm về lượng
1. Ví dụ
An : Cậu có biết bơi không ?
Ba : Biết chứ , thậm chí còn bơi giỏi nữa .
An : Cậu học bơi ở đâu vậy ?
Ba : Dĩ nhiên là ở dưới nước chứ còn ở đâu .
1. Ví dụ
I. Phương châm về lượng
Không nên nói ít hơn những gì mà giao tiếp đòi hỏi
Lợn cưới , áo mới
Có anh tính hay khoe của . Một hôm, may được cái áo mới, liền đem ra mặc, rồi đứng hóng ở cửa, đợi có ai đi qua người ta khen . Đứng mãi từ sáng đến chiều chả thấy ai hỏi cả, anh ta tức lắm . Đang tức tối, chợt thấy một anh, tính cũng hay khoe, tất tưởi chạy đến hỏi to :

Anh kia liền giơ ngay vạt áo ra, bảo :





Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không ?
- Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả !
I. Phương châm về lượng
Không nên nói nhiều hơn những gì cần nói .
1. Ví dụ
Khi giao tiếp , cần nói cho có nội dung ; nội dung của lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp , không thiếu , không thừa .
2. Ghi nhớ
II. Phương châm về chất
1. Ví dụ

Quả bí khổng lồ

Hai anh chàng đi qua một khu vườn trồng bí . Một anh thấy quả bí to , kêu lên :
- Chà , quả bí kia to thật !
Anh bạn có tính hay nói khoác , cười mà bảo rằng :
- Thế thì đã lấy gì làm to . Tôi đã từng thấy những quả bí to hơn nhiều . Có một lần ,
Anh kia nói ngay :
- Thế thì đã lấy gì làm lạ .Tôi còn nhớ , một bận

Anh nói khoác ngạc nhiên hỏi :
- Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy ?
Anh kia giải thích :
- Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà .
Anh nói khoác biết bạn chế nhạo mình bèn nói lảng sang chuyện khác .


tôi tận mắt trông thấy một quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa .
tôi trông thấy một cái nồi
đồng to bằng cả cái đình làng ta .
II. Phương châm về chất
1. Ví dụ
2. Ghi nhớ
Khi giao tiếp , đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng chứng xác thực .
III . Luyện tập
Trong các câu sau câu nào mắc lỗi ?
A. Trâu là một loài gia súc .
Trâu là một loài gia súc nuôi ở nhà .
C. Trâu là một loài động vật nuôi ở nhà .
Bài 1 :
B
III . Luyện tập
Bài 1 :
Bài 2 :
Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống :
- Nói có căn cứ chắc chắn là ...............

- nói trạng ; ;
;
nói nhăng nói cuội
nói dối
nói mò
* Từ ngữ :
- Nói một cách hú họa , không có căn cứ là .........
- Nói nhảm nhí , vu vơ là...............
nói có sách , mách có chứng
Bài 3 :
Nối cột A với cột B để có đáp án đúng
a.Nói không có căn cứ .
b. Vu khống, bịa đặt .
c. Cố tranh cãi nhưng không có lí lẽ gì cả .
d. Nói lăng nhăng , linh tinh.
e. Nói năng ba hoa , khoác lác .
1. Khua môi múa mép
2. Cãi chày cãi cối
3. Ăn ốc nói mò
4. Ăn không nói có
5. Nói dơi nói chuột
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc ghi nhớ
Làm các bài tập còn lại trong SGK
Chuẩn bị : " Các phương châm hội thoại "
( tiếp theo )