2018-2019 VÀO 10 THANH HÓA

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

ĐỀ CHÍNH THỨC
 
KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2018 - 2019
Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài 120 phút, không kể thời gian giao đề
Ngày thi: 08/6/2018

 Câu 1: (2.0 điểm)
a. Xác định biện pháp tu từ trong phần in đậm của ngữ liệu sau:
Trong như tiếng hạc bay qua
Đục như tiếng suối mới sa nửa vời.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
b. Viết lại câu sau bằng cách chuyển phần in đậm thành khởi ngữ:
Anh ấy chạy nhanh nhất đội tuyển.
c. Cho đoạn văn sau, tìm câu có chứa hàm ý và cho biết nội dung của hàm ý đó là gì?
Tôi lên tiếng mở đường cho nó:
- Cháu phải gọi "Ba chắt nước giùm con", phải nói như vậy.
Nó như không để ý đến câu hỏi của tôi, nó lại kêu lên:
- Cơm sôi rồi, nhão bây giờ?
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
Câu 2: (3.0 điểm)
Gia đình luôn hiện về bên ta trên mọi nẻo đường, vực ta dậy mỗi khi vấp ngã, góp một nụ cười khi ta thành công.
Hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 30 dòng) trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên.
Câu 3: (5,0 điểm)
Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê (SGK Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục, 2011).
---Hết--- (Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)

ĐÁP ÁN THAM KHẢO:
Câu 1: 
a) Biện pháp tu từ trong phần in đậm: so sánh "trong như tiếng hạc"
b) Có thể viết lại như sau: Chạy, anh ấy nhanh nhất đội tuyển.
c) Câu chứa hàm ý là: "- Cơm sôi rồi, nhão bây giờ ?"
Ý nghĩa: Cơm đã sôi rồi, con bé muốn anh Sáu chắt giùm nước để cơm khỏi nhão.
Em bé phải nói hàm ý vì trước đó đã nói thẳng ra nhưng không có hiệu quả; lần này không cần nhắc lại ý “chắt giùm nước” mà thêm vào ý giục giã: “nhão bây giờ!”.
Nhưng việc sử dụng hàm ý trong trường hợp này không có hiệu quả, vì người nghe không tiếp nhận, từ chối cộng tác bằng cách “ngồi im”, vờ như không nghe bởi vì lời nói đó không phải để nói với mình.
Câu 2: Các em có thể dựa trên những cơ sở sau để phân tích:
- Gia đình là hai tiếng thiêng liêng và cao cả trong lòng mỗi người. Đó là nơi cuộc sống bắt đầu và tình yêu thương mà các thành viên trong gia đình dành cho nhau không bao giờ kết thúc.
- Nơi ta có giấc ngủ bình yên, chẳng mang muộn phiền lo lắng về cuộc sống xô bồ chính là gia đình.
- Tình cảm gia đình là thứ con người tìm về sau một chuyến đi dài mệt mỏi, giúp ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Nó là nơi cho ta sự an ủi và niềm tin để vượt qua những khó khăn ấy một cách dễ dàng. Xã hội phát triển thì có rất nhiều mối quan hệ nhưng không có mối quan hệ nào đáng giá bằng tình cảm gia đình, nó luôn chiếm vị trí cao trong đời sống tinh thần của con người.
- Khi có niềm vui thì chính gia đình là người nhân niềm vui đó nên gấp nhiều lần.
=> Mỗi con người phải ý thức được vai trò quan trọng của tình cảm gia đình với cuộc sống để giữ gìn, nâng niu, trân trọng nó.
Dàn ý tham khảo chi tiết: 
1. Giải thích vấn đề: “Gia đình luôn hiện về bên ta trên mọi nẻo đường, vực ta dậy mỗi khi vấp ngã, góp một nụ cười khi ta thành công”
=> Khẳng định vai trò to lớn của gia đình đối với mỗi con người.
- Gia đình là một trong ba môi trường của xã hội, quyết định trực tiếp tới mặt tự nhiên và xã hội trong mỗi con người, là nơi để các thành viên sống chân thành với nhau, san sẻ lòng yêu thương, niềm vui, là điểm dựa vững chắc nhất những lúc chúng ta gặp khó khăn, hay thất bại trong cuộc sống.
- Gia đình là những người cùng chung sống dưới một mái nhà, gắn bó với nhau bằng quan hệ hôn nhân và huyết thống thường gồm có ông bà, cha mẹ, con cái và cháu chắt.
2. Bàn luận vấn đề
* Vai trò của gia đình:
- Gia đình là nơi ta được sinh ra, được nuôi dưỡng trưởng thành.
- Gia đình là nơi đầu tiên giúp ta hình thành nhân