Van chuyen cac chat qua mang sinh chat

Kiểm tra bài cũ
Em hãy nêu các thành phần cấu tạo của màng sinh chất và cho biết một số chức năng cơ bản của màng sinh chất?
Cấu trúc màng sinh chất
Các sợi của chất nền ngoại bào
glicôprôtêin
cácbonhydrat
Khung xương tế bào
côlestêron
phôtpholipit
Prôtêin xuyên màng
Prôtêin bám màng
Chức năng c¬ b¶n của màng sinh chất
Vận chuyển các chất
Tiếp nhận và truyền thông tin từ bên ngoài vào trong tế bào
Là nơi định vị nhiều loại enzim
Ghép nối các tế bào….
Vậy phương thức vận chuyển các chất qua màng như thế nào? Và sự phù hợp giữa cấu trúc tế bào và chức năng vận chuyển được thể hiện ra sao? ..
Bài 18: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
Có 3 phương thức để các chất có thể qua màng sinh chất

Bài 18: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
i. Vận chuyển thụ động
1.Thớ nghi?m

a. Thí nghiệm về hiện tượng khuếch tán
Hãy dự đoán xem hiện tượng gì sẽ xảy ra tiếp theo?.
Tinh thể KI
Tinh thể CuSO4
Màng thấm
Cốc nước
Hiện tượng thí nghiệm trên gọi là hiện tượng khuếch tán V?y nhu th? n�o l� khu?ch tán?
Bài 18: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
i. Vận chuyển thụ động
1.Thớ nghi?m


+ Khuếch tán là sự phân bố các chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp hơn,do chuyển động nhiệt các phân tử gây ra

Bài 18: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
i. Vận chuyển thụ động
1.Thớ nghi?m


Khuếch tán là sự phân bố các chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp hơn,do chuyển động nhiệt các phân tử gây ra
* Thẩm tách là sự khuếch tán của chất tan qua màng bán thấm
b,Thí nghiệm về hiện tượng thẩm thấu
Tại sao mực nước ở nhánh A cao hơn; ở nhánh B lại thấp hơn so với lúc ban đầu ?
Đường 11%
Đường 5%
Màng bán thấm
Nước tự do
A
B
A
B


Hiện tượng nước chuyển dịch như trong thí nghiệm trên người ta
gọi là hiện tượng Kt thẩm thấu. Như thế nào là Kt Thẩm thấu ?


Bài 18: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
i. Vận chuyển thụ động
1.Thớ nghi?m


Thẩm thấu là sù khuÕch t¸n của nước (hoặc dung môi) màng bán thấm
Bài tập: N?u ngõm m?t t? b�o v�o m?t dung d?ch b?t kỡ thỡ cú nh?ng tru?ng h?p n�o x?y ra?
Nếu Cdd = Ctb thì tế bào ko thay đổi. Và dd đó được gọi là dd đẳng trương
Nếu Cdd < Ctb thì tế bào hút nước căng ra. Và dd đó được gọi là dd nhược trương
Nếu Cdd > Ctb thì tế bào mất nước. Và dd đó được gọi là dd ưu trương

Một số con đường vận chuyển các chất qua màng theo phương thức thụ động
Khuếch tán qua lớp kép phốt pholipit
Khuếch tán qua kênh prôtêin
Khuếch tán qua lớp kép phốt pholipit
Vận chuyển thụ động
Thớ nghi?m:
K?t lu?n:
S? khuy?ch tỏn l� phuong th?c v?n chuy?n th? d?ng qua m�ng sinh ch?t
Cú hai con du?ng khuy?ch tỏn qua m�ng sinh ch?t :
*Qua l?p kộp phụtpholipit
*Qua kờnh prụtờin mang tớnh ch?n l?c
V?n chuy?n th? d?ng khụng m?t nang lu?ng
Trong hình thức vận chuyển thụ động, Điều kiện để các chất có thể qua tế bào đó là gì?
Các chất có kích thước nhỏ
có khả năng tan trong lớp phôtpholipit hoặc có thể lọt qua các kênh prôtêin
có sự chênh lệch nồng độ dung dịch hai bên màng
Vậy nếu có những chất mà tế bào rất cần nhưng nồng
độ nó lại nhỏ hơn trong tế bào thì liệu rằng tế bào có
thể lấy các chất đó vào được hay ko?........
II. Vận chuyển ch? động
(V?n chuy?n tớch c?c)
Hiện tượng: (SGK)
Ở một số loài tảo biển, nồng độ iôt trong tế bào tảo gấp 1000 lần nồng độ iôt trong nước biển
Nhưng iôt vẫn được vận chuyển từ nước biển qua màng vào tế bào tảo
Tại ống thận, nồng độ Glucôzơ trong nước tiểu thấp hơn trong máu
Nhưng Glucôzơ vẫn được thu hồi trở về máu
Giải thích như thế nào về các hiện tượng này???
Đó là nhờ sự vận chuyển chủ động ( tích cực)
của màng sinh chất !!!
Một số quá trình vận chuyển chủ động tích cưc
Hãy so sánh hình thức vận chuyển chủ động và vận chuyển thụ động?
Vận chuyển thụ động và chủ động qua màng
Phiếu học tập
Phiếu học tập
II. Vận chuyển ch? động
(V?n chuy?n tớch c?c)
1. Hiện tượng: (SGK)
2. Kết luận:
- Vận chuyển chủ động là hình thức tế bào có thể chủ động vận chuyển các chất từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao (ngược chiều građien nồng độ) nhờ tiêu dùng năng lượng ATP.
- Vận chuyển chủ động cần phải có các prôtêin mang (prêmaza)
Bài 18: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất
Có 3 phương thức để các chất có thể qua màng sinh chất

Các chất có kích thước nhỏ
Những phân tử có kích thước
lớn sẽ được vận chuyển
như thế nào?
III. Xu?t b�o, nh?p b�o
Xuất bào
Nhập bào
2
1
3
1
2
3
III. Xu?t b�o, nh?p b�o
Xuất bào
- Là hiện tượng tế bào bài xuất ra ngoài các chất hoặc các phân tử có kích thước lớn nhờ hình thành các bóng xuất bào bao lấy chất (hoặc phân tử đó) kÕt hîp víi mµng bµi xuÊt c¸c chÊt ra ngoµi
2. Nhập bào:
- Là hiện tượng tế bào lấy vào các chất hoặc các phân tử có kích thước lớn nhờ mµng lâm xuèng hình thành các bóng xuất bào bao lấy chất (hoặc phân tử đó)

NÕu chÊt lÊy vµo lµ chÊt r¾n th× gäi lµ thùc bµo
NÕu chÊt lÊy vµo lµ chÊt láng th× gäi lµ Èm bµo
*Cả hai quá trình đều cần năng lượng ATP
Củng cố:

Cõu 1: Hóy gi?i thớch t?i sao khi r?a rau s?ng, ngu?i ta cho v�o nu?c r?a mu?i an, ho?c thu?c tớm?
Câu 2:T?i sao cỏ bi?n l?i s?ng du?c trong nu?c bi?n

Xác định điều kiện vận chuyển các chất của các phương thức vận chuyển tương ứng
a,d,e,
b,c,d
Bài tập về nhà:

Trả lời câu hỏi cuối bài
Lập bảng so sánh 3 phương thức vận chuyển qua màng
Xác định điều kiện vận chuyển các chất của các phương thức vận chuyển tương ứng
Hiện tượng khuếch tán thẩm tách
Tinh thể KI
Tinh thể CuSO4
M�ng bán th?m
Cốc nước