Vài kỹ thuật soạn giảng PP ...

A. Đặt vấn đề:
Thực hiện chủ trương của Bộ GD – Đào tạo về việc đổi mới phương pháp dạy học, trong những năm gần đây, đội ngũ giáo viên THCS huyện ta nói chung, giáo viên bộ môn Anh văn THCS chúng ta nói riêng đã rất tích cực trong việc sử dụng các máy móc, thiết bị hỗ trợ việc giảng dạy. Đặc biệt là việc soạn giảng bằng phần mềm Power Point. Tuy nhiên, trong việc soạn giảng, rất nhiều đồng nghiệp chúng ta còn gặp phải nhiều khó khăn, trở ngại, nhất là khâu cài đặt hiệu ứng theo ý muốn.
Xuất phát từ tình hình thực tế đó, được sự phân công và động viên của BGH trường THCS Kim Đồng, sự giúp đỡ của các đồng nghiệp, tổ Ngoại ngữ trường THCS Kim Đồng xin được mạnh dạn trao đổi, chia sẻ với quý đồng nghiệp một số kinh nghiệm trong việc khai thác các ứng dụng kỹ thuật của phần mềm Power Point trong việc tạo ra các hiệu ứng theo ý muốn của chúng ta.
Vẫn biết trong số đồng nghiệp chúng ta ngồi đây, có những người có thể nói là rất tinh thông vấn đề này.Thú thật, chúng tôi không dám múa rìu qua mắt thợ. Vì công việc chung được phân công nên chúng tôi cũng xin mạo muội trình bày vấn đề này như một sự trao đổi.
Sở biết có giới hạn, hơn nữa việc chuẩn bị cho chuyên đề quá gấp nên chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Xin được quý đồng nghiệp cảm thông và chỉ giáo thêm.
B. Giải quyết vấn đề:
Thực tế trong phần mềm Power Point có rất nhiều chức năng, ứng dụng. Tuy nhiên, để soạn giảng một bài anh văn bằng chương trình này ta chỉ khai thác một số chức năng, ứng dụng là đủ. Có nhiều chức năng dễ thực hiện, như : Tạo slide, chèn hình ảnh, âm thanh, tạo hiệu ứng đơn giản... Nhưng cũng có một số hoạt động giảng dạy cần thiết phải sử dụng kết hợp nhiều hiệu ứng thì ta thường gặp khó khăn.
Với thời gian cho phép hạn chế, chúng tôi không trình bày đầy đủ về việc khai thác sử dụng phần mềm này mà chỉ xin được trình bày một số kỹ thuật liên quan đến một số hoạt động dạy học có tính đặc trưng và thông dụng khi dạy môn Tiếng Anh. Đó là:
1. Rub out and remember/ What and where
2. Noughts and crosses
3. Lucky numbers
4. Make clock.
I. Rub out and remember/ What and where: (New words)
1.Vấn đề đặt ra:
Làm thế nào để xóa – xuất hiện một hay nhiều từ vựng trong một hay nhiều Text Box theo ý muốn của ta ?
2. Hướng giải quyết: Chỉ sử dụng hiệu ứng
Thay đổi màu phông chữ ( Change color font ) và Chế độ làm việc cho từng đối tượng hoặc nhóm đối tượng ( group)
3. Các bước thực hiện:
a.Tạo slide và các text box chứa từ vựng:
Tạo một slide mới.
Tạo text box ( Có bao nhiêu từ vựng thì có bấy nhiêu text box.). Có thể tạo một text box rồi coppy ra nhiều text box khác.Nếu không chọn text box, bạn có thể vào AutoShapes để chọn khung hình mình thích.
Gõ từ vựng vào trong text box. Sau đó định dạng theo ý muốn.( Xem hình 1)



Hình 1: Tạo slide có các shapes chứa từ vựng
b. Tạo hiệu ứng xóa từ vựng trong Text box:
Kích chuột vào Text box cần làm, Text box sẽ có khung sọc xung quanh.
Sau đó, kích chuột vào Design ( trên thanh công cụ). Bên phải màn hình xuất hiện Slide design. Kích chuột vào nút có hình tam giác ngược, ta chọn Custom Animation – Add Effect – Emphasis – Change font color.



Hình 2: Tạo hiệu ứng thay đổi màu phông chữ cho shapes chứa từ “one”

Với chế độ này, máy tự động đổi màu chữ trong Text Box ( shapes). Ta vào Font color chỉnh sửa màu sắc sau khi đổi, trùng với màu nền thì nghĩa là chữ biến mất. Lần lượt ta tạo hiệu ứng này với các text box ( shapes ) khác.



Hình 3: Chỉnh màu chữ trùng với màu nền để chữ biến mất
c. Cài đặt yêu cầu khi thực hiện hiệu ứng:
Ta vừa thực hiện xong hiệu ứng đổi màu cho các text box. Tuy nhiên, khi trình chiếu, các từ vựng sẽ lần lượt sẽ bị đổi màu ( mất đi ) không theo ý muốn của chúng ta ( khi ta kích chuột vào bất cứ nơi nào trên màn hình). Do vậy ta phải cài đặt thêm yêu cầu thực hiện hiệu ứng này khi trình chiếu.
Vấn đề đặt ra cụ thể là : Làm thế nào để việc hiệu ứng đổi màu được máy thực hiện theo ý muỗn cả ta ?
Điều đó khá đơn giản. Bạn chỉ cần cài đặt Timing là xong. Trước hết, kích chuột vào ô chữ ta cần cài đặt, thì trong khung Custom Animation các chế độ cài đặt của ô chữ ấy được viền đậm. Ta kích chuột vào biểu tượng ta giác ngược của dòng hiển thị chế độ ấy và chọn Timing .


Hình 4: Chọn Timing để cài đặt yêu cầu hiệu ứng khi trình chiếu
Sau đó sẽ xuất hiện một hộp hội thoại như sau:



Hình 5: Chọn đối tượng kích hoạt để thực hiện hiệu ứng khi trình chiếu.

Kích chuột vào Trigger, chọn Start efect on click of và chọn đối tượng để kích chuột .Sau đó nhấn OK Nhớ rằng đối tượng kích hoạt hiệu ứng cũng chính là ô chữ mà ta cần biến mất ( đổi màu ). Tương tự, ta thực hiện với các ô chữ còn lại
Vấn đề cuối cùng là làm thế nào để các ô chữ mà ta đã xóa xuất hiện trở lại ? Ta vẫn thực hiện hiệu ứng đổi màu nhưng với tất cả các ô chữ cùng một lúc. Đầu tiên, ta tạo thêm một đối tượng ,( Chèn một hình- ảnh bất kỳ ). Kế tiếp, ta ấn Ctrl đồng thời kích chuột vào tất cả các ô chữ ( các ô chữ sẽ xuất hiện viền chấm nhạt ) và chọn Custom Animation – Add Effect – Emphasis – Change font color.( lưu ý, lần này màu chữ cần chọn phải khác với màu nền thì chữ mới hiện ra.)
Cuối cùng ta cài đặt yêu cầu thực hiện hiệu ứng khi trình chiếu. ( Tương tự như đối với từng ô chữ phần trên. Tuy nhiên đối tượng kích hoạt lại là hình ảnh mà ta vừa tạo thêm. Trong phần ví dụ minh họa, chúng tôi cài đối tượng là 1 shapes có chữ “Xuất hiện tất cả” để làmdấu. Khi trình chiếu ta chỉ cần kích vào đối tượng này (shapes ) thì tất cả các ô chữ sẽ xuất hiện trở lại


Hình 6: Cài đặt yêu cầu kích hoạt xuất hiện tất cả các ô chữ cùng một lúc.
II. Noughts and crosses
Việc thiết kế hoạt động này khá phức tạp, bởi lẽ trong một slide, ta phải cài đặt hiệu ứng cho hơn 100 đối tượng ( text box). Tuy nhiên, chỉ cần nắm nguyên tắc chung thì việc thiết kế trở nên đơn giản. Đó là việc sử dụng hiệu ứng kích hoạt đối tượng theo ý muốn :- Slide Design - Custom Animation – Add Effect- Entrance.
- Slide Design - Custum Animation - Timing - Start efect on click of
Đầu tiên, ta sử dụng khung Text box để tạo các đối tượng cần thiết của hoạt động này trên Slide. Vì nội dung chính của hoạt động này có 9 ô nên ta chỉ cần tạo 1 ô và coppy ra nhiều ô khác, ngoài ra, ta cài thêm đáp án cho từng ô chữ và các cột theo dõi việc chọn ô chữ và trả lời của 2 đội A, B.
Tạo 1 ô chứa từ vựng phải cần dùng 3 Text Box .
+ 1 Text Box chứa số ô chữ.
+ 1 Text Box chứa từ vựng
+ 1 Text Box chứa 2 Text Box trên
Tiếp theo, ta đưa cả 3 Text Box ấy vào 1 Group bằng cách ấn Ctrl + kích chuột vào từng Text Box ( lúc đó các Text Box sẽ hiện khung viền chấm mịn). Sau đó, thả phím Ctrol , kích chuột phải vào đường viền của Text Box bất kỳ thì sẽ xuất hiện một bảng lựa chọn. Ta chọn Grouping - Group. Thế là ta đã group thành công. Nếu muốn xóa bỏ Group thì ta chọn Grouping - Ungroup. Sau khi Group 3 Text Box ấy ta coppy thành 9 ô như vậy và hiệu chỉnh, sắp xếp lại.



Hình 7: Tạo các Text Box , Group và hiệu chỉnh - trang trí các ô chữ
Kế tiếp ta xóa bỏ tất cả các Group ấy để cài đặt hiệu ứng . Lần lượt sử dụng 2 hiệu ứng:
1 - Slide Design - Custom Animation – Add Effect- Entrance.
2. - Slide Design - Custum Animation - Timing - Start efect on click of.
Thứ tự cài đặt hiệu ứng kích hoạt khi trình chiếu: kích chuột vào Text Box số thì hiện từ tương ứng -> Kích hoạt vào Text Box từ vựng thì hiện đáp án tương ứng.
Sau đó ta cài thêm các đối tượng Noughts ( O ), crosses ( X ) và các cột theo dõi lựa chọn trả lời câu hỏi ( mỗi đối tượng ta tạo 1 và coppy ra đủ số lượng ta cần) và tạo hiệu ứng cho các đối tượng này ( cũng sử dụng hai hiệu ứng trên )



Hình 8: Cài đối tượng Nought, Crosses và cột theo dõi lựa chọn - trả lời của các đội
Đầu tiên là hiệu ứng với đối tượng Nought ( Đội A), sau đó là với đối tượng Crosses ( Đội B ). Hướng cài đặt hiệu ứng kích hoạt khi trình chiếu : Kích chuột vào Ô theo dõi có đánh số tương ứng với ô chữ mà Đội Nought hay Đội Crosses lựa chọn và trả lời đúng thì đối tượng Nought hay Crosses sẽ xuất hiện che lấp ô chữ đó.


Hình 9: Màn hình đang trình chiếu của hoạt động này.
III. Lucky numbers:
Để thiết kế trò chơi này chủ yếu ta cần nắm hiệu ứng liên kết các Slide.
Các bước thiết kế:
Bước 1: Tạo 1 slide chứa các ô số để học sinh lựa chọn.Ta tạm gọi là Slide mẹ (thườ Bước 2: Lần lượt tạo các slide chứa nội dung ( Có 9 nội dung tương ứng với 9 ô số)
Và hiệu ứng xuất hiện của những nội dung ấy. ( Thường thì dùng hiệu ứng Entrance ) Ta tạm gọi là Slide con.
ng là 9 ô Bước 3 : Cài đặt hiệu ứng liên kết - xuất hiện Slide theo ô số tùy chọn khi kích hoạt.
Hai bước đầu đơn giản. Xin được trình bày phần kỹ thuật bước 3.
số.)

* Cài đặt liên kết từ Slide mẹ đến Slide con: kích chuột vào ô số cần cài đặt ( ở Slide mẹ ) sao cho ô số có khung viền chấm mịn, kích chuột phải, chọn Action setting


Hình 10: Chọn Action setting để cài liên kết các Slide
Xuất hiện hộp hội thoại - chọn Hyperlink to , kích chuột vào biểu tượng tam giác ngược của mục này và chọn Slide... Hộp hội thoại sẽ đưa ra tất cả các Slide ta tạo ở bước 1 và 2. Ta kích chuột chọn Slide con có nội dung ta quy ước dành cho ô số đó và nhấp OK Như vậy khi trình chiếu, ta nhấp chuột vào ô số đó thì sẽ xuất hiện Slide ta vừa cài đặt ( dù nó không nằm ở vị trí kế tiếp của Slide chứa ô chữ).
Tương tự, ta thực hiện việc cài đặt cho các ô số còn lại.



Hình 12: Chọn Hyperkink to và slide tương ứng cần liên kết
* Cài đặt liên kết từ Slide con về lại Slide mẹ: Trong các slide con, ta cài thêm đối tượng kích hoạt liên kết ( có thể là biểu tượng, tranh, ảnh, kí hiệu ...). Ta kích chuột vào đối tượng ấy và thực hiện quy trình cài đặt tương tự như trên. Chỉ có điều Slide ta chọn liên kết là Slide mẹ. ( Lưu ý: Để cho nhanh gọn, lần này ta chỉ cần tạo hiệu ứng này ở Slide con đầu tiên. Sau đó coppy dán lên các Slide con còn lại. )


Hình 13:Slide con(tương ứng với ô số 1 ở Slide mẹ) có chứa đối tượng kích hoạt liên kết.
IV. Cài đặt đồng hồ:
- Khởi tạo Oval trong Slide. Muốn cài đồng h