Ung Dung DLBTDL vat ly 11

Kiểm tra bài cũ:

Câu hỏi 1: Thế nào là hệ kín? Cho
ví dụ.
Câu hỏi 2: Định nghĩa động lượng.
Viết biểu thức định luật
bảo toàn động lượng
cho hệ 2 vật.
Nội dung chính:
Súng giật khi bắn.
Đạn nổ
Ví dụ
Ứng dụng định luật
bảo toàn động lượng
I. Súng giật khi bắn:


Để giảm bớt sự giật lùi của súng

Tại sao phải đặt bá súng vào vai?
Tại sao súng lại bị giật lùi ?
Xét một khẩu súng đại bác,
khối lượng M ban đầu đứng yên trên
mặt phẳng ngang, bắn ra một viên
đạn có khối lượng m với vận tốc v
M
v
m
Hệ gồm súng và đạn có phải là hệ kín?
 Hệ trên là kín theo phương ngang. Bởi vì, trên phương này hình chiếu của ngoại lực là trọng lực P và phản lực N là bằng 0.
M
m
P
N
Vậy định luật bảo toàn được viết như thế nào ?
Dấu “-”chứng tỏ rằng vận tốc của đạn và súng ngược nhau ( súng giật về phía sau )
Dấu “ –” trong biểu thức trên có ý điều gì?
Chuyển động này của súng gọi là chuyển động bằng phản lực
Làm sao giảm vận tốc giật của súng?
Dựa vào biểu thức:
_ Tăng M đồng thời giảm m, v (nhưng phải có giới hạn).
_ Cải tiến kỹ thuật chế tạo súng ít bị giật hơn, kể cả súng không giật.
Định luật bảo toàn động lượng có đúng cho trường hợp này ?
II. Đạn nổ:
Giả sử khẩu súng trên bắn ra một viên đạn khối lượng m với vận tốc v, sau đó nổ thành 2 mảnh có khối lượng m1, m2 có vận tốc là v1, v2
m1
m2
Hệ viên đạn trước và sau khi nổ thành 2 mảnh là hệ kín bởi vì nội lực khi nổ là rất lớn so với ngoại lực ( trọng lực ) tác dụng.

p1
p
p2

 Động lượng hệ được bảo toàn:
 Biết được 2 trong 3 vectơ, ta sẽ tính được vectơ còn lại.
III. Ví dụ:

Viên đạn m = 2 kg bay thẳng đứng
lên cao với vận tốc 250 m/s nổ
thành 2 mảnh có khối lượng bằng
nhau.
Mảnh 1 bay theo phương ngang
với vận tốc 500 m/s. Hỏi mảnh kia
bay theo phương nào, vận tốc ?
Tóm tắt:
m = 2 kg, thẳng lên trên
v = 250 m/s
m1 = m2 = 1 kg
v1 = 500 m/s, theo phương gang
v2 = ? , theo phương nào
v1
v
Hệ (viên đạn, 2 mảnh đạn) : kín.
Động lượng viên đạn:
Độ lớn:
Động lượng mảnh 1:
Độ lớn:
Động lượng mảnh 2:
Động lượng hệ trước và sau khi nổ tính như thế nào ?
Áp dụng ĐL bảo toàn động lượng:
p1
p
p2
0


 Tính độ lớn p2: Theo ĐL Pitago
 Tính vận tốc của mảnh thứ 2:
(
α
p1
p
p2
tg = p1/p=1
Vậy = 45o , mảnh thứ 2 bay lệch góc 45o so với phương thẳng đứng.
Gọi là góc hợp bởi p và p2



α
α
α
 Lưu ý:
Có 2 cách tính độ lớn p2 :
- Dùng định lý Pitago.
- Dùng định lý hàm số cos.
Vận dụng:
1.Nếu bong bóng tuột khỏi tay thì nó sẽ chuyển động như thế nào?
2. Nếu chú cún nhảy lên bờ thì chiếc thuyền chuyển động thế nào?
2. Động cơ tên lửa hoạt động nhờ vào nguyên lý gì?
Củng cố bài học:
☺Súng giật khi bắn là do động lượng được bảo toàn (động lượng ban đầu của hệ là = 0).
☺Tìm phương và độ lớn vận tốc của mảnh đạn sau khi nổ theo quy tắc hình bình hành (động lượng ban đầu của hệ ≠ 0).
Hết