Ứng dụng di truyền học

CHUYÊN ĐỀ SINH HỌC
ỨNG DỤNG DI TRUYỀN HỌC
Lớp: 12TN1
Họ và tên:
Trương Mỹ Dung
Trương Tú Hồng
Nguyễn Vũ Bích Ngọc
Mai Anh Thư
Phạm Thị Như Ý
TRU?NG TRUNG H?C PH? THƠNG CHUY�N BL
Nội dung
1. Chọn giống từ nguồn biến dị tổ hợp
a. Tạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợp
b. Tạo giống lai có ưu thế lai cao
2. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến
a. Xử lí mẫu bằng tác nhân gây đột biến
b. Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn
c. Tạo dòng thuần chủng
3. Tạo giống bằng công nghệ tế bào
a. Tạo giống thực vật
Nuôi cấy hạt phấn
Nuôi cấy tế bào thực vật in vitro tạo mô sẹo
Tạo giống bằng chọn dòng tế bào xôma có biến dị
Dung hợp tế bào trần
b. Tạo giống động vật
Cấy truyền phôi
Nhân bản vô tính bằng kĩ thuật chuyển nhân
4. Tạo giống bằng công nghệ gen
1. Tạo giống thuần chủng bằng nguồn biến dị tổ hợp
a. Tạo giống thuần chủng
- Tạo các giống thuần chủng khác nhau
- Cho lai các giống thuần chủng với nhau để phát hiện tổ hợp gen mong muốn. Cần lưu ý cả lai thuận và lai nghịch.
- Những cá thể có tổ hợp gen mong muốn được cho tự thụ phấn hay giao phối cận huyết kết hợp với chọn lọc chặt chẽ qua nhiều thế hệ để tạo các giống thuần và nhân lên.

Ví dụ: Việc tạo giống lúa lùn năng xuất cao của viện lúa IRRI
Giống lúa pecta x giống lúa Dea

Tekudan x Giống lúa IR8 x IR- 12 – 178


IR22 CICA4
b. Tạo giống lai có ưu thế lai cao
- Ưu thế lai là hiện tượng con lai có năng xuất cao, sức sống, khả năng sinh trưởng, phát triển hơn bố mẹ.
- Có 3 giả thuyết giải thích hiện tượng UTL: Giả thuyết siêu trội, giả thuyết ở trạng thái dị hợp, giả thuyết về sự cộng gộp các gen trội có lợi.
- Phương pháp tạo UTL:
+ Tạo các dòng thuần
+ Cho các dòng thuần lai với nhau để xác định tổ hợp cho UTL cao làm sản phẩm (Không dùng làm giống)
2. Tạo giống bằng đột biến nhân tạo
a. Xử lí mẫu bằng tác nhân gây đột biến (Tác nhân vật lí, hoá học)
b. Chọn các thể đột biến có kiểu hình mong muốn.
c. Tạo dòng thuần chủng
Dưa hấu tam bội
Thể tứ bội ở dâu tây
3. Tạo giống bằng công nghệ tế bào
a. Công nghệ tế bào thực vật:
Tách mô, tế bào  Nuôi cấy trong môi trường nuôi cấy nhân tạo  Tái sinh thành cây hoàn chỉnh
b. Công nghệ tế bào động vật
+ Cấy truyền phôi: Chia tách một phôi nhiều phôi  Cấy truyền vào các vật nhận  tạo ra nhiều con vật có kiểu gen giống nhau.
+ Nhân bản vô tính động vật: Chuyển ghép nhân tế bào xoma vào tế bào trứng đã tách nhân- Hợp tử  Phôi vô tính  con vật
Cúc vàng hòe, giống cấy mô phát triển khá tốt ở Bình Định
Hình ảnh Cừu DOLLY
(05/07/1996 – 14/02/2003)
Cừu DOLLY sinh lần I(04/1988)
Cừu Dolly và mẹ Black Face
Dolly là 1 con cừu cái được sinh ra = kĩ thuật nhân từ 1 TB trưởng thành.
Nó có 3 bà mẹ:
Mẹ cho gen:
Mẹ mang thai
Mẹ cho noãn:
Thong tin b? sung
4. Tạo giống nhờ công nghệ gen
Công nghệ gen là quy trình tạo ra những tế bào hoặc sinh vật có gen bị biến đổi, có thêm gen mới, từ đó tạo ra cơ thể với những đặc điểm mới.
a. Kĩ thuật chuyển gen là chuyển một đoạn AND từ tế bào cho sang tế bào nhậnbằng nhiều cách theo quy trình: Tạo dòng gen nhờ kĩ thuật AND tái tổ hợp  Chuyển AND tái tổ hợp vào tế bào nhận  Tách dòng tế bào chứa AND tái tổ hợp
b. Tạo giống vi sinh vật là chuyển một hay một nhóm gen từ tế bào của người hay một đối tượng khác vào tế bào của vi khuẩn nhằm tạo ra các chủng vi khuẩn cho sản phẩm mong muốn không có trong tự nhiên

Tách AND từ tế bào cho
ADN tái tổ hợp
Tách plasmit
Enzim cắt
Enzim cắt
Sơ đồ cấy gen bằng cách dùng plasmid
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận E.coli
Tách ADN NST của “tế bào cho”
Gắn đoạn bị cắt vào plasmid nhờ
enzim nối
ADN tái tổ hợp
Đoạn ADN bị cắt ra
E.coli có khả năng nhân đôi nhanh  plasmit cũng được nhân lên rất nhanh  lượng lớn các chất tương ứng với các gen đã ghép vào plasmit.
Cây thuốc lá cảnh
Ngô chuyển gen
Cà chua chuyển gen
Cà chua kháng nấm
Chuyển gen trừ sâu từ vi khuẩn vào cây bông
Cây bông chuyển gen Bt kháng sâu bệnh ( bên phải ) và cây
bông không chuyển gen Bt mẫn cảm với sâu bệnh ( bên trái )
Chuột chứa gen hoóc môn léptin
H.20.1.Chuột nhắt chứa gen hooc môn sinh trưởng chuột cống
Lợn phát sáng
Chuột chuyển gen người
Chuột phát sáng
Lợn phát sáng