Tuần 9. Khái quát văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám năm 1945

kháI quát văn học việt nam từ đầu thế kỷ xx đến cách mạng tháng tám 1945
I.Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam từ đầu thế kỷ XX đến CM tháng 8-1945
1. văn học đổi mới theo hướng hiện đại hoá
a. Bối cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá:
* Công cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp
Sự thay đổi của
xã hội VN
Sự xuất hiện : thành phố, đô thị
Giai cấp, tầng lớp mới
Lớp công chúng-bạn đọc mới
- Văn hoá VN
Văn hoá phương Tây
Văn hoá Hán
Chữ Hán, Nôm
Chữ quốc ngữ
trí thức Nho học
trí thức Tây học
Những hoạt động kinh doanh văn hoá
b. khái niệm hiện đại hoá văn học




* Văn học thoát khỏi hệ thống thi pháp văn học trung đại
* Thi pháp: các nguyên tắc, các biện pháp của tác phẩm nghệ thuật
* Thi pháp vhtđ: hệ thống ước lệ
Giai đoạn chuẩn bị
Giai đoạn bước đệm
Giai đoạn hoàn tất.
- Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh.
- Nôị dung yêu nước là nổi bật
Phạm Duy Tốn, Tản Đà,
Ng. ái Quốc..
- Vẫn còn các yếu tố của VH trung đại
- Phong trào thơ Mới- cuộc cách mạng trong thi ca
- Cã sù xuÊt hiÖn cña c¸c thÓ lo¹i míi

- T¸c phÈm cã ®æi míi vÒ néi dung
- Cuộc cách tân sâu sắc trên mọi thể loại
- Thạch Lam, Nam Cao, Xuân Diệu .
- Tính hiện đại rõ nét hơn nhất là thể loại truyện ngắn
c. Ba giai đoạn của quá trình hiện đại hoá
GĐ1
Hán học
canh tân

Bình cũ
rượu mới
GĐ2
Trí thức
HH và
Tây Học


Đổi mới
chưa
đồng đều
GĐ3
Trí thức
Tây
học trẻ
sung sức.

Đổi mới
toàn diện.
Tính chất giao thời
Văn học VN
đầu thế kỷ XX-1945
Bộ phận văn học
công khai
Bộ phận văn học
không công khai
Xu hướng
văn học lãng mạn
Xu hướng văn học
hiện thực
Văn học
yêu nước
2. V¨n häc h×nh thµnh 2 bé phËn vµ ph©n hãa thµnh nhiÒu xu h­íng
- Cuéc sèng hiÖn t¹i tï tóng chËt chéi
- §Ò cao kh¸t väng, ­íc m¬
- Thế Lữ, Xuân Diệu.
- Thạch Lam, Nguyễn Tuân..
-Thức tỉnh ý thức cá nhân
- Yêu tiếng Việt, yêu văn hoá Việt
- ít gắn với đời sống chính trị của đất nước
-Thùc tr¹ng x· héi bÊt c«ng
-Sù ®au khæ cña c¸c tÇng líp
Ngô Tất Tố
Nam Cao
Vũ Trọng Phụng.
-Tính chân thật
- Tinh thần nhân đạo
- Coi con ng­êi lµ n¹n nh©n bÊt lùc cña hoµn c¶nh- Sù bÕ t¾c
- Hình ảnh người chí sỹ cách mạng
- Sự nghiệp giải phóng dân tộc
Phan Bội Châu
Hồ Chí Minh
Tố Hữu..
-tính đấu tranh cao
- Niềm tin tất thắng
- Một số tác phẩm chưa được trau chuốt
3. Văn học phát triển với tốc độ hết sức nhanh chóng
a.Biểu hiện
Nhận xét về tốc độ
số lượng tác giả - tác phẩm
Sự hình thành đổi mới thể loại
Sự kết tinh tác giả - tác phẩm tiêu biểu

3. Văn học phát triển với tốc độ hết sức nhanh chóng
* tốc độ: mau lẹ như một cuộc chạy tiếp sức đầy ngoạn mục
* Số lượng: Tác giả - Tác phẩm
a. BiÓu hiÖn
Phạm quỳnh: có nước
mà chưa có văn
Vũ Ngọc Phan:
`ở nước ta một năm
có thể kể như
30 năm của người`
169 bài thơ
44 tác giả
* Sự hình thành đổi mới các thể loại văn học













Thơ
mới
Tiểu
thuyết
Truyện
ngắn
Phóng
sự
Bút ký,
tuỳ bút
Kịch
nói
Lý
luận,
phê
bình
Thơ
Đường
luật
Tiểu
thuyết
chương
hồi
Truyện
truyền
kỳ
Ký
sự
Chiếu,
biểu,
hịch,
cáo.
* Sự kết tinh tác giả tác phẩm tiêu biểu

b.Nguyên nhân
Sự thúc bách của thời đại
Sức trỗi dậy của tự thân nền văn học
Sự thức tỉnh của cái tôi cá nhân
Văn chương trở thành hàng hoá
Bài tập 1 :Hãy sắp xếp các tác giả tác phẩm vào đúng các xu hướng, bộ phận văn học
1.Hai đứa trẻ- Thạch Lam
2- Hạnh phúc một tang gia (trích số đỏ) - Vũ Trọng Phụng
3.Vi hành - Nguyễn ái Quốc
4.Chữ người tử tù - Nguyễn Tuân
5.Vội vàng- Xuân Diệu
6.Nhật ký trong tù- Hồ Chí Minh
7.Tràng giang- Huy Cận
8.Tinh thần thể dục- Nguyễn Công Hoan
9.Đây thôn Vĩ Dạ- Hàn Mạc Tử
10.Từ ấy- Tố Hữu
11.Chí Phèo - Nam Cao
12. Tương Tư - Nguyễn Bính
* một số tác phẩm được học trong chương trình Ngữ văn 11
Bài tập 2: chứng minh sự đổi mới theo hướng hiện đại hoá của văn học VN đầu tk XX- 1945 qua các ví dụ sau
Vội vàng - xuân Diệu

Mau di thụi! mựa chua ng? chi?u hụm,
Ta mu?n ụm
C? s? s?ng m?i b?t d?u mon m?n;
Ta mu?n ri?t mõy dua v� giú lu?n,
Ta mu?n say cỏnh bu?m v?i tỡnh yờu,
Ta mu?n thõu trong m?t cỏi hụn nhi?u
V� non nu?c, v� cõy, v� c? r?ng,
Cho ch?nh choỏng mựi thom, cho dó d?y ỏnh sỏng,
Cho no nờ thanh s?c c?a th?i tuoi;
- H?i xuõn h?ng, ta mu?n c?n v�o nguoi!