Tuần 9. Khái quát văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám năm 1945

Tiết 32 – 33: Văn học

KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM
TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945.
TRƯỜNG THPT HUỲNH THÚC KHÁNG
LỚP 11 B11
Tiết 32 – 33: Văn học

KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM
TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945.

TỐC ĐỘ PHÁT
TRIỂN NHANH
CHÓNG
HÌNH THÀNH HAI BỘ PHẬN
VÀ PHÂN HÓA
THÀNH NHIỀU XU HƯỚNG
HIỆN ĐẠI HOÁ
ĐẶC ĐIỂM
VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU TK XX – CMT8 1945
Văn học giai đoạn này có những đặc điểm cơ bản nào?

KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
1. Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa.
I. Đặc điểm cơ bản của văn học VN từ đầu thế kỉ XX đến CMT8 năm 1945
a. Điều kiện hiện đại hóa:
- Thực dân Pháp bình định xong đất nước tiến hành khai thác thuộc địa Xã hội Việt Nam biến đổi sâu sắc theo hướng hiện đại hóa.
+ Xuất hiện thành phố, đô thị…
+ Xuất hiện tầng lớp mới: tiểu tư sản, công nhân, …
Tiếp xúc văn hóa phương Tây, đặc biệt văn hóa Pháp.
- Chữ quốc ngữ phổ biến rộng rãi.
Là nhân tố tạo điều kiện cho văn học Việt Nam đổi mới theo hướng hiện đại hóa.
Những nhân tố nào đã tạo điều kiện cho nền văn học VN từ đầu tk XX đến CM tháng Tám 1945 đổi mới theo hướng hiện đại hóa?
KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
1. Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa.
I. Đặc điểm cơ bản của văn học VN từ đầu thể kỉ XX đến CMT8 năm 1945
a. Điều kiện hiện đại hóa:
 Hiện đại hóa văn học là quá trình làm cho văn học thoát ra khỏi hệ thống thi pháp văn học trung đại và đổi mới theo hình thức của văn học phương Tây, có thể hội nhập với nền văn học hiện đại trên thế giới.
Vậy hiện đại hóa văn học là gì?
Dựa vào bài ôn tập em hãy cho cô biết một số đặc điểm của văn học trung đại ?
Ví dụ
Hán, Nôm
Ước lệ, tượng trưng
Văn chương chở đạo,
Thơ nói chí
Hướng về cái đẹp trong
quá khứ, thiên về cái
cao cả, tao nhã
Các nhà Nho
Bút pháp tả thực
Hoạt động nghệ thuật đi
tìm và sáng tạo cái đẹp
Hướng về cuộc sống hiện
tại, đề cao vẻ đẹp con
người trần thế
Các nhà văn nghệ sĩ
mang tính chuyên nghiệp
Chữ quốc ngữ
KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
Nhóm 1 trình bày
I. Đặc điểm cơ bản của văn học VN từ đầu thể kỉ XX đến CMT8 năm 1945
b. Các giai đoạn của quá trình hiện đại hóa
* Giai đoạn thứ nhất ( từ đầu TK XX đến khoảng năm 1920):
- Đây là giai đoạn chuẩn bị điều kiện cần thiết cho công cuộc hiện đại hoá văn học.
Chữ quốc ngữ được phổ biến rộng rãi, báo chí và phong trào dịch thuật phát triển khá rầm rộ.
- Xuất hiện một số tác phẩm văn xuôi: thầy La-za-rô phiền,…
- Thành tựu chủ yếu thơ của các chí sĩ cách mạng: Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng...
 Văn học chỉ mới đổi mới về nội dung tư tưởng, chứ chưa đổi mới về hình thức nghệ thuật.
1. Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa.
Phan Bội Châu
Phan Chu Trinh
Tác giả, tác phẩm tiêu biểu
của giai đoạn thứ nhất
Huỳnh Thúc Kháng
b. Các giai đoạn của quá trình hiện đại hoá:
Đây là giai đoạn giao thời.
Thành tựu: tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh, Hoàng Ngọc Phách; truyện ngắn của Phạm Duy Tốn, Nguyễn Bá Học; thơ của Tản Đà, Á Nam Trần Tuấn Khải; kịch nói của Vũ Đình Long, Vi Huyền Đắc..
- Bộ phận truyện kí của Nguyễn Ái Quốc viết bằng tiếng Pháp đã góp phần đáng kể vào quá trình hiện đại hoá văn học trong nước.
 Giai đoạn này đạt được một số thành tựu đáng ghi nhận, tuy nhiên nhiều yếu tố của văn học trung đại vẫn còn tồn tại.
KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
* Giai đoạn thứ hai ( từ 1920 đến 1930):
* Giai đoạn thứ nhất ( từ đầu TK XX đến khoảng năm 1920):
Nhóm 2 trình bày
1. Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa.
Tác giả tác phẩm tiêu biểu của giai đoạn 1920 - 1930
Hồ Biểu Chánh
Tản Đà
Tài cao phận thấp chí khí uất
Giang hồ mê chơi quên quê hương.
Tố Tâm - HNP
Họ là những người tiên phong. Trong đó Tản Đà là một cái
Tôi độc đáo, kẻ đem văn chương ra bán phố phường...
KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
- Hoàn tất quá trình hiện đại hóa đạt được nhiều thành tựu trên trên mọi thể loại.
+ Truyện ngắn và tiểu thuyết: Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan, Nam Cao, Thạch Lam, Nguyễn Tuân, nhóm Tự lực văn đoàn,…
+ Thơ ca phong trào Thơ Mới :Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên, Nguyễn Bính, …
+ Phóng sự, bút kí, tuỳ bút, kịch nói, phê bình văn học,…cũng góp phần khẳng định sự đổi mới toàn diện của văn học.
 Công cuộc hiện đại hoá đã diễn ra trên mọi mặt của đời sống văn học, làm biến đổi toàn diện nền văn học nước nhà.

b. Các giai đoạn của quá trình hiện đại hoá:
* Giai đoạn thứ ba( từ 1930 đến 1945):
* Giai đoạn thứ nhất ( từ đầu TK XX đến khoảng năm 1920):
* Giai đoạn thứ hai ( từ 1920 đến 1930):
Nhóm 3 trình bày
1. Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hóa.
Vũ Trọng Phụng
Nam Cao
Nguyễn Tuân
Thạch Lam
Xuân Diệu
Huy Cận
Chế Lan Viên
Lưu Trọng Lư
Văn học VN
đầu thế kỷ XX-1945
Bộ phận văn học
công khai
Bộ phận văn học
không công khai
Xu hướng
văn học lãng mạn
Xu hướng văn học
hiện thực
Văn học
yêu nước
2. V¨n häc h×nh thµnh 2 bé phËn vµ ph©n hãa thµnh nhiÒu xu h­íng
Văn học giai đoạn này chia làm mấy bộ phận?
Các bộ phận văn học có sự phân hóa như thế nào?
Dựa vào đâu mà có sự phân hóa thành các xu hướng như vậy?

KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
I. Đặc điểm cơ bản của văn học VN từ đầu thể kỉ XX đến CMT8 năm 1945
2. Văn học hình thành hai bộ phận và phân hóa thành nhiều xu hướng.
-Quan điểm nghệ thuật:
vì cái đẹp.
Đề tài: tình yêu, quá
khứ, tôn giáo… thoát li
thực tại.

Thành tựu: phong trào
Thơ mới, tiểu thuyết Tự
lực văn đoàn, …
- Đóng góp: thức tỉnh ý
thức cá nhân, tình yêu
tiếng Việt, văn hóa Việt.
Hạn chế: ít gắn thực tế
đời sống, dễ sa vào chủ
nghĩa cá nhân cự đoan.
Quan điểm nghệ thuật:
vì cuộc sống.
ND: Phơi bày thực trạng
bất công của XH, nỗi
thống khổ của các tầng
lớp nhân dân.
Thành tựu: chủ yếu văn
xuôi: truyện ngắn, tiểu
thuyết( NCH, NC,VTP…)
Đóng góp: phản ánh thực
tế; tinh thần nhân đạo.

Hạn chế: chỉ thấy sự
tác động một chiều của
hoàn cảnh đối với con
người.
Quan điểm nghệ thuật:
là vũ khí chiến đấu.
ND: Tấn công kẽ thù
và bè lũ tay sai; khát
vọng độc lập, tự do.

Thành tựu: thơ văn của
HCM, Tố Hữu, Phan
Bội Châu, Phan Châu
Trinh,…
Đóng góp: niềm tin
chiến thắng, tinh thần
chiến đấu cao.
Hạn chế: một số tác
phẩm chưa mang tính
nghệ thuật cao.
3. Văn häc ph¸t triÓn víi tèc ®é hÕt søc nhanh chãng
- Số lượng tác giả tác phẩm nhiều .
* Số lượng: Tác giả - Tác phẩm
a. BiÓu hiÖn
169 bài thơ
45 tác giả
Biểu hiện về tốc độ phát triển nhanh chóng của văn học giai đoạn này?
- Sự hình thành đổi mới các thể loại văn học
- Được kết tinh ở những tác giả tác phẩm tiêu biểu
b. Nguyên nhân
Do thúc bách của thời đại
- Do sức sống nội tại của nề văn học dân tộc.
Do sự thức tỉnh ý thức cá tôi cá nhân.
Văn chương đã trở thành nghề kiếm sống.
KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
QUÁ TRÌNH HIỆN ĐẠI HÓA
Bước 1
Đổi mới về nội dung tư tưởng, chưa đổi mới về hình thức
Bước 2
Có đổi mới cả nội dung lẫn hình thức nhưng chưa đáng kể
Bước 3
Đổi mới toàn diện cả nội dung lẫn hình thức
Củng cố
VĂN HỌC VN TỪ ĐẦU TK XX – CMT8 1945
ĐẶC ĐIỂM
HIỆN ĐẠI HOÁ
HÌNH THÀNH HAI BỘ PHẬNVÀ
PHÂN HÓA THÀNH NHIỀUXU HƯỚNG
BỘ PHẬN VH
CÔNG KHAI
VH LÃNG MẠN
VH HIỆN THỰC


Củng cố
BỘ PHẬN VH
KHÔNG CÔNG KHAI
TỐC ĐỘ PHÁT
TRIỂN NHANH
NGUYÊN
NHÂN
CÁC
GIAI
ĐOẠN
Bài tập :Hãy sắp xếp các tác giả tác phẩm vào đúng các xu hướng, bộ phận van học
1. Hai đứa trẻ - Thạch Lam
2- Hạnh phúc một tang gia (trích Số đỏ) - Vũ Trọng Phụng
3. Vi hành - Nguyễn ái Quốc
4. Ch? người tử tù - Nguyễn Tuân
5. Vội vàng - Xuân Diệu
6. Nhật ký trong tù - Hồ Chí Minh
7. Tràng giang - Huy Cận
8. Tinh thần thể dục - Nguyễn Công Hoan
9. Dây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mạc Tử
10. Từ ấy - Tố Hữu
11. Chí Phèo - Nam Cao
12. Tương Tư - Nguyễn Bính
* một số tác phẩm được học trong chương trình Ngữ văn 11
DẶN DÒ
TÌM HIỂU II SGK
CÂU HỎI:
THÀNH TỰU VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA VĂN HỌC GIAI ĐOẠN NÀY
* Sự kết tinh tác giả tác phẩm tiêu biểu