Tuần 9. Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

CA DAO
THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA
Tiết 27 – Đọc văn :
-Ca dao diễn tả đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của nhân dân trong các quan hệ lứa đôi, gia đình, quê hương, đất nước..
I. Tìm hiểu chung:
1) Ca dao:
2) Phân loại :
Có 3 loại: - Ca dao than thân
- Ca dao yêu thương tình nghĩa
- Ca dao hài hước, trào phúng.
3) Nghệ thuật:
- Thể thơ lục bát, lục bát biến thể.
- Sử dụng phép lặp, ẩn dụ, so sánh.
Ngôn ngữ giản dị, gần gũi
Giàu hình ảnh so sánh, ẩn dụ.
- Lối diễn đạt bằng một số công thức mang đậm sắc thái dân gian; l?p l?i mơ th?c m? d?u, l?p bi?u tu?ng.
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tiếng hát than thân (Bài 1 ):
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.
II. Đọc – hiểu văn bản :

2.Những câu hát yêu thương tình nghĩa :
a.Nỗi nhớ thương trong tình yêu (bài 4):
1.Tiếng hát than thân (Bài 1 ):
Khăn thương nhớ ai,
Khăn rơi xuống đất.
Khăn thương nhớ ai,
Khăn vắt lên vai.
Khăn thương nhớ ai,
Khăn chùi nước mắt.
Đèn thương nhớ ai,
Mà đèn không tắt.
Mắt thương nhớ ai,
Mắt không ngủ yên.
Đêm qua em những lo phiền,
Lo vì một nỗi không yên một bề…
Đặc sắc nghệ thuật:
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Khăn thương nhớ ai
Khăn chùi nước mắt
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Câu hỏi tu từ
Nhân hoá, hoán dụ
Thể thơ vãn bốn
Vần chân, vần lưng
xen kẽ
Điệp từ, điệp ngữ
Âm điệu luyến láy, giọng tự vấn, tự giãi bày nỗi lòng với bao tâm trạng.

Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ: tình yêu mãnh liệt, luôn khao khát yêu thương.
Muối ba năm muối đang còn mặn
Gừng chín tháng gừng hãy còn cay
Đôi ta nghĩa nặng tình dày
Có xa nhau đi nữa cũng ba vạn sáu ngàn ngày mới xa.
b. Tình nghĩa thủy chung của con người (bài 6):

II. Đọc – hiểu văn bản

2.Những câu hát yêu thương tình nghĩa :
b. Tình nghĩa thủy chung của con người (bài 6):
Muối ba năm
Gừng
chín tháng
Còn mặn
Đôi ta tình nặng nghĩa dày
Có xa nhau –
ba vạn sáu ngàn ngày mới xa
Lẽ sống thuỷ chung,
tình nghĩa, gắn bó
sâu nặng vượt qua
mọi giới hạn.
Vẻ đẹp tâm hồn,
truyền thống đạo lí
của người Việt.
Còn cay
III. Tổng kết :
Nội dung

-Nỗi niềm cay đắng,
chua xót về thân phận,
tình duyên
-Khát vọng tình yêu,
hạnh phúc.
- Tình cảm yêu thương,
thuỷ chung.
Nghệ thuật
Lặp đi lặp lại một số
yếu tố
Hình ảnh biểu tượng
Biện pháp tu từ:
so sánh, ẩn dụ, điệp
nhân hoá, hoán dụ, …
Thể thơ lục bát, song
thất lục bát, lục bát biến thể,
vãn bốn…
Củng cố - Dặn dò :
-Sưu tầm các bài ca dao có hình ảnh “chiếc khăn và chiếc áo”
-Tìm hiểu mối quan hệ “Tình và Nghĩa” trong đời sống tình cảm của người Việt.