Tuần 9. Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa
Chia sẻ bởi Đặng Thị Hậu |
Ngày 09/05/2019 |
49
Chia sẻ tài liệu: Tuần 9. Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa thuộc Ngữ văn 10
Nội dung tài liệu:
Tiết 27 – Đọc văn:
CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
Giáo viên thực hiện: Đặng Thị Hậu
Tiết 27: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
1. Khái quát về ca dao
- Ca dao diễn tả đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của nhân dân trong quan hệ lứa đôi, gia đình, quê hương, đất nước…
- Nội dung ca dao thường biểu hiện thành:
+ Tiếng hát than thân
+ Những lời ca yêu thương, tình nghĩa
+ Những bài ca dao hài hước
Nghệ thuật:
+Lời ca dao ngắn
+Thể thơ lục bát, lục bát biến thể
+Ngôn ngữ gần gũi lời ăn tiếng nói hằng ngày
+Giàu hình ảnh so sánh, ẩn dụ, lối diễn đạt bằng một số công thức đậm sắc thái dân gian.
Tiết 27: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
Tìm hiểu chung:
Đọc – hiểu văn bản:
Bài 1: Tiếng hát than thân:
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai
Bài ca dao là tiếng hát than thân của đối tượng nào?
Mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc “Thân em”, bài ca dao là tiếng
hát than thân của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Tìm những câu ca dao khác có hình ảnh mở đầu tương tự ?
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
Những bài ca dao mở đầu bằng công thức thân em:
Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa
Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài cát hạt ra ruộng cày
Thân em như miếng cau khô
Người thanh tham mỏng kẻ thô tham dày
Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt người phàm rửa chân
Thân em như con hạc đầu đình
Muốn bay không cất nỗi mình mà bay
Em biết gì về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến?
Tiết 25 - 26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
Người phụ nữ ý thức điều gì về bản thân mình?
Phất phơ giữa chợ - biết vào tay ai: họ như một món hàng mua bán,
bị phụ thuộc, không tự định đoạt cuộc đời của mình.
- Tấm lụa đào: vẻ đẹp, sự cao quí.
- Người phụ nữ ý thức về giá trị, về vẻ đẹp của mình.
Khi người con gái bước vào giai đoạn đẹp nhất của cuộc đời thì
những lo lắng về số phận lại đè nặng lên họ.
- Nghệ thuật: So sánh, mở đầu bằng công thức quen thuộc.
- Mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc “Thân em”, bài ca dao là tiếng hát than thân của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
Hình tượng: khăn, đèn, mắt. Hình tượng cụ thể để diễn đạt nỗi nhớ
trừu tượng.
- Biện pháp nghệ thuật: Nhân hóa (khăn, đèn); hoán dụ (mắt)
Hình tượng khăn:
Chiếc khăn có mối quan hệ như thế nào với người con gái?
+ Là vật trao duyên, kỉ vật làm tin, gợi nhớ kỉ niệm:
Nhớ khi khăn mở, trầu trao
Miệng chỉ cười nụ biết bao nhiêu tình
+ Là vật mang theo bên mình, thể hiện vẻ đẹp nữ tính.
+ Từ khăn xuất hiện 6 lần, phép láy: khăn thương nhớ ai => nỗi nhớ da diết,
triền miên.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
+ Nỗi nhớ của người con gái trải ra nhiều chiều: khăn rơi xuống đất, khăn vắt lên vai, khăn chùi nước mắt. Nỗi nhớ quanh quất mọi hướng khiến người con gái trong tâm trạng ngổn ngang trăm mối tơ vò.
+ 6 câu hỏi khăn, 24 chữ, 16 thanh bằng: nỗi nhớ mãnh liệt, da diết nhưng cũng rất kín đáo, tự chủ.
- Hình tượng đèn:
+ Nỗi nhớ được đo theo thời gian: từ ngày sang đêm.
+ Hình ảnh ngọn đèn không tắt chính là ngọn lửa tình yêu cháy sáng trong trái tim người con gái.
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
Hình ảnh ngọn đèn không tắt thể hiện tình
cảm của cô gái như thế nào?
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
- Hình ảnh đôi mắt:
+ Đôi mắt: cô gái hỏi trực tiếp chính mình
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
+ Nỗi ưu tư, nỗi nhớ người yêu khiến cô gái
không thể ngủ được.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
- Lo lắng cho hạnh phúc lứa đôi: Đêm qua … một bề
- Hạnh phúc lứa đôi của người con gái trong xã hội phong kiến không do họ quyết định:
Thương anh những muốn nói ra
Sợ mẹ bằng đất, sợ cha bằng trời
- Nghệ thuật: điệp từ, phép láy, ẩn dụ. nhân hóa, hoán dụ
Bài ca dao là tiếng hát đầy yêu thương của một tâm hồn khao khát được yêu thương. Nó là vẻ đẹp tâm hồn, mộc mạc, giản dị nhưng đằm thắm của người con gái Việt ở làng quê.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
3. Bài 6: Tình nghĩa thủy chung của người bình dân trong ca dao:
- Hình ảnh muối và gừng có ý nghĩa như thế nào trong đời sống người bình dân?
- Rất gần gũi trong đời sống của người bình dân: là gia vị, là vị thuốc chữa bệnh.
- Được nâng lên thành biểu tượng tượng trưng cho tình nghĩa của con người: sự gắn bó, thủy chung của con người – tình cảm vợ chồng.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
3. Bài 6: Tình nghĩa thủy chung của người bình dân trong ca dao:
- Nghĩa tình ấy bền chặt như đặc tính của muối – gừng: Muối ba năm – còn mặn; Gừng chín tháng – còn cay.
- Khẳng định lòng chung thủy sắt son: không bao giờ xa nhau.
- Nghệ thuật:
Lối nói trùng điệp, nhấn mạnh, tiếp nối (muối – gừng , ba năm – chín tháng; còn mặn – còn cay; nghĩa nặng – tình dày) thể hiện tình cảm keo sơn gắn bó.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
3. Bài 6: Tình nghĩa thủy chung của người bình dân trong ca dao:
III. Tổng kết và luyện tập:
1. Tổng kết:
Ghi nhớ: Sách giáo khoa trang 85.
2. Luyện tập:
Bài 2: Một số bài ca dao về nỗi nhớ người yêu, về cái khăn:
* Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai ai nhớ bây giờ nhớ ai?
* Nhớ khi khăn mở trầu trao
Miệng chỉ cười nụ biết bao nhiêu tình
* Hướng dẫn về nhà:
- Bài vừa học:
+ Học thuộc 3 bài ca dao
+ Nắm nội dung từng bài
+ Hiểu được các biện pháp nghệ thuật và hiệu quả của chúng
+ Sưu tầm một số bài ca dao có cùng nội dung
- Soạn Ca dao hài hước
CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
Giáo viên thực hiện: Đặng Thị Hậu
Tiết 27: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
1. Khái quát về ca dao
- Ca dao diễn tả đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của nhân dân trong quan hệ lứa đôi, gia đình, quê hương, đất nước…
- Nội dung ca dao thường biểu hiện thành:
+ Tiếng hát than thân
+ Những lời ca yêu thương, tình nghĩa
+ Những bài ca dao hài hước
Nghệ thuật:
+Lời ca dao ngắn
+Thể thơ lục bát, lục bát biến thể
+Ngôn ngữ gần gũi lời ăn tiếng nói hằng ngày
+Giàu hình ảnh so sánh, ẩn dụ, lối diễn đạt bằng một số công thức đậm sắc thái dân gian.
Tiết 27: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
Tìm hiểu chung:
Đọc – hiểu văn bản:
Bài 1: Tiếng hát than thân:
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai
Bài ca dao là tiếng hát than thân của đối tượng nào?
Mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc “Thân em”, bài ca dao là tiếng
hát than thân của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Tìm những câu ca dao khác có hình ảnh mở đầu tương tự ?
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
Những bài ca dao mở đầu bằng công thức thân em:
Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa
Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài cát hạt ra ruộng cày
Thân em như miếng cau khô
Người thanh tham mỏng kẻ thô tham dày
Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt người phàm rửa chân
Thân em như con hạc đầu đình
Muốn bay không cất nỗi mình mà bay
Em biết gì về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến?
Tiết 25 - 26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
Người phụ nữ ý thức điều gì về bản thân mình?
Phất phơ giữa chợ - biết vào tay ai: họ như một món hàng mua bán,
bị phụ thuộc, không tự định đoạt cuộc đời của mình.
- Tấm lụa đào: vẻ đẹp, sự cao quí.
- Người phụ nữ ý thức về giá trị, về vẻ đẹp của mình.
Khi người con gái bước vào giai đoạn đẹp nhất của cuộc đời thì
những lo lắng về số phận lại đè nặng lên họ.
- Nghệ thuật: So sánh, mở đầu bằng công thức quen thuộc.
- Mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc “Thân em”, bài ca dao là tiếng hát than thân của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
Hình tượng: khăn, đèn, mắt. Hình tượng cụ thể để diễn đạt nỗi nhớ
trừu tượng.
- Biện pháp nghệ thuật: Nhân hóa (khăn, đèn); hoán dụ (mắt)
Hình tượng khăn:
Chiếc khăn có mối quan hệ như thế nào với người con gái?
+ Là vật trao duyên, kỉ vật làm tin, gợi nhớ kỉ niệm:
Nhớ khi khăn mở, trầu trao
Miệng chỉ cười nụ biết bao nhiêu tình
+ Là vật mang theo bên mình, thể hiện vẻ đẹp nữ tính.
+ Từ khăn xuất hiện 6 lần, phép láy: khăn thương nhớ ai => nỗi nhớ da diết,
triền miên.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
+ Nỗi nhớ của người con gái trải ra nhiều chiều: khăn rơi xuống đất, khăn vắt lên vai, khăn chùi nước mắt. Nỗi nhớ quanh quất mọi hướng khiến người con gái trong tâm trạng ngổn ngang trăm mối tơ vò.
+ 6 câu hỏi khăn, 24 chữ, 16 thanh bằng: nỗi nhớ mãnh liệt, da diết nhưng cũng rất kín đáo, tự chủ.
- Hình tượng đèn:
+ Nỗi nhớ được đo theo thời gian: từ ngày sang đêm.
+ Hình ảnh ngọn đèn không tắt chính là ngọn lửa tình yêu cháy sáng trong trái tim người con gái.
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
Hình ảnh ngọn đèn không tắt thể hiện tình
cảm của cô gái như thế nào?
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
- Hình ảnh đôi mắt:
+ Đôi mắt: cô gái hỏi trực tiếp chính mình
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
+ Nỗi ưu tư, nỗi nhớ người yêu khiến cô gái
không thể ngủ được.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
- Lo lắng cho hạnh phúc lứa đôi: Đêm qua … một bề
- Hạnh phúc lứa đôi của người con gái trong xã hội phong kiến không do họ quyết định:
Thương anh những muốn nói ra
Sợ mẹ bằng đất, sợ cha bằng trời
- Nghệ thuật: điệp từ, phép láy, ẩn dụ. nhân hóa, hoán dụ
Bài ca dao là tiếng hát đầy yêu thương của một tâm hồn khao khát được yêu thương. Nó là vẻ đẹp tâm hồn, mộc mạc, giản dị nhưng đằm thắm của người con gái Việt ở làng quê.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
3. Bài 6: Tình nghĩa thủy chung của người bình dân trong ca dao:
- Hình ảnh muối và gừng có ý nghĩa như thế nào trong đời sống người bình dân?
- Rất gần gũi trong đời sống của người bình dân: là gia vị, là vị thuốc chữa bệnh.
- Được nâng lên thành biểu tượng tượng trưng cho tình nghĩa của con người: sự gắn bó, thủy chung của con người – tình cảm vợ chồng.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
3. Bài 6: Tình nghĩa thủy chung của người bình dân trong ca dao:
- Nghĩa tình ấy bền chặt như đặc tính của muối – gừng: Muối ba năm – còn mặn; Gừng chín tháng – còn cay.
- Khẳng định lòng chung thủy sắt son: không bao giờ xa nhau.
- Nghệ thuật:
Lối nói trùng điệp, nhấn mạnh, tiếp nối (muối – gừng , ba năm – chín tháng; còn mặn – còn cay; nghĩa nặng – tình dày) thể hiện tình cảm keo sơn gắn bó.
Tiết 25 -26: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG, TÌNH NGHĨA
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Bài 1: Tiếng hát than thân:
2. Bài 4: Nỗi niềm thương nhớ người yêu của cô gái:
3. Bài 6: Tình nghĩa thủy chung của người bình dân trong ca dao:
III. Tổng kết và luyện tập:
1. Tổng kết:
Ghi nhớ: Sách giáo khoa trang 85.
2. Luyện tập:
Bài 2: Một số bài ca dao về nỗi nhớ người yêu, về cái khăn:
* Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai ai nhớ bây giờ nhớ ai?
* Nhớ khi khăn mở trầu trao
Miệng chỉ cười nụ biết bao nhiêu tình
* Hướng dẫn về nhà:
- Bài vừa học:
+ Học thuộc 3 bài ca dao
+ Nắm nội dung từng bài
+ Hiểu được các biện pháp nghệ thuật và hiệu quả của chúng
+ Sưu tầm một số bài ca dao có cùng nội dung
- Soạn Ca dao hài hước
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Đặng Thị Hậu
Dung lượng: |
Lượt tài: 3
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)