Tuần 9. Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa
KIỂM TRA BÀI CŨ
Truyeän Tam ñaïi con gaø nhaèm pheâ phaùn ñieàu gì?
A/ Thoùi tham lam hoáng haùch cuûa boïn nhaø giaøu
B/ Thoùi só dieän haûo cuûa keû doát hay noùi chöõ
C/ Thoùi keo kieät cuûa keû troïc phuù
D/ Thoùi rôûm ñôøi cuûa keû giaøu hay khoe cuûa.
Thủ pháp gây cười độc đáo của truyện Nhưng nó phải bằng hai mày là gì?
A/ Chơi chữ
B/ Phóng đại
C/ Dùng hình ảnh đối lập
D/ Lối nói đòn bẩy
I/ Tìm hiểu chung
1/ Khái niệm
2/ Nội dung
3/ Đặc điểm
II/ Đọc hiểu văn bản
1/ Đọc
2/ Tìm hiểu khái quát
III/ Đọc hiểu chi tiết
1/ Tiếng hát than thân ( Bài 1, 2)
2/ Tiếng hát yêu thương, tình nghĩa
Tìm hiểu chung
1/ khái niệm:
Lời thơ trữ tình dân gian
Thường kết hợp với âm nhạc khi diễn xướng.
2/ Nội dung:
Diễn tả đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của nhân dân trong các mối quan hệ: tình cảm gia đình, tình yêu lứa đôi, tình yêu quê hương, đất nước.
Dựa vào đề tài, chủ đề ta có 3 tiểu loại: than thân, hài hước và yêu thương tình nghĩa
3/ Ñaëc ñòeåm ngheä thuaät:
Ngaén goïn
Theo theå luïc baùt vaø luïc baùt bieán theå
Ngoân ngöõ gaàn guõi vôùi lôøi aên tieáng noùi haèng ngaøy
Giaøu hình aûnh so saùnh, aån duï
Dieãn ñaït baèng moät soá coâng thöùc laëp laïi
Đọc hiểu văn bản
1/ Đọc
2/ Tìm hiểu khái quát:
Bài 1, 2: lời than của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Bài 3: than duyên kiếp không thành nhưng nghĩa tình vẫn bền vững.
Bài 4: nỗi niềm nhớ thương da diết
Bài 5: ước muốn mãnh liệt trong tình yêu
Bài 6: tình cảm vợ chồng thủy chung
Đọc hiểu chi tiết
1/ Tiếng hát than thân:
Điểm chung:
Mở đầu: thân em như
Con người, nhân phẩm, giá trị của em
Cuộc đời của em
Thân phận của em
Hình ảnh so sánh, ẩn dụ
Cuộc đời và số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến: than về nỗi khổ số phận, khẳng định sắc đẹp và phẩm hạnh của mình
Điểm riêng:
Bài 1:
Thân em:
Tấm lụa đào: + đẹp quý
+ (ẩn dụ) sự duyên dáng
Người phụ nữ ý thức được giá trị của mình.
Phất phơ giữa chợ: + bấp bênh
+ xem như một món hàng
Người phụ nữ ý thức được sắc đẹp và tuổi xuân của mình nhưng lo lắng về số phận hẩm hiu, bị lệ thuộc.
Hai dòng thơ có sự đối lập: càng thấm thía nỗi đau, nỗi lo đó.
Bài 2:
Thân em:
Củ ấu gai: ruột trắng, vỏ đen, vị ngọt bùi
Người phụ nữ ý thức được giá trị, phẩm chất của mình
Câu 3 như một lời mời gọi tha thiết cái giá trị bên trong khó nhận ra, bị lãng quên bởi cái gai góc đen đủi bên ngoài. Vì vậy cô gái phải bọc bạch kĩ về bản thân
Ta thấy sự ngậm ngùi, xót xa cho số phận và sự khát khao tình yêu, hạnh phúc
Tóm lại:
Số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến bấp bênh, bị lệ thuộc, giá trị thực không ai biết đến. Đồng thời còn là lời khẳng định giá trị phẩm hạnh
Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân
Thân em như quế giữa rừng
Thơm tho ai biết, ngát lừng ai hay
Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa
Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày
Thân em như miếng cau khô
Người thanh tham mỏng, kẻ thô tham dày
Tiếng hát yêu thương tình nghĩa
Bài 3:
Cách mở đầu:
Trèo lên cây khế ( quen thuộc trong ca dao)
Nỗi đau đớn chua xót khi tình duyên lỡ làng
Đại từ phiếm chỉ " ai" : trách móc những người cản trở, chia lìa tình yêu lứa đôi.
Nghệ thuật chơi chữ: khế chua- lòng người chua xót
Xoáy sâu vào lòng người nỗi chua xót, đắng cay; lời than thêm da diết.
Hai câu đầu là lời than khi bị lỡ duyên.
Bốn câu sau: nghĩa tình thủy chung, bền vững
Nghệ thuật so sánh:
Mặt trăng - mặt trời
Sao hôm - sao mai
Hình ảnh mang tầm vóc vũ trụ, trường tồn
Ta - sao vượt
Nghĩa tình con người cũng bền vững, thủy chung và mãi mãi như vũ trụ vĩnh hằng
Điệp từ so sánh + tính từ chằng chằng ( khăng khít, không tách rời)
khẳng định sự bền vững
Mình ơi:
Cách gọi tha thiết, trìu mến
Bộc bạch nỗi lòng của mình, đó là sự son sắc, thủy chung
Nhân vật trữ tình thường gặp trong ca dao là:
A/ Người dân bình thường
B/ Người phụ nữ
C/ Người đàn ông
D/ Em bé
Bài ca dao số 1 cho thấy tâm trạng gì của người phụ nữ?
A/ Nhục nhã, chán chường
B/ Căm giận, tủi nhục
C/ đau đớn, tuyệt vọng
D/ Lo âu, buồn bã