Tuần 9. Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa (tiếp theo)
Tiết 27:
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Bài 1, 2
2. Bài 3
a/ Bài 4:
Khăn thương nhớ ai
rơi xuống đất
vắt lên vai
Chùi nước mắt
Nỗi nhớ da diết,
trĩu nặng bao trùm
không gian,
choán ngợp tâm hồn
Hỏi khăn
Nỗi niềm thương nhớ của cô gái trong tình yêu
3. Bài 4, 5, 6
Hỏi đèn
Đèn thương nhớ ai
Đèn không tắt
Nỗi nhớ trải dài
đằng đẵng theo thời gian,
luôn luôn thường trực
trong cõi lòng trống vắng,
cô đơn.
Tình yêu mãnh liệt,
luôn cháy mãi trong lòng,
đồng hành cùng nỗi nhớ
triền miên của cô gái.
Hỏi mắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ
không yên

Cô gái tự
bộc lộ,
giãi bày
tiếng lòng
của mình.
Nỗi nhớ khiến con người băn khoăn,
trằn trọc, khắc khoải khôn khuây.
Đặc sắc nghệ thuật
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Khăn thương nhớ ai
Khăn chùi nước mắt
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Âm điệu luyến láy, giọng tự vấn, tự giãi bày nỗi lòng với bao tâm trạng.

Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ: tình yêu mãnh liệt, luôn khao khát yêu thương.
Điệp từ, điệp ngữ
Câu hỏi tu từ
Nhân hoá, hoán dụ
Thể thơ vãn bốn
Vần chân, vần lưng
xen kẽ
sự vận động của hình tượng thơ và mạch cảm xúc
nhân vật trữ tình trong bài
Khăn
Đèn
Mắt
Em – cô gái
Nhân vật
trữ tình
thương nhớ ai
lo phiền
không yên một bề
Từ niềm thương nỗi nhớ chuyển sang nỗi lo lắng,
bất an, phiền muộn cho tình yêu, hạnh phúc,
cho số phận, tương lai.
(Cô gái)
ước
Sông rộng
một gang
bắc cầu
dải yếm
Tình yêu mãnh liệt,
táo bạo, chủ động,
sẵn sàng vượt
qua mọi ngăn cách
nhưng vẫn đằm
thắm, tình tứ,
duyên dáng.
Chàng
Sang chơi
b/ Bài 5:
Ước muốn táo bạo của cô gái trong tình yêu
c/ Bài 6: Tình nghĩa thuỷ chung, son sắt của con người
Muối ba năm
Gừng
chín tháng
Còn mặn
Còn cay
Đôi ta tình nặng nghĩa dày
Có xa nhau –
ba vạn sáu ngàn ngày mới xa
Lẽ sống thuỷ chung,
tình nghĩa, gắn bó
sâu nặng vượt qua
mọi giới hạn.
Vẻ đẹp tâm hồn,
truyền thống đạo lí
của người Việt.
III. Tổng kết
Nội dung

-Nỗi niềm cay đắng,
chua xót về thân phận,
tình duyên
-Khát vọng tình yêu,
hạnh phúc
- Tình cảm yêu thương,
thuỷ chung
Lặp đi lặp lại một số
yếu tố
Hình ảnh biểu tượng
Biện pháp tu từ:
so sánh, ẩn dụ, điệp
nhân hoá, hoán dụ, …
Thể thơ lục bát, song
thất lục bát, vãn bốn…
Nghệ thuật
Cách tiếp cận ca dao: đưa tác phẩm vào hệ thống,
dựa vào cái chung tìm ra nét riêng của mỗi bài;
đặt vào môi trường văn hoá sản sinh,
lưu truyền, diễn xướng ca dao.
Xin chân thành cảm ơn quý thày cô và các em học sinh đã chú ý theo dõi bài giảng!