Tuần 9. Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ
CÁC EM HỌC SINH
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ
CÁC EM HỌC SINH
Trình bày các thủ pháp gây cười
trong truyện “Nhưng nó phải bằng hai
mày”.
Kiểm tra bài cũ
Ca dao
than thân,
yêu thương
tình nghĩa
Ca
dao
Về nội dung: diễn tả đời sống tâm hồn, tư tưởng,
tình cảm của nhân dân trong các quan hệ lứa đôi, gia
đình, quê hương, đất nước,…
 Về nghệ thuật:
-Lời ca dao thường ngắn.
-Viết theo thể lục bát, lục bát biến thể.
-Ngôn ngữ gần gũi với lời nói hằng ngày.
-Giàu hình ảnh so sánh, ẩn dụ.
-Lối diễn đạt bằng một số công thức mang đậm sắc thái
dân gian.
Đặc điểm của ca dao
Phân nhóm các bài ca dao
Than
thân
Yêu
thương
tình
nghĩa
Bài 1
Bài 2
Bài 4
Bài 5
Bài 6
Bài 3
Bài 1
Bài 4
Bài 6



Bài 1
“Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?”
 “Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài cát hạt ra ruộng cày.”

 ‘Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt người phàm rửa chân

“Thân em như củ ấu gai
Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen
Ai ơi nếm thử mà xem
Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi

“Thân em như miếng cau khô
Kẻ thanh tham mỏng người thô tham dày”
Các bài khác
Thân em như
Thân em như
Thân em như
Thân em như
Thân em như
Tấm lụa đào
hạt mưa sa
giếng giữa đàng
miếng cau khô
củ ấu gai
Khác nhau
Hình ảnh so sánh

Giống nhau
Cách thức mở đầu
“Thân em như…”
Tấm lụa đào
Gợi vẻ đẹp mềm mại, thướt
tha, đầy nữ tính.
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Khăn thương nhớ ai
Khăn chùi nước mắt
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề”
Bài 4
Nỗi nhớ
Nỗi lo
Khăn
Đèn
Mắt
Câu hỏi thảo luận nhóm
Nhóm 1,2:
Vì sao chiếc khăn được
nhắc đến đầu tiên
và nhiều nhất? Qua hình ảnh “khăn”
em thấy gì trong tâm trạng cô gái?
 Nhóm 3,4:
Từ hỏi “khăn”đến hỏi “đèn” và “mắt”,
cô gái đã bộc lộ nỗi niềm thương
nhớ thế nào? Hai câu
cuối là nỗi lo về điều gì?
“Gửi khăn, gửi áo, gửi lời
Gửi đôi chàng mạng cho người đàng xa.”


“Nhớ khi khăn mở trầu trao
Miệng chỉ cười nụ biết bao nhiêu tình.”
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Khăn thương nhớ ai
Khăn chùi nước mắt
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo gì một nỗi không yên một bề”
Nhân hóa
Hình ảnh vận động
trái chiều
Vần chân, vần lưng
Bài 4
Khăn
Khăn
Khăn
khăn
Khăn
Khăn
Đèn
Mắt
thương nhớ ai
thương nhớ ai
thương nhớ ai
thương nhớ ai
thương nhớ ai
rơi xuống đất
vắt lên vai
chùi nước mắt
ai
ai
ai
ai
ai
vắt
mắt
đèn không tắt
ngủ không yên
tắt
Hoán dụ
Thủ pháp lặp lại
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề.”
vai
Mắt
Mắt
đất

 “Đêm qua ra đứng bờ ao…”

 “Đêm nằm lưng chẳng tới giường…”

 “Đêm khuya thắp chút dầu dư…”
“Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than.”
“Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai ai nhớ bây giờ nhớ ai.”


 “Nhớ anh em những khóc thầm
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa.’


“Thương anh cũng muốn nói ra
Sợ mẹ bằng đất, sợ cha bằng trời.”


-Hình ảnh:


Cách nói:

Muối mặn
Gừng cay
Muối ba năm: còn mặn
Gừng chín tháng: còn cay
Muối, gừng trở thành biểu tượng của tình cảm
vợ chồng


Các cặp từ sóng đôi
Các con số
Ba năm
Chín tháng
Ba vạn
Gừng cay-Muối mặn
Ba năm-chín tháng
Nghĩa nặng-Tình dày
Từ hai bài
Nêu nội dung và nghệ thuật chính
của hai bài ca dao vừa học.
Sưu tầm thêm một số bài ca dao
than thân, yêu thương tình nghĩa.




Chúc các em học tốt
Chúc quý thầy cô sức khỏe