Tuần 8. Việt Bắc

Người thực hiện: Nguyễn Văn Sơn
KIểM TRA BàI Cũ
1
2
3
4
Đ
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Nét đặc sắc nhất về nghệ thuật trong
phong cách thơ Tố Hữu ?
1
CÂU HỎI SỐ 1
Đ
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
CÂU HỎI SỐ 2
2
Đ
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Ý nào không phải là đặc điểm lớn
trong phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu?
3
CÂU HỎI SỐ 3
Là thơ trữ tình chính trị
Đậm chất sử thi và cảm hứng lãng mạn
Đậm chất suy tư, triết lí
Đậm đà tính dân tộc
Đ
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Ý nào sau đây là cảm hứng chủ đạo
của tập thơ “Việt Bắc”?
4
CÂU HỎI SỐ 4
VIỆT BẮC
(Tố Hữu)
I – TIỂU DẪN.
1.Bài thơ Việt Bắc.
a.Hoàn cảnh ra đời.
Hát đối đáp (giao duyên)
I – TIỂU DẪN.
1.Bài thơ Việt Bắc.
a.Hoàn cảnh ra đời.
b.Kết cấu
I – TIỂU DẪN.
1.Bài thơ Việt Bắc.
a.Hoàn cảnh ra đời.
b.Kết cấu
I – TIỂU DẪN.
1.Bài thơ Việt Bắc
2.Đoạn trích
II – ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1.20 câu đầu : Cảnh chia tay & lời người ở lại.
a.8 câu đầu: Cảnh chia tay
*4 câu đầu:
- “………….. mình có nhớ….

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

………….. mình có nhớ ….

Nhìn cây nhớ núi , nhìn sông nhớ nguồn ”
Lời người ở lại ướm hỏi người ra đi về “nỗi nhớ”
NỘI DUNG LỜI ƯỚM HỎI CỦA NGƯỜI Ở LẠI:
Gợi về không gian nguồn cội, về thời gian nghĩa tình (15 năm,cây-núi;sông-nguồn)
tâm trạng băn khoăn, lo lắng Sự nhắc nhở.. với người ra đi (mình có nhớ-nhớ)
Ẩn chứa tâm trạng bịn rịn, nhớ thương, lưu luyến của người ở lại (mình-ta)
- “ Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ , bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay… ”
* 4 câu sau :
Tiếng lòng người về xuôi đầy xúc động, bângkhuâng, lưu luyến, bịn rịn
Người ở lại

Tố Hữu đã dàn xong cảnh chia ly để từ đó nói
chuyện ân tình Cách mạng
b. 12 câu tiếp theo: Lời người ở lại nhắc nhở người ra đi
“

- “ Mình đi, có nhớ những ngày
H /ảnh: “mưa, lũ”, “mây, mù”
Từ ngữ bổ trợ , tăng tiến : “những”,“cùng”
Tả thực :
Ẩn dụ :
Đặc trưng thiên nhiên Việt Bắc : khí hậu khắc nghiệt
Gợi nhớ kỉ niệm buổi đầu vận động đấu tranh CM đầy gian khổ, khó khăn
nguồn suối , những cùng ”
Mưa
lũ
mây
mù
b. Lời người ở lại nhắc nhở người ra đi
- “ Mình về, có nhớ chiến khu

Miếng cơm chấm muối , mối thù nặng vai ?”
cơm chấm muối
thù nặng vai
H /ảnh: “ cơm chấm muối ”
>< “ thù nặng vai ”
Cuộc sống k/chiến gian khổ, thiếu thốn
Gợi nhớ đến ý chí chiến đấu, tinh thần đoàn kết, sẻ chia của đồng bào Việt Bắc - cán bộ cách mạng
b. Lời người ở lại nhắc nhở người ra đi
- “Mình về, rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng , măng mai để già
Sự trống trải của mảnh đất và lòng người VB
Gợi tình cảm gắn bó thân thiết, sâu nặng của người ở lại đối với người về xuôi
- “ Mình đi, có nhớ những nhà

Hắt hiu lau xám , đậm đà lòng son
Cảnh sống đơn sơ, thiếu thốn, nghèo nàn, nhà tranh vách đất, lam lũ…
Gợi nhớ con người Việt Bắc tình nghĩa thủy chung son sắc, luôn cưu mang, chở che cho bộ đội

ĐÌNH HỒNG THÁI
CÂY ĐA TÂN TRÀO
- “ Mình về, còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thủa còn Việt Minh
Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ?”
- “Mình về, còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thủa còn Việt Minh
Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa”
Nhớ thời tiền khởi nghĩa
Nhớ địa danh kháng chiến
Điệp từ “mình”: 3 lần(sáng tạo linh hoạt trong thơ Tố Hữu)
Sự thống nhất, gắn bó khăng khít giữa Việt Bắc – Cách mạng
Gợi nhớ niềm tự hào về những ngày mùa thu Tháng Tám
TL: Đoạn thơ vừa là sự gợi nhớ cho người về vừa là sự tự bộc
lộ nỗi nhớ của người ở lại
→Đoạn thơ cho thấy rõ phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu.
2. Còn lại:Lời đáp của người cán bộ về xuôi
a. Bày tỏ tình cảm ân nghĩa, thủy chung với Việt Bắc.
Phân tích chất trữ tình chính trị qua lời lẽ, giọng điệu?
� L� l?i th? "dinh ninh hai m?t m?t l?i" c?a tình y�u dơi l?a th?y chung - c�ch nĩi c?a d�n gian.
� Nghia tình hịa tr?n trong d?o lí l�m ngu?i "u?ng nu?c nh? ngu?n" c?a d�n t?c ta. Dĩ cung l� ph?m ch?t d?o d?c c?a ngu?i c�ch m?ng: nh? ngu?n - nh�n d�n.
 Tố Hữu đã “phải lòng nhân dân”.
 Nhớ cảnh Việt Bắc:
- Vẻ đẹp rất thực, đơn sơ, dung dị, đậm sắc thái miền núi nhưng gợi cảm, thi vị:
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
.Nhớ từng rừng nứa bờ tre
- Cảnh thấm đẫm trong bề dày kỉ niệm xôn xao, rạo rực:
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về
.Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
- Cảnh trong hình ảnh, trong âm thanh. Thứ âm thanh thành dấu ấn không thể phai về Việt Bắc:
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa
b. Bộc lộ nỗi nhớ nhung da diết:
Nhớ gì như nhớ người yêu
Đọc những câu thơ thể hiện vẻ đẹp này?
Nhớ Việt Bắc, người đi nhớ những gì ở ba khổ thơ tiếp theo?
* Nhớ người Việt Bắc:
Đọc những câu thơ về
con người Việt Bắc?
Thương nhau chia cũ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
THẢO LUẬN
Phân tích
vẻ đẹp tâm hồn của
con người
Việt Bắc?
- Chân phương, mộc mạc trong lao động tần tảo của con người miền núi.
- Rất ân tình, ân nghĩa trong phẩm chất cưu mang đùm bọc.
Ta về, mình có nhớ ta
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình.
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.
 Cảnh và người hòa quyện ở đoạn thơ đặc sắc:
 Cảnh và người hòa quyện ở đoạn thơ đặc sắc:
- Cảnh được bao quát trong không gian mênh mông và thời gian bốn mùa:
+ Mùa đông với "hoa chuối đỏ tươi".
+ Mùa xuân với "mơ nở trắng rừng".
Mùa hè với “ve kêu rừng phách đổ vàng”.
Mùa thu với “trăng rọi hòa bình”.
N�i r?ng khơng hoang so m� r?c r? s?c m�u, m�a n�o cung d?p m?t c�ch tho m?ng, l�ng m?n.
Một bức tranh tứ bình xuân, hạ, thu, đông kiểu mĩ học cổ điển rất cân xứng, hài hòa.
Là người lên nương với "dao gài thắt lưng" lấp lánh nắng trời.
Là người cần mẫn "đan nón chuốt từng sợi giang"
+ Là cô sơn nữ hái măng trong rừng vắng gợi cảm xúc thi ca.
Chân phương, mộc mạc nhưng con người Việt Bắc luôn sắt son trong “tiếng hát ân tình thủy chung”.
Con ngu?i g?n v?i lao d?ng d?c trung c?a t?ng m�a
Đoạn thơ là bức tranh của nỗi nhớ “hoa cùng người” hài hòa, cân đối.
** Nhớ quá trình kháng chiến – hình ảnh chiến khu Việt Bắc:
? T? bu?i d?u d?y gian nan nhung oai h�ng:

Cuộc kháng chiến được tái hiện ở các
khổ thơ nào? Theo trình tự nào?

- Chữ "rừng" như được rải khắp, gợi thế trùng điệp, vững chãi của trường thành lũy thép.
Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù
- Không chỉ quân - dân mà cả rừng núi, đất trời cùng "vây quân thù".
Mênh mông bốn mặt sương mù
Đất trời ta cả chiến khu một lòng
 Đến trưởng thành, lớn mạnh, chiến thắng:
Nhận xét biện pháp tu từ
và âm điệu ở đoạn thơ?
- Nhiều hình ảnh tượng trưng ước lệ, phép cường điệu.
- Tiết tấu sôi nổi dồn dập như khúc quân hành.
Đoạn thơ nào thể hiện sự lớn mạnh trưởng thành của cuộc kháng chiến ở Việt Bắc?
Là khúc tráng ca về chiến khu Việt Bắc, là bức tranh sử thi hoành tráng ngợi ca chủ nghĩa yêu nước của nhân dân anh hùng.
 Khổ cuối:
Bác Hồ làm việc tại chiến khu Việt Bắc.
Khổ cuối đã kết lại điều gì ?
Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc -1950
- Khẳng định lại niềm tin tưởng, tự hào về Việt Bắc.
Nhiều câu như những châm ngôn khẳng định chân lí: Việt Bắc là "Quê hương Cách mạng dựng nên Cộng hòa".
Đoạn thơ là những vần thơ mộc mạc,giản dị mà thắm thiết nghĩa tình: khẳng định niềm tin yêu của cả nước đối với Việt Bắc là vô bờ.
Phương tiện vận chuyển thô sơ nhưng là sự kết tinh của khối đoàn kết đại dân tộcđã làm nên trận chiến lịch sử Điện Biên Phủ.
Trận địa pháo ngay trong ngày đầu tiên của Chiến dịch khiến tướng lĩnh, quân sĩ Pháp ngạc nhiên trước sức mạnh của tinh thần đoàn kết Việt Nam.
Ngày 6/12/53, tại Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Chiều ngày 7/5/1954, lá cờ Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng Đờ Ca-xtơ-ri đánh dấu mốc son chói lọi của con người, đất nước Việt Nam.
III. Kết luận:
Có thể khái quát chất trữ tình chính trị
của đoạn trích trong một câu ?
1. “Việt Bắc” (và đoạn trích) là khúc tình ca và hùng ca về cuộc kháng chiến chống Pháp và nhân dân.
2. Ngh? thu?t d?m d� tính d�n t?c v?i: th? tho l?c b�t, l?i h�t d?i d�p, ngơn ng? d?m s?c th�i d�n gian, gi?ng di?u tr? tình tha thi?t k?t h?p s? thi h�o h�ng.
Tóm tắt những đặc sắc nghệ thuật ở đoạn trích ?