TUẤN 8 - SỬ 8 - TIẾT 15 (2013 - 2014)

BÀI 10. TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX

I. Mục tiêu
1. Kiến thức : HS nhận biết :
- Những nét chính về quá trình phân chia, xâu xé Trung Quốc của các nước đế quốc từ thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX.
- Một số phong trào tiêu biểu từ giữa XIX đến cách mạng Tân Hợi (1911)
2. Tư tưởng :
- Biết tỏ thái độ phê phán triều đình Mãn Thanh.
- Khâm phục cuộc đấu tranh của nhân dân Trung Quốc, đặc biệt cuộc cách mạng Tân Hợi.
3. Kĩ năng :
- Biết sử dụng lược đồ Trung Quốc trình bày cách mạng Tân Hợi.
- Nhận xét, đánh giá sự kiện lịch sử.
II. Chuẩn bị
1. Giáo án : Giáo án, lược đồ Trung Quốc
2. Học sinh : Học bài, đọc SGK, soạn bài theo têu cầu của GV.
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ :
Trình bày những nét chính của phong trào giải phóng dân tộc của nhân dân Ấn Độ cuối XIX đầu XX ?
2.Giới thiệu bài :
Trung Quốc là một đất nước rộng lớn, cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX bị các nước tư bản phương Tây xâu xé, xâm lược. Tại sao vậy? Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc đã diễn ra như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học.
3. Nội dung bài mới :

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
GHI BẢNG

Hoạt động 1. Tìm hiểu Trung Quốc bị các nước đế quốc chia sẻ.
GV : giới thiệu TQ trên lược đồ .
GV : tình hình chính trị TQ nửa sau TK XIX có gì đáng chú ý?
HS : dựa vào SGk trả lời.
GV : hướng dẫn HS quan sát H.42 để minh hoạ ý trên
GV : Yêu cầu xác định trên bản đồ khu vực chiếm đóng của các nước đế quốc.
Hoạt động 2. Hướng dẫn HS lập bảng niên biểu phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX đầu XX.

GV : Yêu cầu HS đọc SGK
GV : hướng dẫn HS lập bảng niên biểu theo mẩu
HS : Ghi lại mẩu về nhà hoàn thành.
Thời gian
Phong trào tiêu biểu


1840 - 1842
Kháng chiến chống Anh xâm lược

1851 - 1864


1898


Cuối thế kỉ XIX đầu XX


Hoạt động 3. Tìm hiểu cách mạng Tân Hợi năm 1911

GV giới thiệu : ở Trung Quốc giai cấp TS ta đời vào cuối TK XIX – đầu TK XX và phát triển mạnh mẽ đòi hỏi phải có một chính Đảng lãnh đạo. Dựa vào phong trào đấu tranh bền bỉ…. là Tôn Trung Sơn.
GV : Cung cấp thêm tiêu sử Tôn Trung Sơn.
HS : dựa vào SGk trả lời.
GV : Liên hệ Bác Hồ

GV nêu rõ nguyên nhân : 9/5/1911 chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh “ Quốc hữu hóa đường sắt”, thực chất là trao quyền kinh doanh đường sắt cho các nước đế quốc , bán rẻ quyền lợi dân tộc → Cách mạng Tân Hợi bùng nổ.
? : Trình bày diễn biến cuộc cách mạng Tân Hợi như thế nào ?
HS : dựa vào SGk trả lời.
HS : Quan sát lược đồ hình 45 xác định phạm vi của cách mạng. trình bày lại diễn biến trên lược đồ.



? : Ý nghĩa lịch sử cuộc cách mạng Tân Hợi ? Tại sao nói cuộc cách mạng này là cuộc cách mạng không triệt để ?
HS : rút ra tính chất của cuộc CMTH theo sự hướng dẫn của GV.
GV : tính chất không triệt để được thể hiện ở chổ nào ?
HS : lật đổ PK, thiết lập nhà nước TS nhưng không giải quyết được mâu thuẫn sâu sắc nhất của TQ lúc bấy giờ như chống đế quốc, không tích cực chống PK.

I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ

Cuối TK XIX, triều đình Mãn Thanh suy yếu :
( điều kiện để Anh, Pháp, Đức, Nhật, Nga xâu xé ( biến nước TQ thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.


II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN TRUNG QUỐC CUỐI TK XIX – ĐẦU TK XX
Thời gian
Phong trào tiêu biểu


1840 - 1842
Kháng chiến chống Anh xâm lược

1851 - 1864
PT nông dân Thái bình Thiên quốc

1898
Cuộc vận động Duy tân của Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu

Cuối thế kỉ XIX đầu XX
Phong trào Nghĩa Hoà Đoàn


II. CÁCH MẠNG TÂN HỢI (1911)
1. Tôn Trung Sơn và Trung Quốc Đồng minh hội

- Tôn Trung Sơn (1866 – 1927), thành lập