Tuần 8. Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Ôn tập
VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM
(TỪ THẾ KỶ X ĐẾN THẾ KỶ XIX)
ÔN TẬP VHTĐ VIỆT NAM
A. HỆ THỐNG KIẾN THỨC
I/ KHÁI QUÁT CHUNG:
Van học Việt Nam X - XIX
Các giai đoạn phát triển
X- hết XIV
Đặc điểm cơ bản
XV- hết XVII
XVIII- n?a d?u XIX
N?a cu?i XIX
Nội dung
Nghệ thuật
Tính quy phạm
Tiếp thu và Việt hoá
Nêu các giai đoạn phát triển của VHTĐ?
Các nhóm trình bày khái quát từng giai đoạn?
NỘI DUNG
Nêu khái niệm và những biểu hiện mới ?
Các tác phẩm tiêu biểu ?
-Biểu hiện mới: ý thức vai trò đối với đất nước, mang âm hưởng bi tráng (cuối XIX)
-Tác phẩm: “Văn tế NSCG”, “Xin lập khoa luật”,...
-Biểu hiện mới: thành trào lưu, hướng vào quyền sống con người – trần thế, ý thức về cá nhân.
-Tác phẩm: “Truyện Kiều”, thơ HXH,...
NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT VHTĐ XVIII – XIX
NGH? THU?T
Tính quy phạm
Tiếp thu và Việt hoá
NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT VHTĐ XVIII – XIX
Những biểu hiện của tính quy phạm trong các tác phẩm VHTĐ (tư duy NT, Q.niệm TM, Bút pháp NT, Thể loại)?
-Tư duy NT: kiểu mẫu công thức
-Qniệm TM: hướng về cái đẹp, cao cả
-Bút pháp NT: ước lệ, tượng trưng
-Thể loại: tuân theo thể loại công thức
-Tuy nhiên, các tác giả luôn tiếp thu và Việt hóa sáng tạo  khuynh hướng phá vỡ tính quy phạm
-Vd: HXH, Nguyễn Khuyến...
VHTĐ đã tiếp thu và Việt hóa như thế nào? Lấy dẫn chứng?
II/ TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
A. HỆ THỐNG KIẾN THỨC
ÔN TẬP VHTĐ VIỆT NAM
Hồ Xuân Hương
Thời đại
Gia đình
Bản thân
Nội dung :



Nghệ thuật :



Nghệ thuật


Nội dung:


Thương cảm; kh?ng định,
đề cao vẻ đẹp và khát vọng của ngu?i ph? n?
Trào phúng mà trữ tình, đậm chất dân gian từ đề tài cảm hứng đến ngôn ngữ, hình tượng nghệ thuật
T/trạng buồn tủi phẫn uất;
k/ vọng sống, khvọng hphúc
Sáng tác
Nguyễn Đình Chiểu
Thời đại
Gia đình
Bản thân
Sáng tác
Nội dung
Nghệ thuật
Nội dung
Nghệ thuật
Nội dung
Nghệ thuật
Đạo lí làm người của dân gian
T/ đài b/tráng b/tử về người NDNS
Yêu nước
Nhân đạo
Nguyễn Khuyến
Thời đại
Gia đình
Bản thân
Sáng tác
Nội dung
Trào phúng
Trữ tình
Nghệ thuật
Sử dụng những từ Nôm, hệ thống từ láy...
Trần Tế Xương
Thời đại
Gia đình
Bản thân
Sáng tác
Nội dung :



Nghệ thuật :



Trào phúng và trữ tình (đề tài
về bà Tú; đề tài về thi cử)
B. KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ
ÔN TẬP VHTĐ VIỆT NAM






Điền nhanh



Vào dấu ...


“Lục Vân Tiên” được viết bằng chữ...
Nôm
Điển nhanh vào dấu ba chấm
Đoạn trích “ Vào phủ chúa Trịnh” được viết theo thể loại...
kí sự
Hát nói
Đặc sắc của bài “Câu cá mùa thu” chính là ở nghệ thuật...
Sáng tác của Tú Xương gồm hai mảng:...
Trào phúng và tr? tình
THỬ TÀI ĐỌC - HIỂU
1
“Trơ cái hồng nhan
với nước non”
 Nghệ thuật?
*
2
Hai câu thơ diễn tả
cảnh “Chạy giặc”?
*
3
Tú Xương dùng hình
ảnh thơ nào nói về
sự khổ cực của
kiếp đời bà Tú
*
7
“Sơn Hậu”
thuộc
thể loại nào?
*
8
Cơ sở lẽ ghét
thương
của ông Quán?
*
5
Âm hưởng của bài
“Văn tế NSCG”?
*
4
Tâm sự của Nguyễn
Khuyến trong
<>?
*
6
*
9
“Vũ trụ nội mạc phi phận sự”
mục đích của việc mở đầu
bằng câu chữ Hán?
*
?
Là trận đánh đã đi vào nhiều tác phẩm thi ca thời trung đại
Tr?n Bạch Dằng
*
XEM HÌNH - ĐỌC THƠ
.Eo sèo mặt nước buổi đò đông
(“Thương vợ” – Tú Xương)
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
(“Thu điếu” – Nguyễn Khuyến)
Nhà nước ba năm mở một khoa...
(“Vịnh khoa thi hương” – Tú Xương)
Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy...
(“Chạy giặc” – Nguyễn Đình Chiểu)
CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Nắm lại hệ thống kiến thức VHTĐ?
-Nắm nội dung, nghệ thuật của các tác phẩm chính trong SGK?
-Phân tích một tác phẩm em thích (giá trị nội dung, đề tài, giá trị nghệ thuật: bút pháp, thể loại...).
HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI MỚI
Bài: “Khái quát VHVN từ đầu thế kỉ XX đến CM tháng Tám năm 1945”
Đọc và trả lời các câu hỏi SGK.
-So sánh với VHTĐ về nội dung và bút pháp nghệ thuật?
KHUYNH HƯỚNG PHÁ VỠ TÍNH QUY PHẠM CỦA VHTĐ
Ví dụ: Bài “Câu cá mùa thu” – Nguyễn Khuyến
nông thôn  phá vỡ đề tài
tả nét riêng của đồng bằng Bắc Trung
thơ Nôm đường luật: chữ Nôm, đưa từ láy vào  phá vỡ tính nghiêm ngặt của thể loại
Cảm nhận cái đẹp bình dị, đơn sơ
-Đề tài:
-Q.niệm TM:
 phá vỡ Q.niệm TM hướng về cái đẹp, cái cao cả
-Bút pháp NT:
Bộ: ao, thuyền, ngõ trúc.... phá vỡ tính ước lệ
-Thể loại: