Tuần 8. Luật thơ

Luật thơ
I.Khaùi quaùt veà luaät thô
1.Khaùi nieäm:
2.Caùc theå thô:
3 nhóm chính
3.Söï hình thaønh luaät thô:
Dựa trên các đặc trưng ngữ âm
của tiếng Việt
II.Moät soá theå thô truyeàn thoáng
1.Theå luïc baùt
2.Theå song thaát luïc baùt
3.Caùc theå nguõ ngoân Ñöôøng luaät
4.Caùc theå thaát ngoân Ñöôøng luaät
III.Caùc theå thô hieän ñaïi
a.Theå thaát ngoân töù tuyeät
b.Theå thaát ngoân baùt cuù
-Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn ?
(Trích Việt Bắc)
Mời trầu
Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi
Này của Xuân Hương mới quệt rồi
Có phải duyên nhau thì thắm lại
Đừng xanh như lá bạc như vôi !
Trong cung quế âm thầm chiếc bóng,
Đêm năm canh trông ngóng lần lần.
Khoảnh làm chi bấy chúa xuân !
Chơi hoa cho rữa nhụy dần lại thôi.
(Trích Cung oán ngâm)
Tiếng : Nồng
-Âm đầu:
n
-Vần:
ông
-Thanh điệu:
thanh huyền
+Âm chính:
ô
+Âm cuối:
ng
Các thể thơ
Theo em yếu tố nào có vai trò quyết định
trong việc hình thành luật thơ
3.Söï hình thaønh luaät thô:
-Tiếng là đơn vị có vai trò quan trọng:
Tạo ý nghĩa, nhạc điệu
-Tiếng
là căn cứ để xác lập thể thơ
là căn cứ để ngắt nhịp thơ
Vần của “tiếng” là căn cứ để hiệp vần
Thanh của “tiếng” là căn cứ để xác định luật bằng trắc
=>Số tiếng, vần, thanh của tiếng và ngắt nhịp
là cơ sở để hình thành luật thơ
-Số dòng trong bài thơ, quan hệ của các dòng thơ về kết cấu, về ý nghĩa cũng là yếu tố hình thành luật thơ.
Trầu này trầu quế trầu
hồi
Trầu loan, trầu phượng, trầu
tôi
trầu
mình
Trầu này trầu tính, trầu
tình
Trầu nhân, trầu ngãi, trầu
mình
trầu
ta
Trầu này têm tối hôm
qua
Trầu cha, trầu mẹ đem
ra
mời
chàng
VD: Rñ nhau xuèng bÓ mß cua
§em vÒ nÊu qu¶ m¬ chua trªn rõng
Em ¬i chua ngät ®· tõng
Non xanh n­íc b¹c ta ®õng quªn nhau

Về thanh
b
B
B
b
B
B
B
t
T
t
b
t
b
T
(Trích Cung oán ngân)
Trong cung quế âm thầm chiếc
bóng,
Đêm năm canh trông
ngóng
lần
Khoảnh làm chi bấy chúa
xuân
!
Chơi hoa cho rữa nhụy
dần
lại thôi.

lần.
Ông Phỗng đá
Ông
ông
?
Trơ
đồng
.
Đêm
Non
không
đứng
làm
chi
đó
hỡi
trơ
như
đá,
vững
như
ngày
gìn
giữ
cho
ai
đó ?
nước
đầy
vơi
có
biết
?
T
B
T
B
T
B
B
T
B
B
T
T
Tự tình
Đêm
khuya
văng
vẳng
trống
canh
dồn
,
Trơ
cái
hồng
nhan
với
nước
non
.
Chén
rượu
hương
đưa
say
lại
tỉnh
,
Vầng
trăng
bóng
xế
khuyết
chưa
tròn
.
Xiên
ngang
mặt
đất
rêu
từng
đám
,
Đâm
toạc
chân
mây,
đá
mấy
hòn
.
Ngán
nỗi
xuân
đi,
xuân
lại
lại
Mảnh
tình
san
sẻ
tí
con
con
!
,
Thể bằng vần bằng