Tuần 7. Tây Tiến

GV – Nguyễn Thị Bình THPT Long Khánh – ĐỒng Nai
Kiểm tra bài cũ

- Đọc thuộc đoạn cuối bản " Tuyên ngôn độc lập" của Hồ Chí Minh .
- Nêu nội dung chính .
- Nhận xét về lập luận của đoạn văn


I . Giới thiệu:
1 . Nhà thơ Quang Dũng :
-Bùi Đình Diệm, 7922-1988, Quê Hà Tây, sống Hà Nội .
-Là Chiến sĩ kháng chiến .
-Là Nghệ sĩ tài hoa .
-Tác phẩm chính : Rừng biển quê hương , mây đầu ô , mùa hoa gạo .v.v
2 . Tựa đề " Tây Tiến" và hoàn cảnh ra đời của bài thơ
-"Tây Tiến" là tên một đơn vị bộ đội thành lập mùa xuân năm 1947 .
. Có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Việt - Lào .
. Địa bàn hoạt động là vùng núi Tây Bắc và Thượng Lào .
. Lính "Tây Tiến" phần đông là thanh niên Hà Nội .
- Quang Dũng là đại đội trưởng "Tây Tiến" từ 1947 , đến 1948 chuyển sang đơn vị khác . Nhớ "Tây Tiến" , viết nên bài thơ .
-Ban đầu , bài thơ có tên là " nhớ Tây Tiến".
Tây Tiến
Giới thiệu :
Tác giả:
2. Hoàn cảnh ra đời









Quang Dũng
3 . Cảm hứng chủ đạovà đặc sắc Nghệ thuật :
? Cảm hứng chủ đạo :

?Đặc sắc nghệ thuật :
Nỗi nhớ Tây Tiến thiết tha
?Cảm hứng Yêu nước , cảm hứng lãng mạn kết hợp tinh thần bi tráng .
?Ngôn ngữ tạo hình
Tây Tiến
I. Giới thiệu :
1. Tác giả:
2. Hoàn cảnh ra đời
3. Cảm hứng chủ đạo








Quang Dũng
Xác định cảm hứng chủ đạo và nghệ thuật bao trùm bài thơ "Tây Tiến" .
Bộ đội và Cảnh sắc , con người Tây Bắc


II. Phân tích
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương:
"Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi"
Thốt lên từ miền thương nhớ
Gợi mở và dẫn dắt cảm hứng tự nhiên .
+ Điệp từ " Nhớ"
+ Từ tượng hình " Chơi vơi"


Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến












Quang Dũng
Sau tiếng gọi nhớ thương, đoạn thơ cho Em biết gì về Tây Tiến ?
Mở đầu bài thơ có gì đặc biệt ?
Làm quen phương pháp học mới .
Bài tập
1. ĐỌC khổ 1,2 ( SGK ) . TÌM NHANH những từ ngữ có giá trị miêu tả hành trình Tây Tiến
2. SẮP XẾP theo hệ thống
3. NGHỆ THUẬT NỔI BẬT qua những từ ngữ đó ?
Miền đấtXa lạ
TN khắc nghiệt
Sài Khao
Mường Lát
Mường Hịch
Pha Luông.
Khúc khuỷu
Thăm thẳm
Ngàn thước
Heo hút.
Sương lấp ..
Mưa xa khơi
Thác gầm thét
Cọp trêu người ..
Gian khổ
Ngôn ngữ tạo hình . Bút pháp hiện thực , lãng mạn kết hợp
Kỉ niệm đẹp

Lần vượt thác
oai hùng

-Bừng
-Hội đuốc hoa
-Em
-Khèn man điệu
-Nhạc .
-Chiều Sương
-Hồn lau
-Dáng người
-Độc mộc
-Hoa đong đưa
Đêm liên hoan
Văn nghệ
Trí tưởng tượng phong phú. Cảm hứ ng Lãng mạn bay bổng

II. Phân tích
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương:
Gợi mở và dẫn dắt cảm hứng tự nhiên .

b . Hành trình " Tây Tiến"
? Gian khổ :
+ Qua miền xa lạ
. Liệt kê địa danh lạ tai ? ấn tượng về vẻ hoang vu , kì bí .
Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ










Quang Dũng
Ấn tượng về miền đất xa lạ được nhà thơ thể hiện bằng nghệ thuật gì ?

? . Dốc đèo hiểm trở :
ở hai vế câu thơ gợi cảm giác chỉ có dốc và dốc.
tạo nên nhạc điệu phong phú .Chạm khắc con đường hành quân quanh co , gập ghềnh " khúc khuỷu" .
Như được gập đôi . Vẽ nên dốc núi thẳng đứng. vút lên thật cao , rồi đổ xuống thật sâu . Gân guốc và hùng vĩ .
? Hiện thân của nghệ thuật điêu khắc bằng ngôn từ.


-Từ láy tượng hình:
- Điệp Từ "dốc" :
- Câu thơ tạo hình :
Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ
- Qua miền xa lạ
- Dốc đèo hiểm trở.











Nhận xét của em về cách sử dụng từ ngữ của nhà thơ khi miêu ta dốc đèo Tây Bắc?
Quang Dũng
? .Thiên nhiên khắc nghiệt
- Liệt kê :
Sương , mưa , thác , cọp .
-Từ chỉ thời gian
"Chiều chiều", " đêm đêm" . .
?Cái chết rình rập mỗi bước chân người , đe doạ tính mạng từng giờ , từng phút .
- Hình ảnh :
"Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời"
Khắc sâu ấn tượng gian khổ

Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ
- Qua miền xa lạ
- Dốc đèo hiểm trở.
- Thiên nhiên khắc nghiệt.





Những biệp pháp nghệ thuật nhà thơ đã sử dụng để miêu tả sự khắc nghiệt của thiên nhiên ?
Quang Dũng
Sương lấp đoàn auân mỏi
Hoa về trong đêm hơi
THÁC GẦM THÉT
CỌP TRÊU NGƯỜI
? . Những kỉ niệm đẹp
+ Đêm văn nghệ doanh trại :
. Bừng sáng niềm vui , hạnh phúc tuổi trẻ, ấm áp tình quân dân ,tình đồng đội.
.Tâm hồn người lính trẻ ngỡ ngàng say mê trong âm thanh, ánh sáng, vũ điệu . hoang dại ,duyên dáng tình tứ .
+ Lần vượt thác chiều sương :
. Dữ dội mà thơ mộng
. Tâm hồn người lính lãng mạn hào hoa .
Câu thơ xuất thần . Cảm hứng lãng mạn bay bổng.



Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ
- Qua miền xa lạ
- Dốc đèo hiểm trở.
- Thiên nhiên khắc nghiệt.
+ kỉ niệm đẹp
-Văn nghệ doanh trại
- Vượt thác chiều sương



Quang Dũng
Hoa đong đưa
Miền đấtXa lạ
TN khắc nghiệt
Sài Khao
Mường Lát
Mường Hịch
Pha Luông.
Khúc khuỷu
Thăm thẳm
Ngàn thước
Heo hút.
Sương lấp ..
Mưa xa khơi
Thác gầm thét
Cọp trêu người ..
Gian khổ
Ngôn ngữ tạo hình . Bút pháp hiện thực , lãng mạn kết hợp
Kỉ niệm đẹp

Lần vượt thác
oai hùng

-Bừng
-Hội đuốc hoa
-Em
-Khèn man điệu
-Nhạc .
-Chiều Sương
-Hồn lau
-Dáng người
-Độc mộc
-Hoa đong đưa
Đêm liên hoan
Văn nghệ
Trí tưởng tượng phong phú. Cảm hứ Lãng mạn bay bổng
Nghe và xác định nội dung chính của đoạn thơ sau .
Tây Tiến
"Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu Anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành

Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi ."
Quang Dũng
Làm quen phương pháp học mới .
Bài tập
1.Tìm những TỪ NGỮ CÓ GIÁ TRỊ KHẮC HỌA CHÂN DUNG NGƯỜI LÍNH TÂY TIẾN
2. SẮP XẾP theo những HỆ THỐNG em cho là hợp lí .
3. CHỌN 1 , 2 câu thơ mà em cho là đặc sắc. Thử BÌNH về vẻ đẹp của những câu thơ đó

Chân dung Người lính Tây Tiến
Ngoại hình
Tâm hồn
Khí phách
Sự hy sinh
Gắn bó TT
Bị hủy hoại
Oai hùng
Trẻ trung
Lãng mạn
Lẫm liệt
Hào hùng
Thiêu thốn
Cảm động
Cảm tử
Đến cùng
Không mọc tóc.
Xanh ..
Oai hùm.

Gửi mộng
Mơ Hà Nội
Dáng kiều.

Chiến trường đi
Chẳng tiếc.
Áo bào thay chiếu
Anh về đất.

Hồn về Sầm Nưá
Chẳng về xuôi ..


2 . Người lính Tây Tiến :
a . Ngoại hình :
." Không mọc tóc"
. " Xanh màu lá"
. " Mắt trừng"
Bị hủy hoại bởi gian khổ , thiếu thốn nhưng vẫn dũng mãnh .
Hình ảnh tả thực xúc động .


Khác thường
- Tiều tụy
- Oai hùng
Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ
+ kỉ niệm đẹp
2.Khổ 3. 4
Người lính Tây Tiến
a.Ngoại hình khác thường







Quang Dũng


b. Tâm hồn.
. "Mắt trừng gửi mộng qua Biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng Kiều thơm"
-Cháy bỏng căm thù
-Trẻ trung . Lãng mạn
Khao khát hạnh phúc
Tha thiết tình quê hương
Lời thơ tinh tế nhiều tầng nghĩa

Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
2.Khổ 3. 4
Chân dung Người lính Tây Tiến
a.Ngoại hình khác thường
b.Tâm hồn yêu đời .











Quang Dũng
-Em hiểu thế nào về hai câu thơ trên ?
-Thử bình vẻ đẹp của hai câu thơ ?

c .Khí phách :
" Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh"
+ Từ Hán Việt gợi không khí cổ kính
+ Câu trên bi , câu dưới tráng tràn đầy một tinh thần dâng hiến. , ý chí kiên cường , bất khuất .
Thể hiện khí phách hào hùng
Sẵn sàng xả thân vì ĐLTD.


Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ .
+ kỉ niệm đẹp
2.Khổ 3, 4
Người lính Tây Tiến
a.Ngoại hình khác thường
b.Tâm hồn yêu đời .
c Khí phách hào hùng



Quang Dũng
Thấm đẫm Cảm hứng bi tráng
Cảm nhận của Em về những nét đặc biệt ở hai câu thơ ?( Về từ ngữ , cảm hứng ? )
d . Sự hy sinh :
"Áo bào thay chiếu Anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành"
Người lính Tây Tiến sống trong gian khổ . Chết trong thiếu thốn .
. "Áo bào" , "Về dất"
Cách dùng từ , kết hợp từ sáng tạo bày tỏ lòng ngưỡng mộ , yêu thương .

Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
a . Tiếng gọi nhớ thương
b.Hành trình Tây Tiến
+ Gian khổ .
+ kỉ niệm đẹp
2.Khổ 3, 4
Người lính Tây Tiến
a.Ngoại hình khác thường
b.Tâm hồn yêu đời .
c Khí phách hào hùng
d. Hy sinh cảm động


Quang Dũng
Thấm đẫm Cảm hứng bi tráng
-Đọc hai câu thơ .
- Hai câu thơ cho Em biết gì về thêm về người lính Tây Tiến ?
- Từ dùng có gì đặc biệt?
e . Tinh thần gắn bó với Tây Tiến
."Một chia phôi"
. "Hồn về Sầm Nứa . Chẳng về xuôi"
Lời thơ như Lời thề" Quyết tử" vang vọng từ tâm hồn người lính dù đang sống hay đã hy sinh
Vang vọng từ ý chí của con người Việt Nam bốn ngàn năm giữ nước .


Tây Tiến
I. Giới thiệu :
II. Phân tích:
1 . Khổ 1,2
2.Khổ 3, 4
Người lính Tây Tiến
a.Ngoại hình khác thường
b.Tâm hồn yêu đời .
c Khí phách hào hùng
d. Hy sinh cảm động
e. Gắn bó với Tây Tiến .





Quang Dũng
Thấm đẫm Cảm hứng bi tráng
- Em thực sự xúc động với những từ ngữ nào trong đoạn thơ ?
- Tại sao
III . Chủ đề :
Ca ngợi người lính Tây Tiến không sờn lòng trước gian khổ , chiến đấu dũng cảm . Sẵn sàng hy sinh vì Độc lập tự do của tổ quốc .
IV . Tổng kết :
- Kết hợp sâu sắc giữa cảm hứng yêu nước, cảm hứng Lãng mạn và tinh thần bi tráng.
- Bài thơ ghi lại chân thực , tài hoa chặng đường của một đơn vị anh hùng trong kháng chiến chống Pháp
- Thể hiện tâm huyết và ngòi bút sáng tạo của Quang Dũng .
Củng cố
Hành trình
Tây Tiến
Gian khổ
Kỉ niệm đẹp
Người lính
Tây Tiến
Ngoại hình
Tâm hồn
Khí phách
Sự hy sinh
Gắn bó TT
Xa xôi
Hẻo lánh
Dốc đèo
Hiểm trở
Thiên nhiên
Khắc nghiệt
Văn nghệ doanh trại
Vượt thác
Chiều sương
Dặn dò
1 . Học thuộc bài thơ .
2. Nắm vững kiến thức cơ bản
3.Viết thành văn đoạn phân tích mà em tâm đắc.
4 . So sánh hình ảnh người lính trong bài "Tây Tiến" và bài "Đồng chí"
5 . Soạn :" Bên kia sông Đuống.