Tuần 7. Tây Tiến

Trường Trung tâm GDTX I Quỳnh Phụ
Môn Ngữ văn 12
Bài: Tây Tiến
(Quang Dũng).
I. Tìm hiểu chung
1. Tiểu dẫn
2. Văn bản
- Hoàn cảnh sáng tác
- Xuất xứ
- Bố cục: 4 đoạn:
+ Đoạn 1: Những cuộc hành quân gian khổ của đoàn quân
Tây Tiến và khung cảnh thiên nhiên miền Tây hùng vĩ ,
hoang sơ và dữ dội
+ Đoạn 2: Những kỷ niệm đẹp về tình quân dân trong đêm
liên hoan và cảnh sông nước miền Tây thơ mộng
+ Đoạn 3: Chân dung của người lính Tây Tiến
+ Đoạn 4: Lời thề gắn bó với Tây Tiến và miền Tây

Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
Tây Tiến có phải là bài thơ`` tức cảnh sinh tình" không? Mạch cảm xúc của bài thơ bắt nguồn từ đâu? Đoàn quân Tây Tiến hiện lên trên cái nền thiên nhiên như thế nào?

Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
1. Đoạn 1.
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa
- Giọng điệu: man mác, bâng khuâng
- Bốn câu đầu:
"bừng"- khao khát, đơị chờ, " kìa"- gợi ngỡ ngàng, ngạc nhiên, tình tứ, " e ấp``- e thẹn, duyên dáng tất cả như bốc men say ngất ngây, rạo rực, đắm chìm trong vũ điệu mang đậm màu sắc xứ lạ
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa
- Giọng điệu: man mác, bâng khuâng
- Bốn câu đầu:
* Sống dậy rộn ràng của tâm trí, hoài niệm , thời trẻ trung, tươi rói niềm lạc quan yêu đời, thả hồn theo giấc mộng , dệt ước mơ trong khúc nhạc réo rắt mời gọi, du dương, vẻ hào hoa, đa tình, mộng mơ của người lính trẻ.
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa
- Giọng điệu: man mác, bâng khuâng
- Bốn câu đầu:
- Bốn câu sau:
+ Một buổi chiều lãng đãng , giăng mắc khói sương; cảnh sông nước hoang vắng như thời tiền sử, dáng vẻ mềm mại của cô gái Thái với chiếc thuyền độc mộc, đẹp như bông hoa rừng, làm duyên trên dòng nước lũ, " thi trung hữu họa", chấm phá, tài hoa
+ Lần giở, lay thức,nhắc gọi lại trong miền nhớ bao nỗi niềm từ hồn thiêng sông núi, tha thiết ,bâng khuâng
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
3. Đoạn 3
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành

-dáng vẻ bên ngoài : ốm yếu, tiều tụy,
xanh xao >< ý chí, nghị lực, tinh thần:dũng cảm, can trường, con người vượt lên hoàn cảnh, sức mạnh phi thường
- " dữ oai hùm" +vẻ oai phong, lẫm liệt, ngang tàng của một vị chúa sơn lâm
- luôn làm chủ thiên nhiên ngự trị chốn rừng thiêng, đối chọi với mưa nguồn thác lũ nơi núi rừng đại ngàn ,đầy thách thức, kiêu hùng
+"mắt trừng"- rực lửa căm hờn- thiêu cháy quân thù,cái nhìn nuôi chí lớn, giấc mộng rửa nhục thù cho đất nước, giang sơn
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
3. Đoạn 3
- mơ về Hà Nội
+ nơi ra đi, một thị thành, hoa lệ
+ có hình ảnh những thiếu nữ kiều diễm, tấm lòng yêu thương, trìu mến, tiếp thêm sức mạnh
+giục bước hành quân,mục đích lên đường
+ chí lớn , tình sâu; lý tưởng sống cao đẹp, thế giới tâm hồn tinh tế , nhạy cảm
+ thời đại anh hùng, anh bộ đội cụ Hồ một thời" khổ nhục nhưng vĩ đại"
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
3. Đoạn 3
cái chết- sự hi sinh bi tráng:
+từ ngữ Hán Việt cổ kính , trang trọng- thiêng liêng,
+ nhẹ nhàng , thanh thản
+thầm lặng , trầm hùng, bi mà không lụy,
bởi trở về với đất mẹ yêu thương
+ mang cảm hứng sử thi, tầm vóc thời đại,
sánh cùng sông núi
+bất diệt , vĩnh cửu, trường tồn
+ có sức lay động lớn: thiên nhiên oằn mình
trở dậy, dòng sông Mã cồn cào, gào thét
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
2. Đoạn 2
1. Đoạn 1.
3. Đoạn 3
con đường thăm thẳm: thời gian , không gian,
kí ức
mùa xuân tuổi trẻ- những cái chết gieo mầm cho
sự sống
- nguyện sẽ không quên một thời Tây Tiến
4.Đoạn 4
Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi
Tây Tiến (tiết 2)
( Quang Dũng)
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu
III.Tổng kết
Giá trị nội dung:
+ thiên nhiên khắc nghiệt , hiểm trở ,thơ mộng;
con người hào hoa,nặng tình, ôm chí lớn
+ vẻ đẹp hình tượng người lính
- Giá trị nghệ thuật:
+ cảm hứng khơi nguồn từ nỗi nhớ da diết , bồi hồi
+ tinh thần bi tráng
+ bút pháp lãng mạn,chấm phá, tả, gợi hình gợi cảm
+ ngôn ngữ trang trọng, mới lạ, giàu sắc thái biểu cảm

Bài học : về lí tưởng sống của đời trai
IV. Luyện tập
Bài 1, 2 SGK
Trường THPT Đông Thụy Anh
Lớp 11 A2
Môn Ngữ văn 11