Tuần 7. Tây Tiến

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN THĂM LỚP
QUANG DŨNG
TÂY TIẾN
Giáo viên: Phạm Công Tuấn
Trường THPT Tân Hưng
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả: ( 1921 – 1988 )
TÂY TIẾN
Tác phẩm chính:
+Truyện, kí: Mùa hoa gạo, rừng về xuôi, Nhà đồi . . .
+Thơ: Bài thơ sông Hồng, Mây đầu ô
QUANG DŨNG
QUANG DŨNG 1921 - 1988
- Tên khai sinh: Bùi Đình Diệm
- Quê quán: Hà Tây ( nay là Hà Nội )
- Là người nghệ sĩ đa tài: làm thơ, vẽ tranh, soạn nhạc
I. Tìm hiểu chung
1 Tác giả: ( 1921 – 1988 )
2. Hoàn cảnh sáng tác
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
Tây Tiến là đơn vị bộ đội thành lập 1947
Nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào, đánh tiêu hao sinh lực địch ở vùng biên giới Thượng Lào
Thành phần: phần đông là học sinh sinh viên Hà Nội
Hoàn cảnh sống: gian khổ, khó khăn
Tâm hồn: yêu đời, lãng mạn, hào hoa
Sau một năm thành lập, tây tiến về Hoà Bình và thành lập trung đoàn 52
Quang Dũng đến Tây tiến những ngày đầu thành lập và là một đại đội trưởng ở đó
Năm 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác
Nhớ đơn vị cũ, Quang Dũng viết Nhớ Tây Tiến, sau đổi thành Tây tiến và in trong tập “Mây đầu ô’
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng nũ bỏ quên đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên Man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gởi mộng qua biên giới
Đên mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi
II. Đọc hiểu văn bản
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến.
Sông Mã xa rồi Tây tiến ơi
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi
Nhớ: cảm xúc trung hoà
Nhớ chơi vơi: cụ thể, tăng tiến
Gieo vần “ơi” mở rộng, âm hưởng kéo dài
Rừng núi: không gian chiều sâu, rộng, cao
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
xa rồi
ơi
Nhớ
nhớ chơi vơi
Thời gian qua rồi
Không gian theo chiều dài
Xa
ơi
Nỗi nhớ da diết, bao trùm không gian và thời gian
Sài Khao: sương lấp đoàn quân
Mường lát: hoa về trong đêm hơi
Pha Luông: mưa xa khơi
Mường Hịch: cọp trêu người
Mai Châu: mùa em thơm nếp xôi
Hoang sơ kì bí, lạ lùng; hoành tráng, hùng vĩ mà trữ tình
Rừng thiêng nước độc
Hoang sơ nhưng trữ tình, lãng mạn
Dữ dội mà thơ mộng
Dữ dội, ghê sợ
Gần gũi, ấm áp
Ấn tượng không gian mạnh mẽ, núi cao vực sâu, địa thế hiểm trở, đe doạ tính mạng con người.
Đối: Dốc lên khúc khuỷu >< dốc thăm thẳm
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Trèo đèo vượt suối, vất vả, hiểm nguy.
Hình ảnh lớn lao, chiếm lĩnh không gian.
Tâm hồn lãng mạn. Vượt khỏi không gian hiện thực.
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến
Mệt mỏi; cái chết lặng lẽ ở tuổi đôi mươi.
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời
Người lính độc đáo, ngộ nghĩnh, anh hùng mà lãng mạn có phần tinh nghịch.
Nhớ được lặp lại:
Tạo cảm giác ấp áp, êm dịu, xua đi những gian khổ trước đó vừa tạo tâm thế chuyển sang đoạn tiếp theo
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến
Cơm lên khói:
Chuyển đổi từ núi rừng tây Bắc, cuộc hành quân vất vả sang ấm áp, gần gũi
Tình gia đình thân mật, ấm áp, gần gũi
2. Kỉ niệm đêm liên hoan dọc đường hành quân
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
II. Đọc hiểu văn bản
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến
Các động từ mạnh: Bừng lên, khèn lên, về, xây . . .
Đêm liên hoan thắm đậm tình quân dân
Hô ngữ “kìa em”
Ngạc nhiên, bất ngờ
Tâm trạng ngạc nhiên, ngỡ ngàng,
say mê trước vẻ đẹp thiên nhiên mĩ lệ và con người tình tứ mà e thẹn.
Chiều sương ấy
Không gian và thời gian
Dáng người trên độc mộc
Hoa đong đưa
Mềm mại, uyển chuyển
Tay chèo uyển chuyển
Sự hài hòa giữa con người hữu tình và thiên nhiên Tây Bắc hữu linh.
2. Kỉ niệm đêm liên hoan dọc đường hành quân
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
II. Đọc hiểu văn bản
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây tiến
CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN THĂM LỚP
2. Kỉ niệm đêm liên hoan dọc đường hành quân
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
II. Đọc hiểu văn bản
1. Bức tranh thiên nhiên và hình ảnh đoàn quân Tây Tiến
3. Hình tượng người lính Tây Tiến
Đầu không mọc tóc
Quân xanh màu lá
Mắt trừng
Dữ oai hùm
Phi thường, khác lạ
Đối lập
Quân xanh màu lá
><
Khẳng định sức mạnh tinh thần oai phong lẫm liệt.
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
II. Đọc hiểu văn bản
3. Hình tượng người lính Tây Tiến
Lãng mạn, khao khát yêu thương
Đối lập
Thực tế khắc nghiệt
Cái chết luôn rình rập
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu
Tầm vóc lớn lao kì vĩ như một chiến tướng
Chẳng tiếc đời xanh
Anh về đất
Mồ viễn xứ
Cái chết thầm lặng nơi xứ người
Áo bào thay chiếu
Hiện thực khốc liệt
Kì vĩ, tráng lệ
Sông mã: gầm lên khúc độc hành
Xót xa, thương tiếc
Xót thương, kính trọng
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành
4. Lời thề gắn bó với Tây Tiến
Các từ cùng trường
Không hẹn ước
Một chia phôi
Quyết tâm không quay trở về
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
II. Đọc hiểu văn bản
Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi
Hi sinh nơi đất lạ quê người
Quyết tâm theo đuổi lí tưởng
Khát vọng cống hiến là mãi mãi
Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy
Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi
II. Đọc hiểu văn bản
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
I. Tìm hiểu chung
III. Tổng kết
2. Nghệ thuật: Cảm hứng lãng mạn; âm điệu hào hùng bi tráng; ngôn ngữ giàu chất nhạc, hoạ.
1. Nội dung: Bài thơ khắc hoạ thành công hình ảnh người lính Tây Tiến với vẻ đẹp lãng mạn, đậm chất bi tráng trên cái nền cảnh thiên nhiên miền tây hùng vĩ, dữ dội và mĩ lệ. Tác phẩm góp phần hun đúc hào khí tuổi trẻ những năm kháng chiến chống Pháp đầy gian khổ.
Củng cố: Vẻ đẹp người lính Tây Tiến trong bài thơ “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng ?
Bài tập: Diễn lại bằng ngôn ngữ văn xuôi hình ảnh người chiến sĩ Tây Tiến.
Bài tập về nhà: So sánh hình ảnh người lính trong bài thơ “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng với hình ảnh người lính trong bài thơ “Đồng chí” của nhà thơ Chính Hữu.
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO