Tuần 7. Tây Tiến

Người thực hiện: Nguyễn Văn Sơn
2
TÂY TIẾN
Quang Dũng
TÂY TIẾN
QUANG DŨNG
I.TIỂU DẪN
1.TÁC GIẢ(1921-1988)
SGK giới thiệu những nội dung thông tin gì về Quang Dũng?
Vợ và con trai của nhà thơ Quang Dũng.
2. Tác phẩm:
Nêu những hiểu biết của mình về bài thơ Tây Tiến?
a) Vài nét về đoàn quân Tây Tiến:
Tây Tiến là 1 đơn vị quân đội thành lập đầu 1947, có nhiệm vụ phối hợp với quân đội Lào… địa bàn hoạt động khá rộng… Chiến sĩ Tây Tiến phần lớn là thanh niên Hà Nội chiến đấu trong một hoàn cảnh gian khổ, nhưng hết sức lạc quan …
b) Hoàn cảnh sáng tác:
Quang Dũng từng làm đại đội trưởng của đoàn quân Tây Tiến năm 1947. Cuối 1948, Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác, một buổi chiều tại Phù Lưu Chanh (tỉnh Hà Đông cũ) nhớ đơn vị cũ ông viết bài thơ “Nhớ Tây Tiến”.
Khi in lại, tác giả đổi tên bài thơ là “Tây Tiến”.
c,Bố cục:


4 phần
P1(1-14):Núi rừng Tây Bắc hùng vĩ dữ dộivà bước chân kiêu hùng của người lính Tây Tiến.
-P2(15-22):Những kỉ niệm đẹp về tình quân dân.
P3(23-30):Chân dung người lính Tây Tiến
P4(còn lại):Lời thề của những chiến binh Tây Tiên.
II.ĐỌC HIỂU
1Phần 1:
Hai câu đầu: Khái quát nỗi nhớ của QD:
Địa bàn hoạt động của lính Tây Tiến.
Con người:
Nhớ tha thiết
-Sắc thái nỗi nhớ:

Nỗi nhớ da diết, đầy ắp, không định hình, định lượng, bao trùm cả không gian, thời gian .
- ND nỗi nhớ
TN Tây Bắc:
Tiếng gọi
Nhớ chơi vơi
Hiệp vần (Ơi)
Điệp từ
Câu cảm
*10 câu tiếp: Cụ thể hóa nỗi nhớ
Nhớ thiên nhiên miền Tây trên những chặng đường hành quân
*Hoang sơ, hùng vĩ, dữ dội:
-Địa danh: Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông -> xa lạ gợi sự xa xôi, hẻo lánh, hoang dã, nơi đoàn quân Tây Tiến đã đi qua.
-Hình ảnh: sương lấp -> thời tiết khắc nghiệt của miền Tây
H? :thỏc g?m thột,c?p trờu ngu?i ->TN hoang so,d?y bớ m?t
Từ láy:"khúc khuỷu", "thăm thẳm": giàu chất tạo hình-> diễn tả thật đắc cảnh núi cao, dốc sâu, vực thẳm.
NT đối + ngắt nhịp ->Gợi sự nguy hiểm đến tột cùng
?Chặng đường h�nh quân gian khổ của lính Tây Tiến
* Thơ mộng,trữ tình:

-Hình ảnh
"hoa về trong đêm hơi"
"đoàn quân mỏi"
Gợi liên tưởng tới hình ảnh đoàn quân Tây Tiến đi trong lớp sương khói lung linh huyền ảo, như thực như mộng của rừng núi.
mưa xa khơi:
-Một loạt thanh bằng
Tạo cảm giác nhẹ nhàng,diễn tả tâm
trạng người lính bình thản trước gian lao
Bằng nỗi nhớ "chơi vơi" TN Tây Bắc hiện lên vừa thơ mộng, trữ tình vừa hoang sơ,hiểm trở
Những nếp nh� thấp thoáng mờ nhoà khuất chìm xa xa ẩn hiện trong m�n mua
ĐK thử thách lính Tây Tiến
Sông Mã đoạn qua thị trấn Sông Mã
Nét đẹp hùng vĩ, nên thơ của dòng sông Mã đoạn chảy qua địa bàn
xã Trung Lý, huyện Mường Lát (Thanh Hóa)
Một góc bản Sài Khao hôm nay
Cầu treo cửa ngõ thị xã Mường Lát
Trung tâm thị xã Mường Lát
Trong hoàn cảnh ấy,lính TT hiện lên như thế nào?
+ “s­¬ng lÊp ®oàn qu©n mái”

ChiÒu chiÒu....th¸c gÇm thÐt §ªm ®ªm ... cäp trªu ng­êi
-Tr¶i qua nhiÒu gian khæ, vÊt v¶ ,thËm chÝ chÊp nhËn c¸i chÕt :
. Nhí vÒ ng­êi lÝnh T©y TiÕn:
+ "Anh bạn . quên dời"
Cái chết,sự hiểm nguy luôn rình rập,đeo bám con người
? khó khăn,khắc nghiệt
? chấp nhận cái chết
- Người lính hồn nhiên,tinh ngh?ch trước gian khổ:
"súng ngửi trời"
"bỏ quên dời"
? Dù vất vả nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp lãng mạn h�o hoa .
Hóm hỉnh, tinh nghịch, hồn nhiên, của người lính Tây Tiến
quên đi mọi khó khăn gian khổ
Hai câu cuối:
+ “C¬m lªn khãi”
+ “Th¬m nÕp x«i”
Tả thực
Bữa cơm nóng
Hương thơm nếp mới
"mùa em thơm nếp xôi"
? Diễn đạt t�i hoa
mùa em
Mùa lúa chín
Mùa nếp thơm
Mùa của tình quân dân
=> T¸c dông b¶n lÒ,t¹m thêi khÐp l¹i nh÷ng khã kh¨n gian khæ vµ më ra nh÷ng kØ niÖm kh¸c.

I-Tiểu dẫn
II-Đọc-hiểu văn bản
2.PhÇn 2
a. Cảnh liên hoan:
-Màu sắc
"bừng lên hội đuốc hoa"
xiêm áo
=>lộng lẫy, rực rỡ
-Âm thanh
"kìa":
"khèn lên man điệu":
"Nhạc về Viên Chăn"
Trầm trồ, ngạc nhiên, thích thú
nhẹ nhàng, hoang dã của miền sơn cước
Gợi nên trong lòng người những liên tưởng bay bổng lâng lâng.
Tây Tiến
-Quang Dũng-
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa.

I-Tiểu dẫn
II-Đọc-hiểu văn bản
b. Cuộc chia tay
-Cảnh vật
"Chiều sương":
"Hồn lau":
=>mờ ảo, buồn vắng
- Lòng người: "có thấy", "có nhớ" => lưu luyến, nhớ nhung, chia xa
người đi
Người ở lại
Tây Tiến
-Quang Dũng-
3. Ch©n dung ng­êi lÝnh T©y TiÕn

I-Tiểu dẫn
II-Đọc-hiểu văn bản
-Chân dung
Không mọc tóc
Xanh màu lá
=>gian khổ, thiếu thốn >< hiên ngang, đầy kiêu hùng.
Dữ oai hùm
-Tâm hồn
mộng:
mơ:
Hào hoa, lãng mạn
Biên giới
Hà Nội dánh kiều thơm
-Khí phách: chẳng tiếc đời xanh->sẵn sàng hiến dâng sự sống, tuổi trẻ cho lý tưởng.
Tây Tiến
Giáng Kiều là cô bạn gái của một người bạn Quang Dũng. Được chứng kiến mối tình đẹp của bạn Quang Dũng đã đưa tên nàng vào câu thơ " Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm" trong bài "Tây Tiến" bất hủ. Sau đó một vài năm những người bình thơ cứ gán cho nguyên mẫu của Quang Dũng là con gái của một tiệm cà phê nào đó. Nhưng Quang Dũng chỉ im lặng và chỉ nói riêng với anh bạn của mình rằng : " tao mang tên người yêu của mày vào thơ đấy".
Bộ đội Tây Tiến hành quân
3. Ch©n dung ng­êi lÝnh T©y TiÕn

I-Tiểu dẫn
II-Đọc-hiểu văn bản
-Phút giây vĩnh biệt
"mồ viễn xứ"
"anh về đất"
=>nhẹ nhàng, bình thản đầy kiêu hãnh, pha chút tinh nghịch của chất lính+từ Hán-Việt: trang trọng
-Sự ra đi ấy được đánh dấu bằng tiếng khóc lớn:Sông Mã gầm lên...
=> Tiếng khóc lớn, vừa đau đớn, vừa khâm phục. Cảm hứng bi tráng về sự ra đi quên mình của người lính
Tây Tiến
-Đoạn thơ không hề né tránh sự mất mát đau thương
xây dựng nên một tượng đài bất tử bề người lính: anh dũng, hào hoa, lãng mạn.
4. Lêi thÒ g¾n bã víi T©y TiÕn vµ miÒn T©y

I-Tiểu dẫn
II-Đọc-hiểu văn bản
-Dứt dòng hồi tưởng trở về với hiện tại
"Tây Tiến người đi không hẹn ước
Đường lên thăm thẳm một chia phôi"
=>Lời thề cổ: một đi không trở lại, đầy dứt khoát, khí khái.
-Khẳng định lòng mình với Tây Tiến:
"Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi"
=>Gắn lòng mình với Tây Tiến, với lí tưởng lớn lao.
=>Bài thơ kết lại ở lời thề dứt khoát. Một lần nữa khẳng định lí tưởng cao đẹp của người lính cụ Hồ trên con đường vì sự nghiệp chung.
Tây Tiến
-Quang Dũng-
III. Tổng kết: (GHI NHỚ)
Núi rừng Tây Bắc hùng vĩ, thơ mộng
* Hướng dẫn về nhà :
Soạn bài: “Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học”
+ Đọc kĩ văn bản.
+ Trả lời những câu hỏi hướng dẫn, những gợi ý thảo luận.
Tạm biệt Tây Tiến