Tuần 7. Tấm Cám

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 10
TẤM CÁM
GV: Nguy?n Th? Thanh T�m
Truyện cổ tích
TRƯỜNG THPT THANH BÌNH
Truyện cổ tích: Tấm Cám
Giới thiệu chung:
1. Truyện cổ tích:
- Khái niệm: (SGK)
- Phân loại: 3 loại truyện cổ tích
- Đặc trưng của truyện cổ tích thần kì: (SGK)
2. Kiểu truyện Tấm Cám:
- Trên thế giới: Nàng Diệp Hạn(TQ), Con cá vàng(TL), Cô tro bếp(Đức), Cinderelle(Pháp)…
- Trong nước: Ý ưởi – Ý Noong(Thái), Đôi giày vàng(Chăm), Ú và cao(Hơrê)…
3. Bố cục:
- Phần 1: Thân phận bất hạnh và con đường đến hạnh phúc của Tấm.
- Phần 2: Cuộc đấu tranh không khoan nhượng để dành lại hạnh phúc của Tấm.
- Sinh hoạt
Thần kì
Loài vật
Truyện cổ tích: Tấm Cám
Giới thiệu chung:
4. Tóm tắt:
Tấm phải làm việc quần quật suốt ngày

Cám lừa trút tép
Làm sao con khóc?
Bống bống bang bang, lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta

Bống bống bang bang, lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta
Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa một mình

Dì đuổi kiến cho con đấy mà!

Vàng
ảnh
vàng
anh
có
phải
vợ
anh
chui
vào
tay
áo
Thị
ơi
Thị
rơi
bị bà
Tấm
trở
lại
thành
người
Miếng trầu cánh phượng
Tấm
trở
về
xinh
đẹp
hơn
xưa
Truyện cổ tích: Tấm Cám
I. Giới thiệu chung:
II. Đọc – hiểu:
1. Xung đột giữa các nhân vật:
a. Giai đoạn đầu:
Tấm
Mẹ con Cám
Làm việc quần quật
rong chơi, ăn trắng mặc trơn
Mải miết hớt đầy giỏ tép
? khóc
Lừa chị - cướp hết tép
? Được yếm đỏ
Còn cá Bống làm bạn
? khóc
Lừa Tấm chăn trâu đồng xa
? Bắt Bống ăn thịt
Trộn thóc và gạo, bắt Tấm nhặt
? Không cho Tấm đi xem hội
Khóc
khóc
chim sẻ nhặt giúp
có quần áo, hài đẹp
Giá trị vật chất
Giá trị tinh thần
Truyện cổ tích: Tấm Cám
I. Giới thiệu chung:
II. Đọc – hiểu:
1. Xung đột giữa các nhân vật:
a. Giai đoạn sau:
Tấm
Mẹ con Cám
Thành hoàng hậu ? về giỗ cha
Chặt cau
Thành chim vàng anh
? Mắng giặt áo chồng tao.
Bóp chết chim
Thành cây xoan đào
Chặt xoan đào
Đốt khung cửi
Thành khung cửi:
Cót ca cót két, .
Chị khoét mắt ra
Hóa thành quả thị
Con bà hàng nước
tái hợp
trả thù
Ghen ghét, muốn đẹp như chị
Cám - bị dội nước sôi
Mẹ Cám - uất chết
Xung đột cơ bản
Nội dung tranh chấp

Mức độ xung đột

Thái độ của Tấm

Cách giải quyết
Dì ghẻ - con chồng
Gia đình
quyền lợi vật chất, tinh thần

Tương đối

Cam chịu, yếu đuối, thụ động


Bụt: nhân vật trợ thủ thần kỳ
Giai đoạn đầu
Giai đoạn sau
Thiện - ác
? Xã hội
Dịa vị xã hội, hạnh phúc lứa đôi

D? d?i, quy?t li?t

Chủ động đấu tranh mạnh mẽ, kiên trì, triệt để

Tự nhờ bản thân
Yếu tố kỳ ảo:
môtif tái sinh.
Khóc ? yếu đuối
Răn đe ? mạnh mẽ
Trả thù ? quyết liệt
Cướp đoạt vật chất
Cướp đoạt niềm
vui tinh thần
Cướp đoạt hạnh
phúc, sinh mạng
Tấm
Mẹ con Cám
Cái ác ngày càng lấn lướt, càng tăng tiến.
Có sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và đấu tranh.
Truyện cổ tích: Tấm Cám
I. Giới thiệu chung:
II. Đọc – hiểu:
1. Xung đột giữa các nhân vật:
c. Kết quả:
Chaân lyù:
- Thieän thaéng aùc.
- ÔÛ hieàn gaëp laønh, aùc giaû aùc baùo.
 Taâm hoàn laõng maïn, laïc quan, yeâu ñôøi, nieàm tin vaøo coâng lyù vaø khaùt khao haïnh phuùc cuûa nhaân daân lao ñoäng.
I. Giới thiệu chung:
II. Đọc – hiểu:
2. YÙ nghóa bieåu töôïng cuûa caùc chi tieát:
Cục máu
Chiếc giày
Miếng trầu
Tích tụ oan ức, oán hờn, tố cáo tội ác.
Vật giao duyên
Vật nối duyên, tình nghĩa vợ chồng
Bốn lần
hóa thân
-Sức sống, sức trỗi dậy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập của kẻ ác.
-Sự bất diệt và sự trường tồn của cái Thiện.
-Chủ động, tự đấu tranh để giành lại cuộc sống và hạnh phúc.
-Tinh thần thực tiễn: hạnh phúc trong chỉ có trong cuộc đời thực.
Truyện cổ tích: Tấm Cám
Phát biểu suy nghĩ của anh (chị) về hành động trả thù của Tấm đối với Cám.
Truyện cổ tích: Tấm Cám

I. Giới thiệu chung:
II. Đọc – hiểu:
III. Tổng kết:

1. Noäi dung:
- Phaûn aùnh xung ñoät gia ñình (phuï quyeàn) vaø xung ñoät xaõ hoäi (thieän - aùc).
- Nieàm tin vaøo söùc soáng maõnh lieät cuûa caùi thieän.
Qua truyện cổ tích Tấm Cám,
tác giả dân gian muốn phản ánh
và thể hiện ước mơ gì?
2. Nghệ thuật:
- Sự chuyển biến của hình tượng nhân vật Tấm
- Các yếu tố kỳ ảo ? thu hút, hấp dẫn
- Xen lẫn văn vần ? sinh động.
So với một số truyện cổ tích thần kì khác như Cây khế, Thạch Sanh,… nghệ thuật truyện Tấm Cám có nét gì riêng?
Truyện cổ tích: Tấm Cám
Bài tập về nhà
Hãy tìm và phân tích những dẫn chứng trong truyện Tấm Cám để làm rõ các đặc trưng của cổ tích thần kì.
Truyện cổ tích: Tấm Cám
Nắm được thể loại truyện cổ tích.
Tóm tắt truyện cổ tích Tấm Cám.
Nắm được cuộc đấu tranh giữa Tấm và mẹ con Cám là cuộc đấu tranh giữa thiện và ác.
Nhận biết được ước mơ và tư tưởng của dân gian qua những yếu tố kì ảo và cách kết thúc có hậu.
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI