Tuần 7. Tấm Cám

Chào mừng quý thầy cô và các em tới tham dự tiết học!
Tiết : 23 Đọc văn
tấm cám
(Truyện cổ tích )
Kiểm tra bàI cũ
1. Truyển cổ tích xuất hiện từ thời kì nào?
a. nguyên thủy b. chiếm hữu nô lệ c. Phong kiến d. Hiện nay
2. Nhận xét sau đây đúng với loại tự sự nào?
"Truyện kể về những nhân vật bất hạnh với ước mơ hạnh phúc, công bằng"
a. Thần thoại b. Truyền thuyết c. cổ tích d. Truyện cười
3. Vì sao truyện cổ tích Tấm Cám được xếp vào thể loại truyện cổ tích thần kì?
a. Đó là câu chuyện được kể truyền miệng từ đời này sang đời khác
b. Đó là câu chuyện dân gian kể về thân phận của người mồ côi
c. Cuộc sống hiện thực được kể lại một cách nghệ thuật
d. Đó là câu chuyện hư cấu kể về số phận con người trong xã hội đang phân hóa giai cấp
4. Trong truyện cổ tích Việt Nam và nước ngoài, có nhiều truyện kể về các nhân vật giống cô Tấm. Đó là kiểu nhân vật gì?
A. Mồ côi, bất hạnh C. Có sức khỏe phi thường
B. Thông minh, tài giỏi D. Có phẩm chất tốt đẹp dưới
hình thức bề ngoài xấu xí

5. Tên gọi khái quát nhất cho cuộc đấu tranh xã hội trong truyện "Tấm Cám" là gì?
A. Đấu tranh giữa người nghèo với kẻ giàu
B. Đấu tranh giữa nông dân và địa chủ
C. Đấu tranh giữa cái Thiện và cái ác
D. Đấu tranh giữa chính nghĩa và phi nghĩa

Kiểm tra bàI cũ
I. Tiểu dẫn
1. Khái niệm truyện cổ tích:
Truyện cổ tích là những câu chuyện hư cấu kể về số phận con người trong xã hội đã và đang phân hóa thành đẳng cấp.
2. Phân loại
- truyện cổ tích về loài vật
- truyện cổ tích thần kì
- truyện cổ tích sinh hoạt

3. Truyện cổ tích thần kì
a. Đặc trưng:
+ Có sự tham gia của các yếu tố thần kì: tiên, bụt, sự biến hóa thần kì.
+ Kết cấu tương đối thống nhất: nhân vật chính?hoạn nạn ?đạt được ý nguyện
b. Nội dung
- Phản ánh mâu thuẫn trong gia đình
- Phản ánh mâu thuẫn xã hội (thiện >< ác)
c. Giá trị
+ Nêu cao tấm gương đạo đức nhằm giáo dục con người, đặc biệt là trẻ em
+ Thể hiện mơ ước về hạnh phúc gia đình, lẽ công bằng xã hội.
II. Đọc - hiểu văn bản Tấm Cám
1. Bố cục: 2 phần
- Phần 1: "Ngày xưa ... hằn học của mẹ con Cám"
? Thân phận của Tấm và con đường đến với hạnh phúc của cô.
- Phần 2: đoạn còn lại
? Cuộc đấu tranh để giành và giữ hạnh phúc của Tấm
2. Tóm tắt truyện
Thân phận Tấm
Mẹ con Cám và hành vi của họ
- Mồ côi, là phận gái
Sống với dì ghẻ
Làm lụng vất vả luôn canh
Hiền lành, chăm chỉ, thật thà, có ước mơ đượ giao lưu với xã hội. Nhưng bị đối Xử tàn tệ
=> Nhỏ bé, yếu đuối, cô đơn. Hiền hậu và bị đối xử không công bằng
- ăn trắng mặc trơn
Không phải làm việc nặng
H�nh vi:
+ Lừa Tấm lấy cắp giỏ Tép + Lén lút giết cá Bống + Lập mưu bắt Tấm ở nhà không được đi xem hội

Thiện
ác
Mâu thuẫn
3) Phân Tích
a) Phần I : Thân phận của Tấm và con đường đến với hạnh phúc
a1) Thân phận của Tấm và hành vi của Mẹ con Cám với Tấm
Thử hài => Bẽ bàng, xấu hổ.
Thử hài => Thành Hoàng hậu
><
a.2 ) Con đường đến với hạnh phúc của cô gái mồ côi.
Con đường đến với hạnh phúc của Tấm là con đường lần lượt giải quyết các mâu thuẫn theo hướng" thiện thắng ác " bằng các yếu tố kì ảo.
Thông qua các chi tiết,hình ảnh, và các yếu tố kì ảo để giảI quyết mâu thuẫn, tác giả dân gian đã giúp Tấm từ một cô gáI mồ côI, bị hắt hủi, chỉ biết khóc trong oan ức, trở thành Hoàng hậu.
Thể hiện tinh thần lạc quan,tin vào triết lý "ở hièn gặp lành" của nhân dân lao động.

b. PhầnII . Cuộc đấu tranh không khoan nhượng để giành và giữ hạnh phúc của tấm
Qúa trình truy đuổi, tiêu diệt Tấm của me con Cám
Qúa trình hoá thân đấu tranh của Tấm
Chặt cau giết tấm
Hoá thành chim Vang Anh, ở bên vua, hót mắng Cám =>Báo hiệu sự có mặt của mình
Giết chim, vứt lông ra vườn
Hoá thành cây xoan Đào => che mát cho vua, ở bên cạnh vua
Chặt xoan Đào, đóng khung cửi
Hoá thân vào khung cửi. tuyên chiến với kẻ thù
Đốt khung cửi, đổ tro ra đường
Hoá thành cây Thị, quả thị
Chết
Trở về kiếp người
Từ hành động và phản ứng yếu ớt, Tấm đã trở nên quyết liệt và chủ động hơn để đòi lại hạnh phúc đích thực của mình
* Sự hóa thân của Tấm phản ánh:
- tính gay gắt, quyết liệt của cuộc đấu tranh giữa thiện - ác.
- Sức sống mãnh liệt của cái Thiện.
- ước mơ về sự công bằng xã hội: ở hiền gặp lành.
- ước mơ đổi đời của người lao động nghèo về một xã hội lý tưởng.
- Quan niệm về hạnh phúc của người lao động: tìm hạnh phúc ở ngay cõi đời này.
c.Vai trò của yếu tố kì ảo
- Phần I: Tấm khóc, Bụt hiện lên và ban tặng vật thần kì
? Bụt trực tiếp giúp Tắm thoát khỏi khó khăn, tiếp thêm sức mạnh cho Tấm đi đến thắng lợi

- Phần II: Cuộc đấu tranh gian nan hơn, quyết liệt hơn
? Tấm không khóc, không có sự xuất hiện của Bụt, chỉ có sự hóa thân của Tấm để trở về trực tiếp bước vào cuộc đấu tranh giành lại sự sống

? Phải tự mình giành và giữ, hạnh phúc mới bền chặt
III) Chủ đề
Thể hiện sự chuyển biến của nhân vật Tấm từ yếu đuối, thụ động đến kiên quyết đấu tranh giành lấy sự sống và hạnh phúc cho mình. Tác phẩm phản ánh sâu sắc cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, ước mơ công lý, công bằng, tinh thần lạc quan, nhân đạo, thể hiện triết lý "ở hiền gạp lành".
IV.Tổng kết:
- Nghệ thuật:
+ Sử dụng yếu tố thần kì
+Thể hiện lối kết cấu quen thuộc đã thành mô típ trong truyện cổ tích
Nội dung: Tác phẩm phản ánh mâu thuẫn và xung đột trong gia đình phụ quyền thời cổ, đặc biệt là mâu thuẫn giữa thiện và ác. Sự chiến thắng của cái thiện đã khẳng định cái thiện sẽ được tôn vinh, "ở hiền gặp lành".
Bụt hiện lên giúp đỡ Tấm mỗi khi Tấm khóc
XIN CHÂN THàNH CảM ƠN CáC THầY CÔ Và CáC EM HọC SINH