Tuần 6. Văn tế nghĩa sĩ cần Giuộc

Tiết 21:

VĂN TẾ NGHĨA SĨ CẦN GIUỘC
Nguyễn Đình Chiểu
Phần một: Tác giả
I. CUỘC ĐỜI:
-Nguyễn Đình Chiểu (1822- 1888)
Tự: Mạnh Trạch, hiệu: Trọng Phủ, Hối Trai
.
Gia đình:
nhà nho.
Quê hương:
+ Quê cha:
Thừa Thiên-
Huế
+ Sinh tại quê mẹ
ở Gia Định
Thời đại
 Thời buổi
nhiễu nhương,
đen tối.
Hơn ai hết,
ông thấu hiểu
cuộc sống
của nhân dân
trong buổi ấy.
Chế độ phong kiến
suy vong, thối nát
Thực dân Pháp xâm lược
nước ta, triều đình
nhà Nguyễn nhu nhược
hòa nghị với Pháp.
Cuộc đời
Trước
khi
Pháp
xâm
lược:
+ 1843: Thi đỗ tú tài ở ,
Gia Định
+1846: Ra Huế chuẩn bị thi
Hội, bỏ dở vì mẹ mất
bị mù.
+ Về quê dạy học,
chữa bệnh, làm thơ.
+ Đứng về phía nhân dân,
sống bất hợp tác với Pháp
và tay sai.
+ Làm thơ chống Pháp.
Khi
Pháp
xâm
lược:
Tuy cuộc đời
có nhiều éo le, bất hạnh nhưng
ở NĐC, đau khổ
và hạnh phúc
riêng tư đã hòa vào đau khổ và
hạnh phúc
chung của dân tộc.
Con người
Tấm gương sáng về
nhân cách,nghị lực và lòng
yêu nước:
Vứt bỏ công danh để làm tròn
chữ hiếu, giữ vững khí tiết trước
âm mưu kẻ thù.

 Bài học về bản lĩnh sống,
tinh thần kiên trung,
bất khuất.
Trong Nguyễn Đình Chiểu có 3 con người đáng quý:
+ Một nhà giáo mẫu mực, đặt việc dạy người cao hơn dạy chữ.
+ Một lương y lấy việc chăm lo sức khỏe của dân làm y đức.
+ Một nhà văn sáng tác không phải lấy danh tiếng mà trực tiếp phục kháng chiến, đề cao đạo đức, chính nghĩa.
Mộ nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
II. SỰ NGHIỆP THƠ VĂN:
Phương châm sáng tác:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.

Dùng ngòi bút, thơ văn
làm vũ khí chiến đấu cho
đạo đức, chính nghĩa,
cho độc lập, tự do
của dân tộc.
MỘ NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU
Từ hai câu thơ trên, hãy phát biểu về phương châm sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu?
- Các tác phẩm chính:
+ Truyện thơ:
Kể tên các tác phẩm chính
của Nguyễn Đình Chiểu?
+ Văn tế:
Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc
Khu di tích Cần Giuộc
Văn tế Trương Định
Thơ điếu Trương Định
Thơ điếu Phan Tòng

Văn tế nghĩa sĩ trận vong Lục tỉnh.
Mộ Nguyễn Đình Chiểu và vợ
+ Thơ Nôm Đường luật:
Chạy giặc



Xúc cảnh
2. Nội dung thơ văn:
Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu
đề cập đến những nội dung gì?
Lí tưởng đạo đức, nhân nghĩa
Lòng yêu nước thương dân


+ Ghi lại một thời đau thương
của dân tộc.
+ Tố cáo tội ác của giặc
Lòng căm thù tột độ.
+ Ngợi ca tinh thần chiến đấu,
hi sinh cao cả của nhân dân.
+ Truyền dạy những bài học
về đạo làm người chân chính.

+Mẫu nhân vật lí tưởng:
những người nhân hậu,
thủy chung, cao cả...
3. Nghệ thuật thơ văn:

Có nhiều đóng góp cho văn học dân tộc-
nhất là mảng trữ tình đạo đức.
Thơ văn in đậm sắc thái Nam Bộ:
+ Lối thơ thiên về kể mang màu sắc diễn
xướng.
+ Nhân vật bộc trực.
+ Từ ngữ Nam Bộ.
CỦNG CỐ
Cuộc đời và
con người
Phương châm
sáng tác
Nội dung
thơ văn
Hơn một thế kỉ trôi qua, tiếng thơ Nguyễn Đình Chiểu vẫn
ngân vang giữa cuộc đời. Tên tuổi nhà thơ mù xứ Đồng Nai
vẫn rực sáng trên bầu trời văn nghệ dân tộc bởi nhân cách
cao đẹp và những cống hiến lớn lao. Cố Thủ tướng
Phạm Văn Đồng đã nói: “ Trên trời có những vì sao có
ánh sáng khác thường, nhưng con mắt của chúng ta phải
chăm chú nhìn thì mới thấy, và càng nhìn càng thấy sáng.
Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu là một trong số ấy.”
Nghệ thuật
thơ văn
Xin chân thành cảm ơn quý thày cô
và các em học sinh đã chú ý
theo dõi bài giảng!