Tuần 5. Uy-lít-xơ trở về

Chia sẻ bởi Hà Phương Thái | Ngày 09/05/2019 | 50

Chia sẻ tài liệu: Tuần 5. Uy-lít-xơ trở về thuộc Ngữ văn 10

Nội dung tài liệu:

Uy-lít-xơ trở về
Trích sử thi "Ô-đi-xê"
HÔ-ME-RƠ
I. GIỚI THIỆU CHUNG
Đất nước Hi Lạp cổ đại
Sử thi Hi lạp và Hô-me-rơ
Tác phẩm (Sử thi Ô-đi-xê và đoạn trích “Uy-lít-xơ trở về”)








I. GIỚI THIỆU CHUNG
Đất nước Hi Lạp cổ đại




- Đất nước Hi Lạp cổ đại rộng lớn hơn nhiều so với diện tích hiện tại.
- Văn minh phát triển, có những đóng góp lớn cho văn minh nhân loại trên nhiều lĩnh vực.
Di tích đền Parthenon thờ các vị thần trên đỉnh Olympia
Bức tượng nổi tiếng “Lực sĩ ném đĩa” của Myron xuất hiện từ thế kỷ thứ V TCN mô tả một môn thể thao cổ đại, tôn vinh sức mạnh thể chất của con người.
I. GIỚI THIỆU CHUNG
Đất nước Hi Lạp cổ đại.
Sử thi Hi lạp và Hô-me-rơ.
Hi Lạp có 2 bộ sử thi nổi tiếng là I-li-at và Ô-đi-xê




I. GIỚI THIỆU CHUNG
Đất nước Hi Lạp cổ đại.
Sử thi Hi lạp và Hô-me-rơ.
- Hi Lạp có 2 bộ sử thi nổi tiếng là I-li-at và Ô-đi-xê.
+ I-li-át dài 15.693 câu thơ
+ Ô-đi-xê dài 15.111 câu thơ
- Tương truyền tác giả của 2 bộ sử thi này là Hô-me-rơ.



 Sử thi Ôđixê ca ngợi trí tuệ, dũng khí và nghị lực của con người với khát vọng chinh phục thế giới chung quanh và niềm mơ ước về một cuộc sống hoà bình, yên vui, hạnh phúc. Nó còn ca ngợi tình yêu quê hương, tình vợ chồng, cha con, tình bạn cao cả, thuỷ chung.
I.TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả Hô-me-rơ




HÔ-ME-RƠ

- Nhà thơ Hi Lạp sinh ở đất I-ô-ni, ven biển Tiểu Á.
- Sống vào khoảng thế kỉ IX-VIII TCN.
- Tác giả của hai thiên sử thi: “I-li-át” và
“Ô-đi-xê”.
Ông đi khắp nơi để sưu tầm và kể lại những câu chuyện về cuộc chiến tranh thành Tơ-roa




- I-li-át là bài ca về thành Tơ-roa, gồm: 15.693 câu thơ, chia thành 24 khúc ca.
Nhân vật chính là chàng dũng sĩ Asin.






Thần Dớt

Nữ thần Hê-ra - Nữ thần của hôn nhân, gia đình, làm mẹ và sinh đẻ,
Nữ thần A-te-na
Nữ thần của sự thông thái, trí tuệ, chiến lược và chiến tranh chính nghĩa, người khởi nguồn cho ngành dệt, thêu ở Hy Lạp.



Nữ thần Aphrodit
Nữ thần của tình yêu và sắc đẹp
Tượng thần Venus ở thành Milo
Thần A-pô-lô
Thần của ánh sáng, thơ, nhạc, chữa bệnh và tiên tri
Thần biển Pô-dê-i-đông
Hermes
Thần đưa tin
Thần artemis
Nữ thần của săn bắn và của Mặt Trăng
Thần mặt trời HELIOS
Thần E-ros
Thần tình yêu
Câu chuyện “Quả táo vàng”
Eris gửi đến bàn tiệc một quả táo vàng, có khắc chữ: "Cho người đẹp nhất!", khiến ba nữ thần Athena, Aphrodite và Hera tranh cãi không yên.
Lễ cưới của hai vị thần Thetis & Peleus)
Nữ thần Eris trong thần thoại Hy lạp là kẻ chuyên gây chuyện
Nàng Hê-len
Cuộc chiến thành Tơ-roa kéo dài 10 năm
Cuộc chiến thành Tơroa
2. Sử thi “Ô-đi-xê”






- Gồm 12.110 câu thơ chia thành 24 khúc ca.

- Nội dung: Kể về hành trình trở về quê hương I-tác của Uy-lít-xơ sau 20 năm xa cách.
HÀNH TRÌNH TRỞ VỀ QUÊ HƯƠNG I-TAC CỦA UY-LÍT-XƠ

Thành Tơ-roa
Đảo nữ thần
Ca-líp-xô
Xứ sở vua
An-ki-n«-èt
Quê hương
Bản đồ hành trình trở về của Uy-lít-xơ
Thành Troy
Xi-côn
Lô-tô-pha-giơ
Xi-clốp
Ai-ô-lốt
Lét-tri-gông
Xiếc xê
Xiren
Ca-ríp
Nữ thần mặt trời Hê-li-ốt
Calípxô
Phe-a-xi
Itac (quê nhà)
Bản đồ hành trình trở về của Uy-lít-xơ
Gã khổng lồ một mắt Xi-clôp
Uy-lít-xơ cùng nữ thần Ca-líp-xô
Thần biển
Pô-de-i-đông
Pê-nê-lốp với tấm vải ngày dệt, đêm tháo
Uy-lit-xơ trừng trị bọn cầu hôn
1. Vị trí đoạn trích
Thuộc khúc ca 23: cuộc đoàn tụ của Uy-lít-xơ và Pê-nê-lốp sau 20 năm xa cách.
II. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1. Nhũ mẫu đưa bằng chứng vết sẹo- Pê-nê-lốp vẫn không tin nhưng xuống nhà để xem người giết bọn cầu hôn.
2. Nhũ mẫu Ơ-ri-clê báo tin Uy-lít-xơ trở về- Pê-nê-lốp không tin.
3. Uy-lít-xơ cho rằng P chưa nhận mình vì vẻ ngoài rách rưới.
4. Tê-lê-mác trách mẹ- Pê-nê-lốp cho biết sẽ nhận người đó là chồng nếu ông ta trả lời được bí mật về những dấu hiệu riêng chỉ hai người biết với nhau.
5. U nói ra bí mật chiếc giường- P chạy lại ôm chồng, không nỡ buông rời.
6. U xuất hiện trong trang phục nghiêm chỉnh- P vẫn chưa nhận đó là chồng mình
2. Tóm tắt
Trình tự đúng: 2-1-4-3-6-5
Nội dung:
Diễn biến tâm trạng của các nhân vật Uy-lít-xơ, Pê-nê-lốp, Tê-lê-mác, Ơ-ri-clê trong ngày Uy-lít-xơ trở về quê hương.
Nhũ mẫu Ơ-ri-clê báo tin Uy-lít-xơ trở về- Pê-nê-lốp không tin.
Nhũ mẫu đưa bằng chứng vết sẹo- Pê-nê-lốp vẫn không tin nhưng xuống nhà để xem người giết bọn cầu hôn.
Tê-lê-mác trách mẹ- Pê-nê-lốp cho biết sẽ nhận người đó là chồng nếu ông ta trả lời được bí mật về những dấu hiệu riêng chỉ hai người biết với nhau.
Uy-lít-xơ cho rằng P chưa nhận mình vì vẻ ngoài rách rưới.
U xuất hiện trong trang phục nghiêm chỉnh- P vẫn chưa nhận đó là chồng mình
U nói ra bí mật chiếc giường- P chạy lại ôm chồng, không nỡ buông rời.
2. Tóm tắt
3. Bố cục
Phần 1: Từ đầu đến “con cũng không phải là người kém cỏi”: Pê-nê-lốp thận trọng, chưa vội tin ngay khi nhũ mẫu và con trai báo tin Uy-lít-xơ trở về.
- Phần 2: Còn lại: Uy-lít-xơ vượt qua thử thách của Pê-nê-lốp, gia đình đoàn tụ.
3. Bố cục
4. Tâm trạng của nàng Pê-nê-lôp
Bặt tin chồng suốt 20 năm.

Đối mặt với âm mưu của những kẻ cầu hôn.

Cha mẹ đẻ thúc giục tái giá.
* Hoàn cảnh của Pê-nê-lôp
Pê-nê-lôp với tấm vải “ngày dệt đêm tháo”
Tâm trạng của Pê–nê–lốp khi nhận được tin Uy-lít-xơ trở về:
“Câu chuyện già kể không hoàn toàn đúng sự thật”
“Còn về phần Uy –lít-xơ thì ở nơi đất khách quê người chàng cũng đã hết hy vọng trở lại đất A-cai, chính chàng cũng đã chết rối”
* Nhũ mẫu báo tin Uy-lít-xơ đã trở về.
a. Trước tác động của nhũ mẫu Ơ-ri-clê
-> Nàng nảy sinh hai điều nghi hoặc:
+ Người giết bọn cầu hôn là một vị thần.
+Sau 20 năm, Uy-lít-xơ chàng đã chết.
-> Pê-nê-lốp không tin.
* Nhũ mẫu báo tin Uy-lít-xơ đã trở về.
a. Trước tác động của nhũ mẫu Ơ-ri-clê
* Nhũ mẫu đưa bằng chứng: vết sẹo và bảo đảm bằng tính mạng mình.
-> Lòng nàng bắt đầu có sự phân vân.
b. Tâm trạng của Pê-nê-lốp khi gặp Uy-lít-xơ trong bộ dạng của 1 người hành khất:
+ Pê-nê-lốp xuống gác, đến tận nơi để xem mặt.
+ Không biết nên đứng xa hay lại gần chàng.
+ Ngồi lặng thinh trên ghế, đăm đăm nhìn Uy-lít-xơ lòng đầy nghi ngại.
+ Tê-lê-mác lên tiếng trách cứ mẹ.
+ Nàng vẫn khẳng định sự phân vân và tin chắc rằng nếu đúng là Uy-lít-xơ thì chắc chắn hai người sẽ nhận ra nhau.
* Khi đối mặt với Uy-lít-xơ:

+ Ngồi lặng thinh trên ghế, lòng sửng sốt.
+ Khi thì đăm đăm âu yếm nhìn chồng, khi lại không nhận ra chồng…
c. Tác động của Tê-lê-mác với mẹ
- Tê-lê-mác trách mẹ gay gắt.
-> Pêlêlốp phân vân cao độ và xúc động dữ dội, nhưng vẫn không phân rõ thực hư.
=> Trước sự tác động của nhũ mẫu và con trai, nàng Pê-nê-lốp vẫn thận trọng.
=> Người phụ nữ nữ ý thức sâu sắc về danh dự, tỉnh táo, đầy bản lĩnh, biết kìm nén tình cảm của mình.
=> “Cánh cửa lòng” nàng Pê-lê-nốp thật “kiên cố”.
d. Tâm trạng của Pê-nê-lốp khi Uy-lít-xơ thay đổi hình dáng bên ngoài:
“Khi Uy-lít-xơ từ phòng tắm bước ra, trông người đẹp như một vị thần”.
+ Pê-nê-lốp vẫn im lặng không nói một lời.
+ Nàng quyết tâm đặt ra một thử thách cuối cùng dành cho Uy – lít – xơ.
Bí mật chiếc giường cưới.
Bí mật chiếc giường cưới.
+ Uy-lít-xơ vượt qua thử thách, nói đúng về bí mật của chiếc giường cưới.
+ Đến lúc này Pê – nê – lốp mới hoàn toàn tin người đứng trước mặt mình là Uy – lít – xơ thật.
+ Thái độ của nàng thay đổi hoàn toàn: bủn rủn chân tay, chạy lại, nước mắt chan hòa, hạnh phúc, sung sướng ôm lấy chồng.
d. Pê-lê-nốp thử thách chồng và cuộc đoàn tụ
Pê-nê-lốp
-Hé lộ ý định thử thách: nhắc đến “những dấu hiệu riêng”.
Uy-lít-xơ
Mỉm cười chấp nhận và đầy tự tin.
Trở lại với hình dáng ngày trước
-Vẫn giữ thái độ thận trọng.
Hờn dỗi, trách móc, bảo nhũ mẫu khiêng chiếc giường để chàng ngủ một mình
- Nói với nhũ mẫu khiêng chiếc giường do Uy-lít-xơ xây nên.
Giật mình, miêu tả tỉ mỉ đặc điểm chiếc giường
- Bủn rủn chân tay, chạy lại ôm lấy chồng, nước mắt chan hòa.
c. Pê-lê-nốp thử thách chồng và cuộc đoàn tụ
NHẬN XÉT:
- Bằng trí tuệ, sự nhạy bén và tấm lòng tha thiết yêu thương, U đã vượt qua được sự kiên cố của cánh cửa lòng nàng P. Còn P cũng bằng sự khôn khéo, thông minh để xác nhận sự thật.
=> Sự gặp gỡ giữa hai trí tuệ và hai tâm hồn.
PHẨM CHẤT CỦA PÊ-NÊ-LỐP:
 Người vợ vô cùng chung thủy.
 Người phụ nữ thông minh, giàu nghị lực và đặc biệt đề cao tính cẩn trọng.
 Pê-nê-lốp trở thành hình tượng nhân vật điển hình của người phụ nữ Hi Lạp cổ đại
Bí mật chiếc giường giải toả nhiều mối nghi ngờ. Chiếc giường chính là biểu tượng về lòng thuỷ chung, tình vợ chồng son sắt.




1. Nhân vật Pê-nê-lốp.
2. Nhân vật Uy-lít-xơ.
- Hoàn cảnh hiện tại của Uy – lít – xơ:
+ Vượt qua không biết bao nhiêu thử thách, để cuối cùng được trở lại quê hương I–tác của mình sau 20 năm xa cách.
+ Chàng trở về quê hương và đóng giả làm một người hành khất.
+ Chàng đã cùng con trai mình tiêu diệt 108 tên cầu hôn láo xược.




- Uy – lít – xơ bắt gặp sự lạnh lùng của người vợ:
+ Vì vẻ ngoài rách rưới trong bộ dạng hành khất mà vợ mình không nhận ra.
+ Nhưng chàng vẫn tin tưởng ở người vợ thông minh của mình, tin chắc chắn rằng cuối cùng rồi 2 người cũng sẽ nhận ra nhau.




- Sau khi tắm rửa và thay quần áo, chàng thay đổi hẳn nhưng Pê–nê–lốp vẫn nghi ngờ:
+ Bản thân chàng cũng nghi ngờ sự sắt đá của vợ.
+ Tỏ ra trách móc, giận dỗi, sai người kê giường ngủ riêng.
- Uy-lít-xơ vượt qua thử thách của vợ.




 PHẨM CHẤT CỦA UY-LÍT-XƠ:
 Một con người thông minh, bản lĩnh, giàu trí tuệ và đầy nghị lực.
 Kiên nhẫn đến bền bỉ.
 Người chồng, người cha cao quý.
 Uy-lít-xơ là biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn và trí tuệ của con người Hi Lạp.




3. Nghệ thuật sử thi qua đoạn trích.
- Sáng tạo một tình huống đoàn tụ rất giàu kịch tính
- Tâm lí nhân vật được miêu tả khá sinh động, chân thực qua việc miêu tả dáng điệu, cử chỉ, cách ứng xử, thái độ, và qua cách dùng lối so sánh mở rộng,…
- Ngôn ngữ: Trong sáng, hào hùng, giọng kể chậm rãi, tha thiết.
“Dịu hiền thay mặt đất, khi nó hiện lên trước mắt những người đi biển bị Pô-dê-i-dông đánh tan thuyền trong sóng cả gió to, họ bơi, nhưng rất ít người thoát khỏi biển khơi trắng xoá mà vào được đến bờ; mình đầy bọt nước, những người sống sót mừng rỡ bước lên đất liền mong đợi; Pê-nê-lôp cũng vậy, được gặp lại chồng, nàng sung sướng xiết bao, nàng nhìn chồng không chán mắt và hai cánh tay trắng muốt của nàng cứ ôm lấy cổ chồng không nỡ buông rời”…
Nghệ thuật so sánh được sử dụng trong 1 câu văn dài hơi để diễn tả tâm lí nhiều tầng bậc của nhân vật
III. TỔNG KẾT
1. Về nội dung, tư tưởng:
Qua cảnh vợ chồng đoàn tụ sau 20 năm xa cách, với nghệ thuật kể chuyện và lựa chọn chi tiết hết sức độc đáo, tác giả đã khắc họa thành công vẻ đẹp trí tuệ và tâm hồn của 2 nhân vật Uy–lít–xơ và Pê–nê–lốp.
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Hà Phương Thái
Dung lượng: | Lượt tài: 4
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)