Tuần 5. Trả bài làm văn số 1

Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ !
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
TRẢ BÀI VIẾT SỐ 1
(Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí)
Đề bài: Tục ngữ Việt Nam có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” nhưng cũng có câu: Hoa sen gần bùn “mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Anh (chị) hãy phát biểu suy nghĩ của mình về hai ý kiến trên.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
I.Yêu cầu của bài viết:
1.Về hình thức, kĩ năng:
- Biết viết một bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí, bố cục rõ ràng, hành văn sáng rõ, luận điểm tập trung làm rõ luận đề.
- Trình bày được suy nghĩ của bản thân một cách mạch lạc, thuyết phục, không mắc các lỗi về diễn đạt.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
I.Yêu cầu của bài viết:
2.Về kiến thức:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần làm rõ các ý sau:
- Nhân cách con người thường dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường sống (gần mực thì đen, gần đèn thì sáng).
- Nếu phải sống trong một môi trường không tốt, không lành mạnh thì con người cần phải biết giữ gìn nhân cách, phẩm giá của mình, quyết không để bị sa ngã hay tha hoá.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
II.Lập dàn ý:
Anh (chị) hãy nêu hệ thống luận điểm mà mình đã thể hiện trong bài viết số 1.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
II.Lập dàn ý:
Dàn ý tham khảo
1.Mở bài:
- Giới thiệu tư tưởng trong đề bài: Mối quan hệ giữa con người và môi trường, hoàn cảnh sống.
- Trích dẫn luận đề: Tục ngữ Việt Nam có câu…
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
2.Thân bài:
2.1/-Giải thích ý nghĩa ẩn dụ của hai ý kiến cần nghị luận.
2.2/-Phân tích chứng minh câu tục ngữ: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” để khẳng định hoàn cảnh sống đã tác động đến sự hình thành và phát triển của tâm tính, nhân cách con người.
2.3/-Phân tích, chứng minh tư tưởng: “Hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn” để khẳng định không phải ai sống trong môi trường xấu đều trở thành người xấu
2-4/-Bình luận hai tư tưởng trong luận đề: Chúng không phủ định nhau mà bổ sung cho nhau để khuyên bảo mọi người nên biết tiếp thu cái tốt từ môi trường sống để hoàn thiện bản thân và cũng cần phải biết tự chủ để không bị môi trường xấu tác động làm cho bị sa ngã, tha hoá.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
3.Kết bài:
Bài học nhận thức của người viết về hai tư tưởng vừa nghị luận.
III.Tiêu chuẩn cho điểm:
- Mở bài: 1 đ; Kết bài: 1 đ
- Thân bài:
+ Ý 2-1: 1 đ
+ Ý 2-2: 2,5 đ
+ Ý 2-3: 2,5 đ
+ Ý 2-4: 2 đ

Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
IV. Sửa một số lỗi phổ biến trong bài viết:
Anh (chị) hãy đọc, phát hiện lỗi và đề xuất cách sửa lỗi ở từng VD sau:
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
Các lỗi phổ biến
1. Lỗi về kĩ năng
VD1: Trong cuộc sống của mỗi con người, không phải ai cũng có nhân cách, tính tình giống nhau, tất cả mọi người đều được giáo dục tốt nhưng tác nhân trực tiếp ảnh hưởng đến nhân cách và tính tình của mỗi người chính là xã hội, môi trường sống xung quanh.
→ Mở bài chưa nêu được luận đề.
Cách sửa lỗi
1. Cách sửa lỗi kĩ năng
VD1: Cần trích dẫn thêm hai ý kiến được thể hiện trong đề bài: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” và “Hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
→ Mở bài không thể thiếu luận đề, nếu luận đề ngắn gọn, cần trích dẫn nguyên văn.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!

Các lỗi phổ biến:
1. Lỗi về kĩ năng:
VD2: Nếu ta kết thân với những người có xu hướng ăn chơi hay thường xuyên nghe họ nói tục, chửi thề khi chuyện trò thì chúng ta sẽ làm theo mà không hay và ta trở thành người xấu lúc nào cũng không biết. Nhưng bên cạnh đó, không phải ai gần “mực” cũng đều “đen” nên dân gian cũng có câu: “Hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
→Chưa biết tách ý, xuống dòng hình thành luận điểm khác→thân bài không có luận điểm.

Cách sửa lỗi:
1. Cách sửa lỗi kĩ năng:
VD2: Tách câu “Nhưng bên cạnh đó…” đưa xuống dòng để lập luận điểm mới trong đoạn văn tiếp theo.
→Nếu không tách ý chuyển đoạn thì thân bài không có hệ thống luận điểm, hoặc luận điểm không rõ ràng.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!

2. Lỗi về diễn đạt:
VD1: Hãy sống, hãy chơi và hành động có chọn lọc, vì như thế bạn sẽ tránh xa những cám dỗ của cuộc sống xung quanh mình.
→ Dùng từ không chính xác (từ: có chọn lọc; tránh xa).

2. Cách sửa lỗi diễn đạt:
VD1: Hãy sống, hãy chơi và hành động một cách tự chủ vì như thế bạn sẽ tránh được những cám dỗ của cuộc sống xung quanh mình.
→Khi dùng từ không chính xác, lập luận sẽ không thuyết phục.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
2. Lỗi về diễn đạt:

VD2: “Hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Không phải ai sống trong môi trường không lành mạnh đều là người xấu xa cả.
→ Các câu thiếu sự liên kết.
2. Cách sửa lỗi diễn đạt:
VD2:”Hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Mượn hình ảnh hoa sen thơm ngát giữa bùn lầy hôi tanh, người xưa muốn nói không phải ai…xấu xa cả.
→Nối kết ý giữa câu trước và câu sau để mạch văn được chặt chẽ.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
3. Lỗi về kiến thức:

VD1: “Nhân chi sơ tính bản thiện”, mỗi người khi sinh ra chưa hẳn đều là con người tốt, có một bản tính tốt; hay một con người hiền lành lương thiện,…
→ Lập luận chưa xác đáng, thiếu lôgic
3. Cách sửa lỗi kiến thức:
VD1: “Nhân chi sơ tính bản thiện”. Mỗi người khi mới sinh ra đều là người tốt, có bản tính tốt, đều là những con người hiền lành và lương thiện.
→Tìm hiểu kĩ ý nghĩa của vấn đề để lí lẽ giải thích được xác đáng.

Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
3. Lỗi về kiến thức:
VD2: “Hoa sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”, ý muốn nói mặc dù hoa sen và bùn ở gần nhau nhưng sen chẳng hôi tanh mùi bùn vì sen là đại diện cho những người làm việc thiện và hiền hậu nên mới vươn cao không hôi tanh mùi bùn.
→ Lập luận thiếu cơ sở thực tế, không thuyết phục
3. Cách sửa lỗi kiến thức:
VD2: Có thể thay thế cụm từ “sen là đại diện cho những người làm việc thiện và hiền hậu” bằng cụm từ : “sen là biểu tượng cho sự thanh sạch, tinh khiết, là hình ảnh ẩn dụ để chỉ phẩm chất tâm hồn trong sáng, nhân cách đẹp đẽ của con người luôn toả sáng trong môi trường sống có khi còn nhiều xô bồ, hỗn tạp.
→ Lí lẽ giải thích phải gắn với hình ảnh, đặc điểm sự vật được đề cập đến, tránh suy diễn tuỳ tiện.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
Mời cả lớp nghe những đoạn văn hay của lớp chúng ta khi làm bài viết số 1:

- Đoạn mở bài của bạn Nguyễn Văn Thiện.

- Một đoạn trong phần thân bài bàn về sự bổ sung ý nghĩa của hai tư tưởng cần nghị luận của bạn Nguyễn Thị Trúc Uyên.

- Một đoạn trong phần thân bài bàn về câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” của bạn Nguyễn Thị Cẩm Tú.

Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
V. Củng cố:
Sau khi sửa các lỗi của bài viết, anh (chị) rút được kinh nghiệm gì cho mình khi làm bài viết tiếp theo ?
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
VI. Dặn dò:
- Để làm tốt bài văn nghị luận xã hội về tư tưởng đạo lí, học sinh cần nắm vững các yêu cầu về kĩ năng và kiến thức.
- Khi làm bài, cần thiết lập hệ thống luận điểm một cách chặt chẽ, lôgic để tập trung giải quyết vấn đề cần nghị luận.
- Cần có ý thức viết câu đúng ngữ pháp, dùng từ chính xác, không sai lỗi chính tả; các câu phải được liên kết chặt chẽ để mạch văn được thuyết phục.
Lớp 12A5 kính chào quý thầy cô đến dự giờ thăm lớp!
Chúc các em làm bài viết số 2 thật tốt, cố gắng tránh những lỗi đã mắc phải trong bài viết số 1 này!