Tuần 5. Lẽ ghét thương

Đọc văn
LẼ GHÉT THƯƠNG

(TRÍCH TRUYỆN “ LỤC VÂN TIÊN”)

Nguyễn Đình Chiểu

I. ĐỌC HIỂU TIỂU DẪN
1. Hòan cảnh sáng tác:
Khoảng vào đầu những năm 50 của thế kỷ XIX
2. Thể loại: truyện thơ Nôm bác học
3. Vị trí đoạn trích: trích từ câu 473 đến câu 504 của truyện Lục Vân Tiên
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Tình cảm ghét thương của ông Quán
a) Ghét :Những việc tầm phào
(Điển cố, điển tích )
Theo nghĩa thông thường: những việc vu vơ , hão huyền, không có ý nghĩa gì
Trong tự điển Việt – Pháp của Giê-ni- bren (1898): việc chơi nhảm
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Tình cảm ghét thương của ông Quán
Ghét ai
Ghét việc
Ghét vì
đời Kiệt,Trụ
đời U, Lệ
đời Ngũ bá
đời thúc quý
mê dâm
đa đoan
phân vân
phân băng
Để dân sa hầm
sẩy hang
Để dân lầm than
Làm dân nhọc nhằn
lằng nhằng rối dân
a) Ghét :Những việc tầm phào
(Điển cố, điển tích )
Chính sự suy vi, vua chúa say đắm tửu sắc
mà chối bỏ trách nhiệm, không chăm lo
đến đời sống nhân dân.
Điểm chung ở các thời đại mà ông Quán ghét ?
Thái độ phê phán của ông Quán đối với các triều đại vua chúa xuất phát từ điều gì?
Điệp từ
Vì dân mà ông Quán ghét , lấy chuẩn mực hạnh phúc của nhân dân để bình phẩm lịch sử
b) Thương:( điển tích , điển cố)
Thương ai
Thương vì
Khổng Tử
Nhan Tử
Gia Cát Luợng
Làm quan nhưng không được trọng dụng
Nguyên Lượng
Hàn Dũ
Tìm cách hành đạo nhưng không thành
Hiếu học,đức độ nhưng chết sớm
Mong khôi phụ cơ nghiệp nhà Hán nhưng không thành
Làm quan nhưng không được trọng dụng
Có tài ra làm quan  ẩn dật
Can ngăn vua mà bị đày đi xa
Đổng Tử
Liêm, Lạc
Có tài, có hoài bão “ trí quân trạch dân” nhưng thất chí , lận đận
Điệp từ
Vì đời, vì sự an bình của nhân dân mà thương, mà tiếc
Điểm chung giữa những nhân vật mà ông Quán thương
Có ý kiến cho rằng “ Bấy nhiêu con người mà ông Quán thương ít nhiều điều có những nét đồng cảnh với Nguyễn Đình Chiểu”. Em có đồng ý không?Vì sao?


Đúng. Bởi vì:




Nguyễn Đình Chiểu



-Là nhà nho
-Từng nuôi chí
hành đạo giúp đời
lập nên sự nhgiệp công danh




- Cuộc đời riêng
nhiều bất hạnh
- Thời đại
nhiễu nhương



“ Lánh nơi danh lợi chông gai cực lòng”


2. Quan niệm ghét thương
a) Quan niệm:
* Vì chưng hay ghét cũng là hay thương.
* Nửa phần lại ghét , nửa phần lại thương
ghét >< thương, ghét //thương
Yêu ghét rõ ràng ( nét đẹp trong tình cảm phân minh)
Ghét tột độ mà thương vô cùng ( sự lặp lại của từ ghét, thương)
b) Cơ sở của ghét thương:
* Hại dân  ghét
* Lo dân, vì dân  thương
Xuất phát từ tấm lòng thương dân sâu sắc
III. GIÁ TRỊ VĂN BẢN : sgk