Tuần 4. Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thuỷ

Truyện An Dương Vương
và Mị Châu- Trọng Thủy
I.TiỂU DẪN
1.Đặc trưng truyền thuyết




Đặc trưng cơ bản của truyền thuyết là gì?

-Kết hợp yếu tố lịch sử,yếu tố tưởng tượng.
-Phản ánh quan điểm đánh giá,thái độ,tình cảm của nhân dân đối với các sự kiện lịch sử,nhân vật lịch sử.
2. Di tích Cổ Loa:Sgk/39





Tác phẩm gắn với di tích nào ở nước ta?
Bối cảnh văn hoá: Khu di tích Cổ Loa (Đông Anh- Hà Nội); lễ hội Cổ Loa.

Bàn thờ và tượng Mị Châu hoá đá.
Đền An Dương Vương
Bàn thờ An Dương Vương------Thần Kim Quy
Giếng Ngọc trước đền An Dương Vương
Hỏt quan h? trong khu v?c Gi?ng Ng?c
Di chỉ khảo cổ



3.Văn bản:Văn bản được trích từ “Truyện Rùa Vàng” trong “Lĩnh Nam chích quái”.

II.TÌM HIỂU VĂN BẢN
1.Tóm tắt




Em hãy thống kê những tình tiết chính của truyện?




Theo em, phần liệt kê sau còn thiếu những tình tiết nào quan trọng?




2. Nhân vật An Dương Vương




Những chi tiết nào nói lên công lao của ADV đối với đất nước?
a. Công lao của An Dương Vương trong việc dựng nước và giữ nước.
- Xây thành.
- Chế nỏ thần.
- Đánh thắng quân xâm lược.
Những việc làm đó cho thấy phẩm chất gì ở nhân vật?
=> ADV mang phẩm chất của vị vua anh hùng: ý thức đề cao cảnh giác, bản lĩnh vững vàng, trọng người hiền tài.




* Chi tiết kì ảo Rùa Vàng giúp vua xây thành, chế nỏ thần.Có ý nghĩa

+ Khẳng định công cuộc dựng nước và giữ nước của ADV là “thuận lòng trời, hợp ý dân’.
+ Ca ngợi sự sáng suốt của nhà vua. Tự hào về chiến công xây thành, chế nỏ.
Sáng tạo chi tiết này, nhân dân đã thể hiện sự đánh giá như thế nào về nhà vua?




b. Trách nhiệm của ADV trong bi kịch nước mất, nhà tan.
-Nhận lời cầu hôn của kẻ thù.
-Cho Trọng Thuỷ ở rể trong
Loa Thành, lơ là việc giữ bí
mật nỏ thần=> mở đường
cho TT làm nội gián.
-Quân giặc tiến đánh vẫn
điềm nhiên đánh cờ, cười
giễu.
ADV đã mắc những sai lầm gì dẫn đến việc mất nước?
ADV là người mơ hồ về bản chất ngoan cố của kẻ thù, mất cảnh giác cao độ, chủ quan,
khinh địch.
Kết cục bi thảm: tự tay giết con gái và cơ đồ đắm biển sâu.




* Chi tiết ADV chém đầu con gái có
ý nghĩa:




- Gạt tình riêng, đứng trên công lí và quyền lợi dân tộc để xử án.
- Sự tỉnh ngộ muộn màng của ADV.
- Gợi lên thảm cảnh khốc liệt của chiến tranh.
* Chi tiết kì ảo vua cầm sừng tê bảy tấc đi xuống biển nêu lên ý nghĩa





+Sự ngưỡng mộ đối với vị anh hùng dân tộc.
+ Niềm thương tiếc, muốn bất tử hoá nhân vật.
3. Nhân vật Mị Châu
a.Hành động :Lén cho Trọng Thủy xem nỏ thần,rắc lông ngỗng trên đường chạy giặc.




Việc Mị Châu lén đưa cho Trọng Thuỷ xem nỏ thần,rắc lông ngỗng khi chạy giặc,nói lên điều gì?







=>Mị Châu là người ngây thơ,cả tin,phạm tội do vô tình,hành động trên chỉ thuận theo tình cảm vợ chồng,mà quên nghĩa vụ đối với đất nước.Nên dẫn đến cái chết đầy oan nghiệt.
b. Cái chết của Mị Châu




Thể hiện thái độ phê phán
nghiêm khắc của nhân dân
đối với:
+ Sự mất cảnh giác.
+ Đặt tình cảm cá nhân lên trên nghĩa vụ đối với cộng đồng.

c. Sự hóa thân của Mị Châu




“Máu biến thành ngọc trai,
xác biến thành ngọc thạch”
Minh chứng cho tấm lòng trong trắng của MC.
- Thể hiện thái độ bao dung, nhân hậu của nhân dân.

3. Nhân vật Trọng Thủy
- Là kẻ gián điệp,kẻ thù của nhân dân Âu Lạc.
- Kẻ phản bội tình yêu trong sáng của MC.
Nạn nhân của chiến tranh.



=> Cái chết của Trọng Thủy:
+Thể hiện sự bế tắc giữa hai tham vọng: có được nước Âu Lạc và có tình yêu của Mị Châu.
+Sự trả giá tất yếu cho sự giả dối và phản bội.


5.Hình ảnh “ngọc trai- giếng nước”
- Hình ảnh “ngọc trai”: minh chứng cho
tấm lòng trong sáng của Mị Châu.









- Hình ảnh “giếng nước”: chứng nhận cho mong muốn hoá giải tội lỗi của Trọng Thủy.
Nêu ý nghĩa của hình ảnh ngọc trai và hình ảnh giếng nước?




Như vậy, hình ảnh “ngọc trai- giếng nước có phải là hình ảnh ca ngợi mối tình Mị Châu- Trọng Thuỷ không?
- Ngọc rửa nước giếng càng sáng, càng đẹp: Trọng Thủy đã có được sự hoá giải của Mị Châu ở thế giới bên kia.




=> Hình ảnh “ngọc trai- giếng nước” là một sáng tạo nghệ thuật hoàn mĩ, thể hiện lòng nhân ái, cách ứng xử thấu tình đạt lí của nhân dân ta. Đây cũng là kết thúc duy nhất hợp lí cho số phận của đôi trai gái.
III. TỔNG KẾT








Một đôi kẻ Việt, người Tần
Nửa phần ai oán, nửa phần xót thương
Vuốt rùa chàng đổi móng
Lông ngỗng thiếp đưa đường
Tình phu phụ, nghĩa quân vương
Nghìn năm khói hương.

K?T TH�C B�I H?C