Tuần 4. Đọc thêm: Mấy ý nghĩ về thơ

Cùng tìm hiểu tác phẩm
Mấy ý nghĩ về thơ
Người thực hiện: Phạm Phương Ly
Lớp 12A1
I- Giới thiệu chung
1- Tác giả

Nguyễn Đình Thi
( 1924 – 2003)
Nơi sinh: Luông Pha bang( Lào)
Quê quán: Làng Trạch – Hà Nội.



Sự nghiệp cách mạng

Thủa nhỏ Nguyễn Đình Thi sống ở Lào
Năm 1931 ông về nước
Năm 1941 ông tham gia hoạt động cách mạng

Sự nghiệp văn học
Nguyễn Đình Thi thuộc thế hệ các nghệ sỹ trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp. Ông viết sách khảo luận triết học, viết văn, làm thơ, soạn nhạc, soạn kịch, viết lý luận phê bình.
Sau cách mạng tháng Tám năm 1945 làm Tổng thư ký Hội Văn hóa cứu quốc và tham gia Hội văn nghệ Việt Nam
Từ năm 1958 đến năm 1989 làm Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam
Từ năm 1995, ông là Chủ tịch Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật.
Ông được nhà nước phong tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt I năm 1996

Nhận định về thơ của
Nguyễn Đình Thi
Thơ của Nguyễn Đình Thi có bản sắc và giọng điệu riêng, vừa tự do, phóng khoáng, vừa hàm xúc, sâu lắng suy tư, có những tìm tòi sáng tạo theo xu hướng hiện đại về hình ảnh, nhạc điệu.
Các tác phẩm tiêu biểu
Truyện
Xung kích (1951)
Bên bờ sông Lô (tập truyện ngắn, 1957)
Vào lửa (1966)
Mặt trận trên cao (1967)
Vỡ bờ (tập I năm 1962, tập II năm 1970)


Tiểu luận
Mấy vấn đề văn học (1956)
Công việc của người viết tiểu thuyết (1964)

Nhạc
Người Hà Nội
Diệt phát xít
Thơ
Người chiến sỹ (1958)
Bài thơ Hắc Hải (1958)
Dòng sông trong xanh (1974)
Tia nắng (1985)
Đất nước (1948- 1955)



Kịch
Con nai đen
Hoa và Ngần
Giấc mơ
Rừng trúc
Nguyễn Trãi ở Đông Quan
Tiếng sóng

Mỗi tình vượt biên giới
Nói về chuyện đời và chuyện tình của Nguyễn Đình Thi, nhiều nhà văn thế hệ kháng chiến chống Pháp thường nhắc đến một nữ thi sĩ người Pháp tên là Madeleine Riffaud.

Ông Nguyễn Đình Thi là Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam, bà Madeleine Riffaud sang thăm Việt Nam thì ông Thi phải tiếp đón, nhiều lần thành quen thân.

Hai người quen nhau tại Đại hội Thanh niên dân chủ thế giới năm 1952 rồi họ yêu nhau
2- Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác:
Tháng 9 năm 1949 HỘi nghị tranh luận văn nghệ đã được tổ chức ở Việt Bắc

Sự thành công của tác phẩm:
Bài viết đã được đưa vào tập: Mấy vấn đề văn học.



Tìm hiểu tác phẩm
1, Lý giải đặc trưng cơ bản nhất của biểu hiện tâm hồn con người:
_ Tâm hồn ta có sự rung động thơ khi nó ra khỏi trạng thái bình thường và theo sự thức tỉnh tự soi vào nó để nhận thấy đang ở một độ rung chuyển khác thường do một sự va chạm nào với Thế giới bên ngoài, với thế giới thiên nhiên, với những người khác,mà hình thành nên cảm xúc

2, các yếu tố đặc trưng của thơ
Hình ảnh:
Thơ là tiếng nói đầu tiên của tâm hồn khi đụng chạm vào cuộc sống, nó gợi nên cảm xúc của con người
Là hình ảnh thơ thực nảy lên trong tâm hồn khi ta sống trong một hoàn cảnh nào đó
Thực trong thơ là hình ảnh sống, có sức lôi cuốn và thuyết phục người đọc.Bởi nó là những hình ảnh còn tươi mới mà nhà thơ tìm thấy, nên nó mới mẻ, đột ngột lạ lùng


Tư tưởng
Thơ phải có tư tưởng, có ý thức, vì bất kì cảm xúc nào của con người cũng dính liền với sự suy nghĩ
Tư tưởng trong thơ là tư tưởng dính liền với cuộc sống, ở trong cuộc sống, nhưng nằm ngay trong cảm xúc và tự tình.
Hiểu thơ là vấn đề của cả tâm hồn
Cảm xúc trong thơ

Cảm xúc là phần quan trọng trong thơ ca. Nó là trạng thái tâm lý làm sống lên những tình cảm, nỗi niềm trong người đọc
Bài thơ là sợi dây truyền tình cảm cho con người, giúp con người cảm nhận sâu sắc sắc màu cuộc sống quanh mình.
3, Sự khác biệt giữa ngôn ngữ thơ và các thể loại khác:
Chữ và tiếng trong thơ phải có giá trị riêng. Mỗi chữ và tiếng ngoài cái nghĩa của nó, công dụng gọi tên sự vật, nó còn được người sử dụng nó nhưng phá tung, mở rộng, gọi đến xung quanh nó những cảm xúc, hình ảnh bất ngờ.
Câu thơ hay là do có cái gì đó là làm rung động sự vật bên ngoài
Chất nhạc trong thơ không giới hạn. Nó là nhịp điệu hình thành của những cảm xúc, hình ảnh liên tiếp hoà hợp.

So sánh giữa thơ và văn xuôi
Đường đi của Thơ là con đường thẳng vào tình cảm, không quanh co, không qua trung gian
Thơ chỉ chọn một ít chính điểm


Thơ là tổng hợp kết tinh , sự kì bích


Văn xuôi lôi cuốn người đọc như dòng nước, đưa ta đi từ điểm này đến điểm khác
Văn xuôi được phép không mười phần hoàn hảo

Thơ tự do và thơ không vần
Từ âm điệu đến vần đều là những vó khí rất mạnh trong tay người làm thơ

4- Nghệ thuật
Cách lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động, từ ngữ chọn lọc, gần gũi, dễ hiểu,hình ảnh chân thực, miêu tả cụ thể, giúp người đọc có thể lĩnh hội vấn đề một cách dễ dàng.
Bài nghị luận đã nêu được quan điểm thơ đứng đắn. Nó có giá trị đối với mọi thời đại. Bởi vậy mà thuyết phục người đọc, người nghe.
Cùng tìm hiểu tác phẩm
Đô-xtôi-ép-xki
I- Giới thiệu chung
1, Tác giả
Xtê- Phan Xvai- Gơ (28/11/1881- 22/2/1942)
Ông sinh ra trong một gia đình khá giả gốc Do Thái ở thành phố Wien, Áo
Không tìm thấy động lực rõ ràng, ông bỏ học sớm. Việc học của ông chỉ bắt đầu khi ông đi qua nhiều nước ở châu Âu và kết giao với nhiều nhân vật quan trọng vào thời đại của ông

Trong Thế chiến thứ nhất, vì lý do sức khỏe yếu, ông không phải ra mặt trận mà được làm thủ thư, phụ trách quản lý tư liệu chiến tranh

Nhưng chỉ đến khi sống một thời gian ngắn gần trận tuyến, ông mới nhận ra sự điên rồ của chiến tranh, và từ đó trở thành người cổ vũ mạnh mẽ cho hoà bình.
Là một nhà văn có sức làm việc mạnh, ông đã viết nhiều tập tiểu sử thêm truyện dài và truyện ngắn

Ông được ca ngợi là có óc phân tích tâm lý độc đáo, và có tài chắt lọc bỏ ra những tiểu tiết khiến cho những tập tiểu sử của ông đọc hấp dẫn như tiểu thuyết

Đến thập niên 1930, ông là một tác giả có tác phẩm được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất.
Các tác phẩm của ông luôn còn giá trị đến muôn đời sau
Các tác phẩm của ông được dựng thành phim như :
truyện Bức thư của người đàn bà không quen biết (1948 )
Công dân Kane
24 giờ làm phụ nữ (1968 )
……
Mới đây, nhà xuất bản văn học đã in tập sách: Stefan zweig 5 truyện ngắn hay nhất
2- Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác:
Đô-xtôi-ép-xki bị bắt giam trong pháo đài vì tham gia vào cuộc tranh luận chính trị

Ông bị đày ở Xibia chịu nhiều khổ đau.

Tác giả đã viết thực về những ngày khốn khổ bị động kinh của Đô xtôi ép xki phải chạy vay tiền chữa bệnh

Chỉ trong vài câu, Xvai gơ đã tóm tắt được cái thần của tác phẩm

“Tiểu thuyết của Đo xtôi ép xki là huyền thoại về nhân loại mới, thoái ra tự đày tâm hồn Nga”

“Cộng đồng mà những nhân vật của Đô xtôi ép xki vươn tới ko phải thuộc về xã hội, mà mang tính chất tôn giáo, họ không tìm kiếm xã hội mà tình hữu ái toàn nhân loại”.
Tìm hiểu tác phẩm
Chân dung của Đô- xtôi- ép- xki
Là một con người phải chịu nhiều nỗi khổ nhưng giàu nghị lực và hơn hết là 1 con người vĩ đại nhận được sự tôn sùng ko chỉ của nước nga mà còn cả loại người tiếng bộ.
Ông chịu nhiều nỗi khổ về vật chất và tinh thần, phải cầu xin từ những kẻ xa lạ và thấp hèn.
Ông sống cô độc, xa lạ với mọi người và thế giới quanh ông.
.


Ông luôn buồn nhớ về nước Nga. Trái tim ông chỉ đập vì nước Nga và nước Nga là tiếng gọi vĩnh cửu của niềm tuyệt vọng trong ông.

Ông chưa trở về được nước Nga nên vùi đầu vào những trang viết mang nỗi đau về hiện thực nước Nga, cùng nỗi đau khắc khoải chính ông,nhưng trong đau khổ tuyệt vong, ông đã có nghị lực phi thường.

Ông làm việc ko ngừng, lao động là sự giải thoát và là nỗi khổ của ông, có điều đo vì ở ông luôn sáng bừng lên nghị lực và niềm đam mê nghệ thuật, niềm yêu thương con người và nước Nga cùng với tài năng bẩm sinh có 1 ko 2 của mình
2-Sứ mạng và tầm vóc của Đô- xtôi- ep- xki
Có thể khẳng định rằng những hình ảnh so sánh ẩn dụ trong văn bản đều qui tụ về 1 thế giới thánh thần siêu nhiên, thế giới nằm trong niềm tôn kính thiêng liêng của con người.

“ Hoa đầy giường bì lấy đi” vì nhân dân tôn sùng ông như 1 vị thánh “ ko khí căn phòng nhỏ trở nên ngột ngạt tới mức các ngọn nến tắt lịm”…

Qua nhưng điều đó tác giả muốn làm nỗi bật sứ mạng và vai trò của Đô- xtôi-ép-xki, giống như 1 đáng cứu thế chịu tội thay cho cả đất nước, mặt khác bản thân ông như một hồi chuông, một tiếng sống thức tỉnh nhân dân Nga dưới sự bức bối, tối tăm của thời cuộc.
3-Khẳng định vai trò của nhà văn
Một nhà văn vĩ đại ko thể là 1 cá nhân riêng lẻ, mà cuộc đời, số phận và sự nghiệp sáng tác của họ phải được đặt trong quan hệ gắn bó khăng khít với chính dân tộc, đất nước của họ.

Nhà văn bằng sức mình, tư tửơng của cái tác phẩm của mình thuyết phục, thu hút gắn kết các tâm hồn, các tầng lớp giai cấp tạo nên 1 tiếng nói đòng vọng chung nhất trong lòng người đọc.

Nhà văn vĩ đại phải ví đại ngay từ trong tác phẩm của mình, từ tấm lòng yêu thương con người, và tổ quốc, có lý tưởng và phấn đấu cho lý tưởng ấy.


Từ những đièu trên có thể hiểu được rằng việc tác giả luôn gắn bối cảnh chính trị với văn chương nhằm khẳng định sự ví đại của nhà văn với lịch sử văn học và với cả lịch sử xá hội, đât nước.

Nhà văn có đóng góp quan trong vào sự phát triển của lịch sử văn học

Nghệ Thuật
Sử dụng cấu trúc những hình ảnh trái ngược khi thể hiện chân dung Đô-xtôi- ép- xki
Hình ảnh so sánh, ẩn dụ, miêu tả chân thực con người, xã hội Nga đương thời.

Phần tìm hiểu hai tác phẩm:
Mấy ý nghĩ về thơ( Nguyễn Đình Thi)
Đô- xtôi- ép- xki (Xtê- Phan Xvai- Gơ)
Đến đây là kết thúc!
Xin cảm ơn các bạn đã chú ý theo dõi!