Tuần 4. Bài ca ngất ngưởng

Tiết 26: Bài ca ngất ngưởng- Nguyễn Công Trứ-
Thao giảng nữ công : 20/10
Tiết 26:
Bài ca ngất ngưởng - Nguyễn Công Trứ-
Vũ trụ nội mạc phi phận sự
Ông Hi Văn tài bộ đã vào lồng
Khi thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông
Gồm thao lược đã nên tay ngất ngưởng
Lúc bình Tây ,cờ Đại tướng,
Có khi về Phủ doãn Thừa Thiên
Đô môn giải tổ chi niên,
Đạc ngựa bò vàng đeo ngất ngưởng.
Kìa núi nọ phau phau mây trắng
Tay kiếm cung mà nên dạng từ bi?
?
GV dạy: Trương Thị Minh Thiết

Bài cũ:
1.ý kiến nào không đúng khi nhận xét về nhà thơ Nguyễn Công Trứ?
Tự là Tồn Chất, hiệu là Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn, xuất thân trong một gia đình Nho học.
Sáng tác của ông hầu hết bằng chữ Nôm.
Con đường làm quan của ông rất bằng phẳng,ông được bổ nhiệm làm tổng đốc Hải An năm 1832.
Là người đầu tiên có công đem đến cho hát nói một nội dung phù hợp với chức năng và cấu trúc của nó.

Con đường làm quan của ông rất bằng phẳng,ông
được bổ nhiệm làm tổng đốc Hải An năm 1832.
2. ?Bài ca ngất ngưởng? ra đời trong hoàn cảnh nào?A. Khi Nguyễn Công Trứ đỗ đầu kì thi Hương 1819.B. Khi Nguyễn Công Trứ về hưu sống cuộc đời tự do, thoải mái.C. Khi Nguyễn Công Trứ làm Tham tán quân vụ.D. Khi Nguyễn Công Trứ làm Tham tán đại thần.
Khi Nguyễn Công Trứ về hưu sống cuộc
đời tự do, thoải mái.
3.ấn tượng chung của em về con người tác giả thể hiện qua bài thơ?
Qua bài thơ thấy được một tinh thần, một thái độ, một con người vươn lên trong thế tục, sống giữa mọi người mà dường như không thấy ai, đi giữa mọi người mà dường như chỉ biết có mình.
Cái tôi thách thức ngạo đời, đối lập với xung quanh.
Bài mới:
2. Những lời tự thuật:
1.Cảm hứng chủ đạo
2. Những lời tự thuật
II.Đọc? hiểu
I. Tiểu dẫn
Bài ca
ngất ngưởng
Bố cục:
Câu 1- 6: Cuộc sống khi làm quan.
Câu 7-19: Cuộc sống sau khi từ quan.
a) Cuộc sống khi làm quan:
Vũ trụ nội mạc phi phận sự
Nghĩa câu 1?
Mọi việc trong trời đất đều do vua quyết định.
Mọi việc trong trời đất đều là phận sự của ta.
Mọi việc trong trời đất đều do số mệnh con người quyết định.
Mọi việc trong trời đất đều là do trời đất quyết định.
Quan niệm thiêng liêng của nhà Nho nhằm khẳng định ý thức, trách nhiệm, vai trò của kẻ sĩ .
Mọi việc trong trời đất đều là phận sự của ta.
?Ông Hi Văn? (?)(xưng danh) + ?tài bộ?:
Ông Hi Văn tài bộ đã vào lồng.
Coi công danh là lồng: bị ràng buộc , mất tự do.
Thái độ tự tôn cá nhân độc đáo- chơi ngông, tự tin vào tài mình một cách chân thành, thách thức, khinh bạc.
a)
Cuộc
sống
khi
làm
quan
 tự tôn cá nhân.- ?vào lồng?:
Khi: Thủ khoa,  Tham tán Tổng đốc Đông Bình Tây Phủ doãn
Câu 3 - câu 6:
Tự
hào
- Gồm thao lược >< tay ngất ngưởng:
? ?Ngất ngưởng? ngay trên đỉnh cao của danh vọng: cốt cách tài tử, phóng túng, khí phách.
? Thái độ đáng kính của ông Hi Văn.
a.

Cuéc
sèng
khi
lµm
quan
b) Phong cách sống sau khi từ quan:
đạc ngựa bò vàng đeo : cưỡi bò đeo lục lạc.

tay kiếm cung >< dạng từ bi.

đủng đỉnh: + nhịp đi của ả đào vào chùa.
+ tiếng chuông chùa
gót tiên >< đủng đỉnh đôi dì.
?ngất ngưởng?: sống phóng túng,
tự do, thoát tục.( Bụt nực cười)
Câu 13-17:
- quan niệm được , mất, : dương dương người thái thượng (coi khinh mọi chuyện được mất):
khen , chê: phơi phới ngọn đông phong (vui như ngọn gió xuân)
?ông phóng tâm coi nhẹ cái vật chất, phớt lờ mọi lời đàm tiếu để hưởng cảm giác lâng lâng nhẹ nhõm của một kẻ tự do, biết vượt lên trên những phép tắc ràng buộc.
b)
Phong
cách
sống
sau
khi
từ
quan
- Điệp ?khi?, ?không?+ nhịp thơ 2/2/2/2 ( nhịp phách, nhịp trống ):
?liệt kê, khẳng định sự tự hào, cái tài tình, khoáng đạt, thoải mái của nhà thơ trong cuộc chơi bất tận.
Từ láy: phau phau, đủng đỉnh, dương dương, phơi phới, ngất ngưởng:

b)
Phong
cách
sống
sau
khi
từ
quan

 Chó träng miªu t¶ c¶m gi¸c, tr¹ng th¸i tinh thÇn cña m×nh khi tho¸t khái vßng c­¬ng to¶.
Câu 18: Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung.
? Trọn vẹn thuỷ chung với lí tưởng trung quân ái quốc: nhà Nho chân chính.
b)
Phong
cách
sống
sau
khi
từ
quan
Câu 19: Trong triều ai ngất ngưởng như ông.
?Coi mình là duy nhất không ai sánh được về cốt cách ? ý thức sâu sắc về giá trị con người.
? Thách thức với đời.
b)
Phong
cách
sống
sau
khi
từ
quan
Tổng kết:
?đã ghi lại cả cuộc đời hoạt động phong phú của một danh sĩ tài tình, trung nghĩa mà không đánh mất mình
? thể hiện khí phách + giá trị nhân văn vượt thời đại.
 4 giai điệu ngất ngưởng trong cuộcđời:
- khi làm quan - khi cáo quan về quê - khi nghỉ hưu - khi thực hiện nghĩa vua tôi
Hướng dẫn đọc thêm bài: ?Hương Sơn phong cảnh ca?- Chu Mạnh Trinh.
Cảm xúc bao trùm bài thơ là sự sửng sốt, say mê của tác giả trước cảnh thiên nhiên mê hồn.
Bố cục: + Giới thiệu cảnh Hương Sơn( 4 câu đầu): Nam thiên đệ nhất động? hút hồn du khách.
+ Tả cảnh HS (10 câu tiếp): thơ mộng mà linh thiêng, cuốn rũ,mà thanh tịnh, mĩ lệ , hùng vĩ nhưng bàng bạc vị Thiền.
+ Suy niệm của nhà thơ (còn lại): Yêu giang sơn gấm vóc.
? áng thơ long lanh như gấm dệt ? ? Hương sơn đệ nhất thi?
GV dạy: Trương Thị Minh Thiết