Tuần 32. Một số thể loại văn học: kịch, nghị luận

Chia sẻ bởi Trương Hoàng Đảo | Ngày 10/05/2019 | 29

Chia sẻ tài liệu: Tuần 32. Một số thể loại văn học: kịch, nghị luận thuộc Ngữ văn 11

Nội dung tài liệu:

SỞ GD-ĐT HÀ GIANG
TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ TỈNH
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC
KỊCH, NGHỊ LUẬN
Tiết 109
GV: Nguyễn Thị Hằng Nga
Hà Giang, tháng 3 năm 2009
Cấu trúc bài học
Kịch
Nghị luận
Khái lược về kịch
Yêu cầu về đọc kịch
Khái kược về văn nghị luận
Yêu cầu về đọc văn nghị luận
Tiết 1
Tiết 2
THỐNG KÊ CÁC TÁC PHẨM KỊCH ĐÃ HỌC TRONG CHƯƠNG TRÌNH 10, 11
Hãy thống kê các tác phẩm kịch mà em đã học trong chương trình 10, 11?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
1. KHÁI LƯỢC VỀ KỊCH
a. Khái niệm kịch
Kịch là một loại hình nghệ thuật tổng hợp, trong đó có 3 đối tượng quan trọng nhất: kịch bản, đạo diễn, diễn viên
Trong phạm vi văn học, chỉ có kịch bản là thuộc văn học (ví dụ: Vĩnh biệt Cửu trùng đài, Bắc Sơn, Hồn Trương Ba da hàng thịt…)
=> Trong nhà trường, chúng ta chỉ tìm hiểu kịch bản văn học- cái cơ bản, cái gốc đầu tiên, quan trọng nhất của kịch
Đọc sgk và cho biết em hiểu thế nào là kịch?
Vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
* Đối tượng và đặc trưng phản ánh của kịch là những mâu thuẫn xung đột trong đời sống xã hội và con người
Những mâu thuẫn, xung đột ấy được chọn lọc, dồn nén, quy tụ, làm nổi bật trong quá trình xuất hiện, phát triển và giải quyết… qua tài năng hư cấu, tưởng tượng của tác giả
Xung đột kịch tạo nên kịch tính, gây nên sự hấp dẫn của vở kịch
Theo em kịch có những đặc trưng gì?
Mâu thuẫn, xung đột của đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng đài là gì?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
- Có 2 loại xung đột chính xen kẽ, song song và kết hợp với nhau
+ Xung đột bên ngoài: giữa nhân vật này với nhân vật khác, với gia đình, dòng họ, xã hội, thời đại…(Rômeo và Giuliet)
+ Xung đột bên trong: nội tâm tâm trạng, tâm lí, tình cảm, cảm xúc của nhân vật (Hăm-let, Thị Kính…)
* Hành động kịch do nhân vật kịch thể hiện góp phần thể hiện xung đột kịch.
Xung đột kịch có mấy loại? Hãy kể tên một số vở kịch mà em biết?
Kịch Rômeo và Giuliet
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
* Nhân vật kịch: có chính, phụ, chính diện, phản diện. Nhân vật thông qua lời thoại và hành động thể hiện tính cách, xung đột kịch, qua đó thể hiện chủ đề của vở kịch
* Cốt truyện kịch: phát triển theo sự phát triển của xung đột kịch
Mở đầu
Thắt nút (mâu thuẫn, xung đột xuất hiện)
Phát triển
Đỉnh điểm
Giải quyết (cởi nút)
Kể tên các phần của cốt truyện một vở kịch?
Phân tích cốt truyện vở
Vũ Như Tô - Nguyễn Huy Tưởng?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
* Ngôn ngữ kịch: chủ yếu là ngôn ngữ nhân vật được thể hiện trong những lời thoại
Đặc điểm của ngôn ngữ kịch: mang tính hành động và tính khẩu ngữ cao (lời nói thường ngày)
Có 3 kiểu lời thoại:
+ Lời đối thoại: giữa các nhân vật với nhau
+ Lời độc thoại: nhân vật nói một mình, với mình, có thể nói thành tiếng, có thể nghĩ trong đầu
+ Lời bàng thoại: lời nhân vật nói riêng với khán giả
Em hiểu gì về ngôn ngữ kịch?
Tìm và phân tích ngôn ngữ kịch trong đoạn Tình yêu và thù hận
( Rômeo-Giuliet)
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch

b1. Một số đặc trưng của kịch

* Thời gian và không gian: cô đọng và ước lệ. Có thể 1 địa điểm hoặc nhiều địa điểm, thời gian ngắn 1 ngày, 1 buổi tối hoặc hàng tháng, hàng năm, nhiều năm, một đời người, một thế hệ…

CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
b1. Một số đặc trưng của kịch
b2. Đặc trưng chủ yếu của kịch

b2. Đặc trưng chủ yếu của kịch
Có 3 đặc trưng chủ yếu:
Xung đột kịch phản ánh tập trung xung đột của đời sống
Nhân vật kịch thực hiện hành động kịch trong cốt truyện tập trung, cô đọng
Ngôn ngữ kịch- lời thoại trực tiếp khắc hoạ tính cách nhân vật, có tính hành động và khẩu ngữ cao
Như vậy theo em kịch có mấy đặc trưng chủ yếu? Đó là những đặc trưng nào trong số những đặc trưng trên?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
c. Bố cục và phân loại kịch
c1. Bố cục kịch

c. Bố cục và phân loại kịch
c1. Bố cục kịch
VỞ KỊCH
MÀN (HỒI) 1
MÀN (HỒI) 2
MÀN (HỒI) 3
LỚP(CẢNH)1
LỚP(CẢNH)2
LỚP(CẢNH)3
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
c. Bố cục và phân loại kịch
c1. Bố cục kịch
c2. Phân loại kịch

Bố cục và phân loại kịch
c2. Phân loại kịch
Căn cứ vào tính truyền thống hay hiện đại, có tác giả hay sáng tác tập thể
+ Kịch truyền thống dân gian (chèo, tuồng, kịch rối, hí kịch, kinh kịch…)
+ Kịch cổ điển (trước thế kỉ XX)
+ Kịch hiện đại (từ thế kỉ XX)
Căn cứ vào tính truyền thống hay hiện đại, kịch chia làm những loại nào?
Chèo: Xuý Vân giả dại
Quan âm thị Kính
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
c. Bố cục và phân loại kịch
c1. Bố cục kịch
c2. Phân loại kịch
Bố cục và phân loại kịch
c2. Phân loại kịch
Căn cứ vào tính chất và cách giải quyết mâu thuẫn, xung đột:
+ Bi kịch: xung đột giữa cái cao cả-thấp hèn, mới-cũ; kết thúc bi thảm (Hăm-lét…)
+ Hài kịch: dùng tiếng cười hài hước châm biếm để xây dựng và kết thúc xung đột (Trưởng giả học làm sang, Nghêu sò ốc hến…)
+ Chính kịch: phản ánh xung đột trong cuộc sống hằng ngày, vui buồn lẫn lộn (Tôi và chúng ta…)
Căn cứ vàotính chất và cách giải quyết xung đột, kịch chia làm những loại nào?
VỞ :TÔI VÀ CHÚNG TA
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
a. Khái niệm kịch
b. Đặc trưng chủ yếu của kịch
c. Bố cục và phân loại kịch
c1. Bố cục kịch
c2. Phân loại kịch
Bố cục và phân loại kịch
c2. Phân loại kịch
Căn cứ vào hình thức ngôn ngữ diễn đạt:
+ Kịch nói
+ Kịch hát múa (chèo, tuồng, cải lương…)
+ Kịch thơ
+ Kịch rối
+ Kịch câm
+ Kịch truyền thanh
+ Kịch truyền hình
+ Kịch phim…
Căn cứ vào hình thức ngôn ngữ diễn đạt, kịch chia làm những loại nào?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
a. Đặc điểm các kịch bản văn học trong nhà trường phổ thông

2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
a. Đặc điểm các kịch bản văn học trong nhà trường phổ thông
Chỉ học kịch bản văn học, nhưng nhiều loại hình kịch khác nhau, từ truyền thống đến hiện đại, trong-ngoài nước… phong phú, đa dạng nhưng rất khó khăn
Ít hoặc không có điều kiện đọc toàn vở, xem kịch trong băng đĩa hoặc trực tiếp trên sân khấu
Theo em kịch bản văn học trong nhà trường phổ thông có đặc điểm gì?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
b. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học

b. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
Để dạy học tốt các tiết kịch , cần:
Có kế hoạch cụ thể và đầu tư thích đáng từ đầu năm học, G và H cần chuẩn bị kĩ, tỉ mỉ trước khi lên lớp
Nên tổ chức đọc toàn bộ vở kịch, xem kịch trên băng, đĩa…
HS được nghe nói chuyện ngoại khoá những kiến thức lí luận, bổ trợ về kịch bản văn học
Để dạy -học tốt các tiết kịch, chúng ta cần phải làm gì?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
c. Các bước đọc hiểu kịch bản văn học

c. Các bước đọc - hiểu
kịch bản văn học
Đọc - hiểu kịch bản văn học có 4 bước
Bước 1: tìm hiểu xuất xứ: đọc lời giới thiệu, tiểu dẫn để có hiểu biết chung về tác giả, hoàn cảnh sáng tác, chủ đề vở kịch, đặc biệt là tóm tắt nội dung cốt truyện kịch, vị trí của đoạn trích trong mối liên hệ với các sự kiện và nhân vật trước và sau đó
Đọc sgk và cho biết đọc - hiểu kịch bản văn học gồm mấy bước? Nội dung các bước?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
c. Các bước đọc hiểu kịch bản văn học

c. Các bước đọc - hiểu
kịch bản văn học
Đọc - hiểu kịch bản văn học có 4 bước
Bước 2: cảm nhận lời thoại của các nhân vật: đọc kĩ các lời thoại trong đoạn trích để phát hiện nét riêng trong giọng điệu, lời lẽ, từ ngữ của từng nhân vật đã thể hiện tính cách, thể hiện xung đột và chủ đề của kịch như thế nào. Tìm hiểu các kiểu thoại, nhất là các câu thoại nội tâm, độc thoại… kết hợp các lời chỉ dẫn của tác giả kịch bản
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
c. Các bước đọc hiểu kịch bản văn học

c. Các bước đọc - hiểu
kịch bản văn học
Đọc - hiểu kịch bản văn học có 4 bước
Bước 3: phân tích hành động kịch: thể hiện mâu thuẫn, xung đột trong đoạn trích. Trả lời các câu hỏi sau:
Nhân vật đã làm gì? Làm như thế nào? Để làm gì? Vì sao lại thế?
Hành động của nhân vật đã thể hiện tính cách gì của nó?
Hành động của nhân vật thể hiện mâu thuẫn, xung đột gì, của ai với ai trong đoạn trích? Xung đột ấy đang ở mức độ thế nào? Có khả năng diễn tiến ra sao?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
1. Khái lược về kịch
2. Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
c. Các bước đọc hiểu kịch bản văn học

c. Các bước đọc - hiểu
kịch bản văn học

Đọc - hiểu kịch bản văn học có 4 bước
Bước 4: khái quát chủ đề tư tưởng, đánh giá giá trị của đoạn trích và toàn bộ vở kịch
Đọc - hiểu đoạn trích Tình yêu và thù hận theo các bước trên?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
1. Khái lược về nghị luận

II. NGHỊ LUẬN
1. Khái lược về nghị luận
- Nghị luận là một thể loại văn học dùng lí lẽ, phán đoán, chứng cứ để bàn luận về một vấn đề nào đó…nhằm tranh luận, thuyết phục, bác bỏ, khẳng định…giúp người đọc hiểu rõ vấn đề nêu ra
Hãy kể tên một số tác phẩm nghị luận mà em biết?
Đọc sgk và cho biết thế nào là nghị luận?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
1. Khái lược về nghị luận

1. Khái lược về nghị luận
- Giá trị của bài văn nghị luận ở chỗ:
+ Tính đúng đắn, sâu sắc, mới mẻ, cần thiết của vấn đề và những ý kiến, luận điểm của người viết đưa ra
+ Nghệ thuật trình bày lập luận sắc bén, thuyết phục, ở những luận cứ phong phú, tin cậy, vững chắc
+ Ngôn ngữ trình bày chính xác, chặt chẽ, rõ ràng và giàu hình ảnh, biểu cảm
Theo em giá trị của bài văn nghị luận thể hiện ở đâu?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
2. Phân loại văn nghị luận

2. Phân loại văn nghị luận
* Căn cứ vào thời gian xuất hiện:
Nghị luận dân gian (tục ngữ)
Nghị luận trung đại (chiếu, cáo, hịch, biểu, thư dụ…)
Nghị luận hiện đại (tuyên ngôn, lời kêu gọi, bình luận, phê bình, tranh luận, xã luận, phân tích, bình giảng, bình chú…)
Nếu căn cứ vào thời gian xuất hiện, có mấy loại văn nghị luận?

2. Phân loại văn nghị luận
* Căn cứ vào đối tượng và vấn đề nghị luận:
Nghị luận xã hội - chính trị (chính luận)
Nghị luận văn học (phê bình, nghiên cứu văn học, phân tích, bình giảng ) về tác giả, vấn đề, tác phẩm văn học…
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
2. Phân loại văn nghị luận
Nếu căn cứ vào đối tượng và vấn đề nghị luận, văn nghị luận được chia làm mấy loại?
Em đã học tác phẩm nào thuộc loại nghị luận xã hội-chính trị và nghị luận văn học?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
3. Yêu cầu về đọc văn nghị luận

3. Yêu cầu về đọc văn nghị luận
Đọc - hiểu văn bản nghị luận được thực hiện theo 5 bước:
* Bước 1: tìm hiểu xuất xứ: để có căn cứ hiểu sâu thêm các luận điểm trong bài văn nghị luận
* Bước 2: phát hiện và tóm lược các luận điểm tư tưởng: là nắm bắt mạch vận động chính của tác phẩm nghị luận. Chú ý mối liên hệ logic giữa các luận điểm trong việc hướng tới mục tiêu chung
Đọc sgk và cho biết đọc - hiểu văn bản nghị luận gồm mấy bước?
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
3. Yêu cầu về đọc văn nghị luận
3. Yêu cầu về đọc văn nghị luận
Đọc - hiểu văn bản nghị luận được thực hiện theo 5 bước:
* Bước 3: cảm nhận các sắc thái cảm xúc, tình cảm: để thấy được một phương diện làm tăng sức thuyết phục của bài nghị luận
* Bước 4: phân tích các biện pháp lập luận, cách nêu chứng cứ, sử dụng ngôn từ: là đi sâu vào thao tác tổ chức nội dung của văn bản nghị luận. Lập luận là dùng lí lẽ, lí lẽ phải được chứng minh bằng thực tế, tất cả phải được diễn đạt bằng ngôn ngữ có hiệu quả tác động cao
CẤU TRÚC
I. KỊCH
II. NGHỊ LUẬN
3. Yêu cầu về đọc văn nghị luận

3. Yêu cầu về đọc văn nghị luận
Đọc - hiểu văn bản nghị luận được thực hiện theo 5 bước:
* Bước 5: khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Vấn đề đã được đặt ra và giải quyết có ý ngĩa tư tưởng như thế nào? Phương thức biểu hiện của tác phẩm có gì đặc sắc? Có thể rút ra bài học gì từ tác phẩm nghị luận được học?
CỦNG CỐ LUYỆN TẬP
Đọc ghi nhớ sgk/ 111
Làm bài tập 1, 2
Về chuẩn bị bài Ôn tập văn học

* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Trương Hoàng Đảo

Dung lượng: | Lượt tài: 0

Loại file:

Nguồn : Chưa rõ

(Tài liệu chưa được thẩm định)

Tải tài liệu

Báo cáo sai sót

Đề suất chỉnh sửa , phân lại mục