Tuần 32. Một số thể loại văn học: kịch, nghị luận

TRÂN TRỌNG ĐÓN CHÀO
QUÝ THẦY CÔ
CÔ NGUYỄN THỊ NGỌC TRANG
CÙNG TẬP THỂ LỚP 11CA2
KIỂM TRA BÀI CŨ
1
1/Trình bày những nét chính về nhà văn V. Huy-gô?
2/ Qua đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền (trích tiểu thuyết Những người khốn khổ - V. Huy - gô), em thấy nhân vật Giăng Van Giăng là người như thế nào?
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC:

KỊCH, NGHỊ LUẬN
Lí luận văn học

MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
I . KỊCH :
1 . Khái niệm:
Qua phần diễn kịch của các bạn, em hãy:

?
Kể tên một số tác phẩm kịch mà em đã được học trong chương trình THCS và THPT?
- Kể tên một số nhà viết kịch nổi tiếng mà em biết
- Vũ Như Tô(Nguyễn Huy Tưởng)
Kịch Rô-mê-ô và Giu-li-et
I . KỊCH :
1 . Khái niệm kịch :
- Rô-mê-ô và Giu-li-et của Sếch-xpia (đoạn trích Tình yêu và thù hận)
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
Chèo Quan Âm Thị Kính
 Một số tác phẩm kịch đã học:
- Quan Âm Thị Kính (Nỗi oan hại chồng)
- Vũ Như Tô (đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài)- Nguyễn Huy Tưởng

Lưu Quang Vũ
Nguyễn Huy Tưởng
Uy-li-am Sêch-xpia
CHÍ PHÈO
(Nam Cao)
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
PHẦN DIỄN KỊCH
CỦA LỚP 11CS
HUỲNH ĐỨC ------- CHÍ PHÈO
THANH CHÂU-------THỊ NỞ
PHƯƠNG UYÊN---- BÀ CÔ
CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC BẠN 11CS ĐÃ HỖ TRỢ
Qua phần diễn kịch của các bạn, em hãy cho biết:
Thế nào là KỊCH?
Để thành công trong một vở kịch thì phải có những yếu tố quan trọng nào?

?

KỊCH là một loại hình nghệ thuật tổng hợp, có sự tham gia của nhiều ngành thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau:
Kịch bản (lĩnh vực văn học)
Đạo diễn, diễn viên,…(thuộc lĩnh vực sân khấu)
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
I . KỊCH :
1 . Khái niệm:
KỊCH BẢN
Có ba đối tượng quan trọng nhất :
ĐẠO DIỄN
DIỄN VIÊN
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
I . KỊCH :
2. Đặc trưng của kịch:
-Kịch có những đặc trưng cơ bản nào?

-Mỗi đặc trưng của kịch được hiểu như thế nào? (Phân loại cho từng đặc trưng (nếu có))
d. Ngôn ngữ kịch
c. Nhân vật kịch
a. Xung đột kịch
b. Hành động kịch
ĐẶC TRƯNG CỦA KỊCH
e. Cốt truyện kịch
HỒN TRƯƠNG BA, DA HÀNG THỊT
(TRÍCH CẢNH 7)
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
PHẦN DIỄN KỊCH
CỦA LỚP
QUANG VINH ------- HỒN TRƯƠNG BA
PHƯƠNGTHẢO------- VỢ TRƯƠNG BA
HOÀNG THU------ CON DÂU TRƯƠNG BA
NHƯ AN---------- CÁI GÁI (CHÁU NỘI)
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
I . KỊCH :
2. Đặc trưng của kịch:
THẢO LUẬN

Mỗi đặc trưng của kịch được hiểu như thế nào? (Phân loại cho từng đặc trưng (nếu có))
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
I . KỊCH :
- Xung đột bên ngoài: nhân vật- nhân vật, nhân vật- gia đình, xã hội, thời đại…
- Xung đột bên trong: nội tâm, tâm trạng, cảm xúc của nhân vật
mâu thuẫn dồn nén, quy tụ, phát triển gay gắt, căng thẳng
2. Đặc trưng của kịch:
a. Xung đột kịch:
Em hiểu thế nào về xung đột kịch?Có mấy loại?
I . KỊCH :
2. Đặc trưng của kịch:
a. Xung đột kịch:
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
b. Hành động kịch:
Do nhân vật thể hiện
Hành động kịch do ai thể hiện? Thể hiện dựa theo điều gì?
Dựa theo cốt truyện, nhân vật, tình tiết, biến cố… theo một diễn biến chặt chẽ, nhất quán
VD:
+ Quan Âm Thị Kính: Hành động Thị Kính cắt râu Thiện sĩ  Tạo nên án oan
+ Vũ Như Tô: Vũ Như Tô quyết định dùng tiền của của Lê Tương Dực để xây Cửu Trùng Đài tạo xung đột…
I . KỊCH:
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
c. Nhân vật kịch:
2. Đặc trưng của kịch:
a. Xung đột kịch
b. Hành động kịch
Một vở kịch thường có những nhân vật nào? Vai trò của nhân vật?
Nhân vật chính
Nhân vật phụ
Nhân vật chính diện
Nhân vật phản diện
I . KỊCH:
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
d. Ngôn ngữ kịch :
c. Nhân vật kịch:
Gồm nhân vật chính – phụ, chính diện – phản diện,…
Vai trò: bộc lộ đặc điểm, tính cách qua hành động, ngôn ngữ…
2. Đặc trưng của kịch:
a. Xung đột kịch
b. Hành động kịch
Ngôn ngữ kịch được chia làm mấy loại?
Lời nhân vật nói với người xem
I . KỊCH :
2. Đặc trưng của kịch:
d. Ngôn ngữ kịch :
3 loại
Đối thoại
Độc thoại
Bàng thoại
->Ngôn ngữ kịch có tính hành động và khẩu ngữ cao
Lời nhân vật nói với nhau
Lời nhân vật tự nói với mình để bộc lộ tâm trạng
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
Mỗi loại ngôn ngữ kịch được hiểu như thế nào?
I . KỊCH:
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
d. Ngôn ngữ kịch
2. Đặc trưng của kịch:
Cốt truyện kịch phát triển qua các giai đoạn như thế nào?
e. Cốt truyện kịch:
- Phát triển theo xung đột kịch: mở đầu – thắt nút – phát triển – cao trào – mở nút (giải quyết)
- Chia thành nhiều màn (hồi),nhiều lớp.
- Thời gian, không gian kịch.
3. Phân loại kịch
Muốn phân loại kịch, ta phải xét theo những tiêu chí nào?
Xét theo 2 tiêu chí:
- Nội dung ý nghĩa xung đột
-Hình thức ngôn ngữ trình diễn

a. Xét theo nội dung ý nghĩa xung đột
Có 3 loại
Làm bật lên
tiếng cười, chế giễu, mỉa mai
Phản ánh xung đột trong cuộc sống hằng ngày
Gợi lên nỗi xót xa, thương cảm
Chính kịch
Hài kịch
Bi kịch
I . KỊCH :
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
3. Phân loại kịch
Xét theo nội dung ý nghĩa xung đột thì kịch có mấy loại?Nội dung mỗi loại?
b. Xét theo hình thức ngôn ngữ trình diễn
Có 3 loại
Lời thoại bằng
ngôn ngữ đời thường
Lời thoại bằng lời
hát: tuồng, chèo, cải lương
Lời thoại
bằng thơ
Kịch thơ
Kịch nói
Ca kịch
I . KỊCH :
3. Phân loại kịch
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
Xét theo hình thức ngôn ngữ trình diễn thì kịch được chia như thế nào?
Vở kịch thơ ÁNH KIẾM MÊ LINH www.youtube.com/watch?v=QxXdFqu3MOw
Hề chèo xưng danh
Chèo Kim Nham
Chèo trong lễ hội
Chiếu chèo Bắc Bộ
Liên hoan tuồng cổ
Cải lương
- Đọc kỹ lời giới thiệu, tiểu dẫn
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
4 . Yêu cầu về đọc kịch bản văn học :
I . KỊCH :
Cho biết những yêu cầu cơ bản khi đọc kịch bản văn học?
- Đọc kỹ lời giới thiệu, tiểu dẫn
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
4 . Yêu cầu về đọc kịch bản văn học :
I . KỊCH :
- Chú ý lời thoại của các nhân vật: hiểu đặc điểm, tính cách, quan hệ của nhân vật
4 . Yêu cầu về đọc kịch bản văn học :
I . KỊCH :
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
- Đọc kỹ lời giới thiệu, tiểu dẫn
- Chú ý lời thoại của các nhân vật: hiểu đặc điểm, tính cách, quan hệ của nhân vật
- Phân tích hành động kịch: Xác định xung đột chủ yếu, thứ yếu, phân tích diễn tiến và kết quả từng xung đột .

4 . Yêu cầu về đọc kịch bản văn học:
- Nêu chủ đề tư tưởng, ý nghĩa xã hội
VD: Đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài (Kịch Vũ Như Tô)
- Chủ đề, tư tưởng: đặt ra vấn đề
+ Ý nghĩa muôn thuở về cái đẹp
+ Mối quan hệ giữa người nghệ sĩ và nhân dân.
+ Bày tỏ niềm cảm thông, trân trọng đối với người nghệ sĩ tài năng, giàu khát vọng nhưng phải chịu số phận đau thương.
I . KỊCH :
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
- Phân tích hành động kịch
- Đọc kỹ lời giới thiệu, tiểu dẫn
-Tập trung chú ý lời thoại của các nhân vật
I. KỊCH
1. Khái niệm
2. Đặc trưng của kịch
a. Xung đột kịch
b. Hành động kịch
c. Nhân vật kịch
d. Ngôn ngữ kịch
e. Cốt truyện kịch
3. Phân loại kịch
4 . Yêu cầu về đọc kịch bản văn học
Củng cố
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
Qua bài học, em hiểu thế nào về kịch? Đặc trưng của kịch? Phân loại kịch và các yêu câu khi đọc kịch bản văn học như thế nào?
Bài tập củng cố
Bài tập 1 (SGK/111)
Phân tích xung đột kịch trong Tình yêu và thù hận (trích Rô-mê-ô và Ju-li-et của Sếch-xpia)
MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
Củng cố
Bài tập 1(Gợi ý trả lời)

MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: KỊCH, NGHỊ LUẬN
*Trong toàn vở kịch: xung đột giữa tình yêu của Rô-mê-ô và Ju-li-et với mối thù hận của 2 dòng họ Ca-piu-let và Môn-ta-giu.
*Trong đoạn trích: tình yêu trong sáng, say mê, mãnh liệt của Rô-mê-ô và Ju-li-et bất chấp, vượt lên trên thù hận. Rô-mê-ô sẵn sàng từ bỏ tên họ, dòng họ mình. Ju-li-et băn khoăn không biết Rô-mê-ô có vượt qua được sự cản trở của gia đình và dòng họ hay không.
Hướng dẫn về nhà:
1.Tìm xem một số trích đoạn kịch đã học để hiểu hơn về thể loại kịch.
2. Mỗi nhóm vận dụng kiến thức về thể loại kịch, viết một vở kịch ngắn về chủ đề học tập, diễn trước lớp.
3. Chuẩn bị tiếp tiết 2: thể loại nghị luận
- Khái niệm
- Đặc trưng cơ bản
- Phân loại
- Yêu cầu đọc hiểu văn bản nghị luận
- Xem lại các văn bản nghị luận đã học trong chương trình PT.


CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẤY CÔ
ĐÃ DẾN DỰ GIỜ,
THĂM LỚP
THÂN ÁI KÍNH CHÀO