Tuần 30. Truyện Kiều (tiếp theo - Chí khí anh hùng)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:
Hãy đọc diễn cảm đoạn trích Nỗi thương mình (Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
Câu 2:
Dòng nào sau đây diễn đạt đúng nội dung đoạn trích Nỗi thương mình?
A. Tâm trạng của Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân
B. Tình cảnh trớ trêu mà Kiều gặp phải và nỗi niềm thương thân xót phận của Kiều
C. Kiều chia tay Kim Trọng
D. Kiều nhớ nhà và người yêu
Câu 3:
Nghệ thuật nào được sử dụng một cách tập trung để làm nổi bật chủ đề của đoạn trích Nỗi thương mình?
A. Ẩn dụ
B. So sánh
C. Đối xứng
D. Dùng điển cố, điển tích
ngữ văn 10
Tiết 85
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
ĐỌC THÊM:
THỀ NGUYỀN
( TrÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du)
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
Tiết 85
I. TIểu Dẫn
1. Vị trí đoạn trích
Em hãy nêu vị trí của đoạn trích?
- Trích từ câu 2213 đến câu 2230 trong Truyện Kiều, kể về việc Từ Hải từ biệt Thúy Kiều đi xây dựng sự nghiệp lớn.
2. Bố cục đoạn trích
Thúy Kiều và Từ Hải
Tiết 85
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
Nửa năm hương lửa đang nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong,
Nàng rằng: “ phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.
Từ rằng: ”Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”.
Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

Tiết 85
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. TIỂU DẪN
1. Vị trí đoạn trích
2. B? c?c do?n trớch
Có thể chia đoạn trích thành mấy phần? Nêu nội dung mỗi phẩn?
Đoạn trích
4 câu đầu:
cuộc chia tay
giữa Thúy Kiều
và Từ Hải
12 câu tiếp:
cuộc đối thoại
giữa Thúy Kiều
và Từ Hải
2 câu cuối:
Từ Hải
dứt áo
ra đi
Chí khí của nhân vật Từ Hải
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

Tiết 85
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. TIỂU DẪN
II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT
1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hải
* 4 câu thơ đầu
Từ Hải chia tay Kiều để
ra đi xây dựng nghiệp
lớn vào thời điểm nào?
- Thời điểm chia tay:
lúc tình yêu đang nồng thắm.
- Cảnh chia tay:
Cảnh chia tay diễn
ra như thế nào?
Từ Hải sẵn sàng lên đường rồi mới tạm biệt Kiều.
Cuộc chia tay của người anh hùng, không lời than vãn, không chút quyến luyến, bịn rịn.
Tính cách và chí khí của
Từ Hải còn được thể hiện
qua các từ ngữ nào?
- Từ ngữ:
+ Trượng phu:
chỉ người đàn ông có chí khí, bậc anh hùng với hàm ý khâm phục, ngợi ca.
Em có nhận xét gì về cuộc chia tay này?
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

Tiết 85
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. TIỂU DẪN
II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT
- Từ ngữ:
+ động lòng bốn phương:
cụm từ ước lệ chỉ chí khí anh hùng tung hoành thiên hạ.
+ Thoắt:
mau lẹ, dứt khoát, kiên quyết -> cách nghĩ, cách xử sự khác thường của Từ Hải
=> cảm hứng con người vũ trụ.
* 12 câu thơ tiếp
- Kiều nguyện ra đi cùng chồng
, Vì: + Kiều không muốn xa chồng, không muốn sống trong cảnh cô đơn.
- Từ Hải:
+ Từ chối yêu cầu chính đáng của Kiều
+Khuyên Kiều hãy vượt lên tình cảm thông thường để làm vợ người anh hùng.
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

+Nàng muốn ra đi để cùng chia sẻ, cùng gánh vác công việc với chồng.
Tiết 85
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. TIỂU DẪN
II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT
* 12 câu thơ tiếp
* 4 câu thơ đầu
- Từ Hải:
+ Khẳng định: muộn thì không quá một năm sẽ nhất định trở về với một cơ đồ lớn
=> Khát vọng lớn mang tầm vóc vũ trụ và niềm tin vào tương lai, sự nghiệp và mục đích của chàng.
* Hai câu cuối
- Cử chỉ, thái độ ra đi:
dứt khoát, không chần chừ, không do dự.
- Hình ảnh chim bằng:
ẩn dụ về người anh hùng lí tưởng cao đẹp, phi thường mang tầm vóc vũ trụ.
Nói lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hải
Tiết 85
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. TIỂU DẪN
II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT
* 4 câu thơ đầu:
* 12 câu thơ tiếp:
* Hai câu cuối:
cảnh chia tay giữa Thúy Kiều và Từ Hải
cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải
hành động quyết dứt áo ra đi của Từ Hải
Nhận xét về tính cách và chí khí của Từ Hải?
=> Tóm lại:
đoạn trích nói lên chí khí phi thường, mưu cầu nghiệp lớn lẫy lừng của người anh hùng Từ Hải - một con người rất mực tự tin vào tài năng, bản lĩnh của mình.
Nhận xét về
nghệ thuật
miêu tả
nhân vật
Từ Hải?
2. Nghệ thuật xây dựng nhân vật
- Bút pháp lí tưởng hóa, lãng mạn hóa với cảm hứng vũ trụ ngợi ca; những hình ảnh ước lệ, kì vĩ, lời đối thoại trực tiếp bộc lộ tính cách đầy tự tin, bản lĩnh.
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"

1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hải
Tiết 85
B. ĐỌC THÊM " THỀ NGUYỀN"
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. Vị trí đoạn trích
- Được trích từ câu 431 đến câu 452 trong Truyện Kiều, kể về việc Thúy Kiều sang nhà Kim Trọng làm lễ thề nguyền.
Tiết 85
B. ĐỌC THÊM " THỀ NGUYỀN"
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. Vị trí đoạn trích
II. Hướng dẫn đọc - hiểu
THẢO LUẬN
Nhóm 1
(Câu 1, SGK, Tr 116)
Nêu nhận xét về
hàm nghĩa của
các từ: vội,
xăm xăm, băng?
Nhóm 2
(Câu 2, SGK, Tr 116)
Không gian thơ mộng
và thiêng liêng liêng
của cuộc thề nguyền
được Nguyễn Du tả
như thế nào?
Tiết 85
B. ĐỌC THÊM " THỀ NGUYỀN"
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. Vị trí đoạn trích
II. Hướng dẫn đọc - hiểu
1. Câu 1
- Các từ: vội, xăm xăm, băng
thể hiện sự khẩn trương, vội vã của cuộc thề nguyền -> sự chủ động đến với tình yêu của Kiều; Đây cũng là tư tưởng mới mẻ, tiến bộ của Nguyễn Du.
2. Câu 2
- Các hình ảnh:
+ Ánh trăng nhặt thưa->vằng vặc
+ Ngọn đèn hiu hắt
+ Bước chân khe khẽ, êm nhẹ
- Các từ ngữ:
giấc hòe, bóng trăng xế, hoa lê, giấc mộng đêm xuân…-> hình ảnh ước lệ đẹp, rất sang.
Không gian thơ mộng và thiêng liêng của cuộc thề nguyền -> Tâm trạng bâng khuâng, bàng hoàng của cả Thúy Kiều và Kim Trọng.
Tiết 85
B. ĐỌC THÊM " THỀ NGUYỀN"
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. Vị trí đoạn trích
II. Hướng dẫn đọc - hiểu
1. Câu 1
2. Câu 2
3. Câu 3
Liên hệ với đoạn trích
Trao duyên để chỉ ra
tính nhất quán trong
quan niệm về tình yêu
của Kiều?
- Đoạn trích này cho thấy tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng là rất cao đẹp và thiêng liêng.
- Ở đoạn trích Trao duyên, Kiều nhớ lại từng chi tiết trong đêm thề nguyền
đó là một kỉ niệm đẹp.
Đoạn trích Trao duyên là sự tiếp tục một cách lô gích quan niệm về tình yêu của Thúy Kiều.
Kim Trọng và Thúy Kiều
Tiết 85
- Chí khí anh hùng của nhân vật Từ Hải cũng như thái độ trân trọng của Nguyễn Du đối với nhân vật này.
- Tác giả đã sử dụng bút pháp lí tưởng hóa, lãng mạn hóa khi miêu tả nhân vật Từ Hải.
B. ĐỌC THÊM " THỀ NGUYỀN"
-Tình yêu cao đẹp và thiêng liêng giữa Thúy Kiều và Kim Trọng.
- Khát vọng tình yêu tự do được tác giả gửi gắm qua đoạn trích.
Giờ sau soạn bài Lập luận trong văn nghị luận
A. ĐOẠN TRÍCH" CHÍ KHÍ ANH HÙNG"