Tuần 30. Truyện Kiều (tiếp theo - Chí khí anh hùng)

TIẾT 89 - ĐỌC VĂN:
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
Hướng dẫn đọc thêm:
THỀ NGUYỀN
(Trích “Truyện Kiều” ) - Nguyễn Du
*Vị trí đoạn trích:
- Từ câu 2213 đến 2230.
- Được đánh giá là sáng tạo của Nguyễn Du.
VĂN BẢN
“Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.
Nàng rằng: "Phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp cũng quyết lòng xin đi".
Từ rằng: Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
Bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận, biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!"
Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kỳ dặm khơi"
 
Theo §µo Duy Anh, tõ ®iÓn “TruyÖn KiÒu”

Bố cục: 3 ph?n
- Bốn câu đầu: cảnh chia tay giữa Từ Hải với Thuý Kiều.
- Mười hai câu tiếp: cuộc đối thoại giữa Từ Hải với Thuý Kiều.
- Hai câu cuối: hành động dứt khoát của Từ Hải.

- "Trượng phu": chỉ một trang nam nhi có chí khí.
bậc anh hùng (sắc thái tôn xưng)
- "Động lòng bốn phương":
Chỉ chí khí anh hùng tung hoành thiên hạ

=> Hình ảnh thể hiện không gian khoáng đạt, nâng tầm vóc con người sánh ngang với vũ trụ
- "Trông vời": trông ra xa, hướng về trời bể mênh mang (không gian)
" Thanh gươm yên ngựa": tư thế sẵn sàng "như che đầy cả trời đất
- "Thoắt": hành động nhanh chóng diễn ra trong khoảnh khắc bất ngờ
- " Thẳng rong": đi liền một mạch, chỉ có một hướng.
- "Quyết lời dứt áo": hành động hiên ngang, kiên quyết, hùng dũng trong vận hội chim bằng tung cánh chín vạn dặm trên biển khơi.

=> Từ Hải hiện lên giữa không gian vũ trụ rộng lớn (cảm hứng chung khi miêu tả người anh hùng trung đại): một thanh gươm, một yên ngựa, một khí phách phi thường, con người ấy bắt đầu sự nghiệp lớn của mình: sự nghiệp anh hùng
- Lời của Từ Hải:
Từ Hải
Nâng Kiều ngang hàng với bản thân mình
Trân trọng Kiều
Lý tưởng làm trai của Từ Hải
Đây không đơn giản là tình nghĩa vợ chồng mà là tình tri kỉ, tri âm giữa Từ Hải với Thuý Kiều.
- Lời của Từ Hải:
Cõu 1: Đoạn Chí khí anh hùng được trích từ câu /./ đến câu /./ trong "Truyện Kiều" ?
Cõu 2: Cụm từ "thẳng rong", hiểu theo nghĩa văn cảnh, là:
Cõu 3: Kiều nói khi muốn xin đi theo Từ Hải: Phận gái chữ tòng - Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi là theo quan niệm của Nho giáo (Tam tòng), nhưng cũng gửi vào đó quan niệm, tình cảm riêng của nàng. Phận gái chữ tòng, theo đó, có nghĩa là:
Cõu 4: Lời Từ Hải nói trong lúc chia tay đã thể hiện những nét nổi bật nào trong tính cách của người anh hùng?
Cõu 5: Lời Từ Hải nhắc Kiều: Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình, Bằng nay bốn bể không nhà - Theo càng thêm bận biết là đi đâu?, đặt trong toàn bộ lời nói Từ Hải, thực chất cũng là một lời khuyên. ẩn ý của lời khuyên ấy là gì ?