Tuần 30. Chí khí anh hùng

Chăo m?ng qu� th?y c� d?n d? gi? l?p
10A10
Tâm trạng của Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân
Kiều chia tay Kim Trọng.
Tình cảnh trớ trêu mà Kiều gặp phải và nỗi niềm thương thân xót phận của Kiều.
Kiều nhớ nhà và người yêu.
A
B
C
D
Câu 1: Dũng n�o sau dõy di?n d?t dỳng n?i dung do?n trớch N?i thuong mỡnh?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Ẩn dụ.
Tiểu đối.
So sánh.
Dùng điển cố, điển tích.
A
B
C
D
Câu 2: Nghệ thuật nào được sử dụng một cách tập trung để làm nổi bật chủ đề của đoạn trích Nỗi thương mình?
KIỂM TRA BÀI CŨ
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
(Trích “Truyện Kiều”)
NGUYỄN DU
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Vị trí đoạn trích:


Nêu vị trí đoạn trích? Kể vắn tắt các sự việc trước đoạn trích?
- Bị bán vào lầu xanh lần thứ hai, Kiều gặp Từ Hải. Hai người tâm đầu ý hợp. Từ Hải bỏ tiền ra chuộc Kiều về làm vợ.
- Đọan trích nói về việc Từ Hải dứt áo ra đi lập sự nghiệp anh hùng.
- Thuộc phần: Gia biến và lưu lạc.
- Trích từ câu: 2213-2230/3254 câu.
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong,
Nàng rằng: “ phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.
Từ rằng: “Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
Bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”.
Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.
Theo Đào Duy Anh,
từ điển “Truyện Kiều”
2. Đọc và tìm bố cục
Hình ảnh anh hùng Từ Hải qua ngôn ngữ của tác giả.
Hình ảnh anh hùng Từ Hải qua cuộc đối thoại giữa Thuý Kiều và Từ Hải.
Đoạn trích
Lời thơ có gì đặc biệt?
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Nguyễn Du dùng những từ ngữ nào thể hiện tính cách và chí khí của
Từ Hải?
Từ Hải chia tay Kiều để
ra đi xây dựng nghiệp
lớn trong hoàn cảnh nào?
Những vật dụng, hình ảnh nào thường gắn với người anh hùng?
1. Hình ảnh anh hùng Từ Hải qua ngôn ngữ của tác giả.
“Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong
Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kỳ dặm khơi”
Từ ngữ nào thể hiện cử chỉ của người anh hùng Từ Hải ?
“Hoành sóc giang sơn…”
Tư thế người trai thời Trần trong
Thuật hoài (Phạm Ngũ Lão)
Nàng rằng:“Phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi.”
2. Hình ảnh anh hùng Từ Hải qua cuộc đối thoại giữa Thuý Kiều và Từ Hải:
a. Lời của Thuý Kiều:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Lời Kiều đưa ra nói với Từ Hải là gì? Mục đích của Kiều khi nói ra những điều đó?
Khát khao hạnh phúc
Không sợ hiểm nguy
Tôn trọng đạo lý
Không muốn xa Từ Hải
Thuý Kiều

- Khi Kiều chia tay Từ Hải:
Các cuộc chia tay của Thuý Kiều
trong “Truyện Kiều”:
- Khi Kiều chia tay Kim Trọng:
- Khi Kiều chia tay Thúc Sinh:
Vầng trăng ai xẻ làm đôi
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm tr­ường
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
Buộc yên quảy gánh vội vàng,
Mối sầu xẻ nửa bước đường chia hai
Từ rằng:“Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
2. Hình ảnh anh hùng Từ Hải qua cuộc đối thoại giữa Thuý Kiều và Từ Hải:
b. Lời của Từ Hải:
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Từ Hải nói gì với Thúy Kiều?
Nhận xét về lời đáp của Từ Hải với Thúy Kiều?
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
Nhóm 1, 3
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
Nhóm 2, 4
Bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”.
LÀM VIỆC NHÓM: 3 phút
Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật? (Từ ngữ chỉ hình ảnh, âm thanh)
Chỉ ra và nêu tác dụng của từ ngữ bộc lộ niềm tin, bản lĩnh phi thường của Từ Hải? (Từ ngữ chỉ hoàn cảnh thực tại, lời hứa)
- Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
2. Cuộc đối thoại giữa Thuý Kiều và Từ Hải:
b. Lời của Từ Hải:
Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật? (Hình ảnh, âm thanh)
- Bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận biết là đi đâu.
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”
2. Cuộc đối thoại giữa Thuý Kiều và Từ Hải:
b. Lời của Từ Hải:
Từ Hải đã khẳng định điều gì với Thúy Kiều ?
Nhận xét về Từ Hải qua đoạn đối thoại với Kiều
Hoàn cảnh thực tại của hai người như thế nào?
 Người anh hùng xuất chúng + người chồng chân thành, gần gũi.
trượng phu, phi thường, thanh gươm, yên ngựa, chim bằng….
lòng bốn phương, bốn bể, trông vời, trời bể mênh mang, gió mây, chim bằng, dặm khơi…..

Bút pháp ước lệ
3. Đặc điểm nghệ thuật miêu tả người anh hùng của Nguyễn Du
Lí tưởng hóa người anh hùng.
Nhân vật lí tưởng truyền thống của Văn học trung đại.
Cảm hứng vũ trụ.
Qua nhân vật Từ Hải, em có thể rút ra được bài học gì cho bản thân trong cuộc sống sau này?
Qua hình ảnh Từ Hải, Nguyễn Du muốn gửi gắm điều gì ?
End
III. TỔNG KẾT
1. NỘI DUNG
2. NGHỆ THUẬT
BÚT PHÁP
LÍ TƯỞNG
HÓA,
LÃNG MẠN
HÓA
HÌNH ẢNH
TỪ HẢI
QUA CUỘC
ĐỐI THOẠI
KIỀU – HẢI
HÌNH ẢNH
TỪ HẢI
QUA
NGÔN NGỮ
CỦA TÁC GIẢ
HÌNH
ẢNH
KÌ VĨ,
ƯỚC LỆ
Nêu những đặc điểm về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích?
QUAN NIỆM VỀ NGƯỜI ANH HÙNG LÍ TƯỞNG CỦA NGUYỄN DU
Luyện tập
1. Đoạn Chí khí anh hùng được trích từ câu /…/ đến câu /…/ trong “Truyện Kiều” ?
Đáp án: B
Tiết 85: chí khí anh hùng
( Trích - "Truyện Kiều" - Nguyễn Du)
End
Luyện tập
2. Cụm từ Thẳng rong, hiểu theo nghĩa văn cảnh là:
Đáp án: B
Tiết 85: chí khí anh hùng
( Trích - "Truyện Kiều" - Nguyễn Du)
End
3. Kiều nói khi muốn xin đi theo Từ Hải: Phận gái chữ tòng - Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi là theo quan niệm của Nho giáo (Tam tòng), nh­ưng cũng gởi vào đó quan niệm, tình cảm riêng của nàng. Phận gái chữ tòng , theo đó, có nghĩa là:
Tiết 85: chí khí anh hùng
(Trích - "Truyện Kiều" - Nguyễn Du)
End
Đáp án: C
4. Lời Từ Hải nói trong lúc chia tay đã thể hiện những nét nổi bật nào trong tính cách của ng­ười anh hùng?
Tiết 85: chí khí anh hùng
(Trích - "Truyện Kiều" - Nguyễn Du)
End
Đáp án: C
5. Lời Từ Hải nhắc Kiều: Sao chư­a thoát khỏi nữ nhi th­ường tình, Bằng nay bốn bể không nhà - Theo càng thêm bận biết là đi đâu?, đặt trong toàn bộ lời nói Từ Hải, thực chất cũng là một lời khuyên. Ẩn ý của lời khuyên ấy là gì?
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
(Trích – “Truyện Kiều” – Nguyễn Du)
End
Đáp án: A
xin chân thành cảm ơn
chúc các thầy, cô giáo mạnh khoẻ và công tác tốt, các em học tốt.
Các thầy cô giáo và các em học sinh lớp 10A10
- Chuẩn bị cho bài học sau:
Đọc thêm:
“Thề nguyền”
(Trích “Truyện Kiều”)
- Nguyễn Du.
- Yêu cầu chuẩn bị: Trả lời những câu hỏi hướng dẫn đọc thêm.

Chuẩn bị
Băi gi?ng d?n dđy lă k?t th�c, chđn thănh c?m on qu� th?y c� giâo vă câc em h?c sinh.
Người xưa thường nói:
Anh hùng không qua ải mỹ nhân
Nhưng Từ Hải đã gác lại hạnh phúc riêng tư đó để quyết chí lên đường.
Hoài Thanh nhận xét :
Từ Hải “không phải là người một nhà, một họ, một xóm, một làng, mà là người của trời đất, của bốn phương”
Tham khảo
Cho biết ý nghĩa hình ảnh ẩn dụ cánh chim bằng?
1. Hình ảnh anh hùng Từ Hải qua ngôn ngữ của tác giả.